У Нацыянальным мастацкім музеі паказваюць артэфакты з археалагічных раскопак у Мінску і Ваўкавыску
17.03.2025 / 23:51
Выстава «Мастацтва ў археалогіі», што працуе ў Нацыянальным мастацкім музеі, паказвае археалагічныя артэфакты з музейнай калекцыі і выклікае цікавасць гледачоў не толькі адметным экспанаваннем, але і тым, што прадметы, прадстаўленыя на выставе, можна знайсці як у падручніках гісторыі, так і ў кнігах па беларускім мастацтве, піша Reform.news.
Створкі крыжоў-энкалпіёнаў. Фота: сацсеткі
Насамрэч музей асобнай калекцыі археалогіі не мае. Аднак ён захоўвае каля 200 аб’ектаў, знойдзеных падчас археалагічных раскопак. Яны размешчаныя ў аддзеле «Беларускае дэкаратыўна-прыкладное мастацтва».
Грабень самшытавы. XIII стагоддзе. Раскопкі Мінскага замчышча. 1958. Фота: сацсеткі
У асноўным гэта рэчы, якія былі знойдзеныя ў сярэдзіне мінулага стагоддзя на раскопках у Мінску і Ваўкавыску, але таксама і адносна нядаўнія археалагічныя прадметы.
Абразок Святы Мікалай і святы Стэфан. ХІІІ стагоддзя. Раскопкі Мінскага замчышча. 1957 год. Фота: сацсеткі
На выставу куратар і вядучы навуковы супрацоўнік аддзела старажытнабеларускага мастацтва Дзмітрый Моніч адабраў прадметы, якія маюць мастацкую каштоўнасць. Гэта амаль палова ўсёй калекцыі музея — каля 90 экспанатаў.
Шахматная фігура «Ладдзя». Пачатак ХІІ стагоддзя. Раскопкі «Шведскай гары» ў Ваўкавыску. 1954 год. Фота: сацсеткі
Унікальныя артэфакты маюць невялікі памер, таму для іх экспанавання былі падрыхтаваныя вітрыны з падсветкай, абсталяваныя павелічальным шклом розных дыяметраў.
Шпілька. III-IV стагоддзі. Фота: сацсеткі
Цэнтральным экспанатам выставы з’яўляецца невялікая каменная плітка з рэльефнай зааморфнай выявай. Яна мае дасканалую мастацкую апрацоўку, таму выява была змешчаная на афішу.
Да найбольш каштоўных і старажытных помнікаў археалогіі ў калекцыі музея адносяцца артэфакты, выяўленыя ў 1950-я гады пры раскопках у Мінску пад кіраўніцтвам Эдуарда Загарульскага і Васіля Тарасенкі.
Створка трыптыха. Другая палова ХІ — пачатак ХІІ стагоддзя. Раскопкі «Шведскай гары» ў Ваўкавыску 1954 года. Фота: сацсеткі
Напрыклад, на Мінскім замчышчы былі знойдзеныя невялікія абразкі — з выявай Божай Маці і Святога Пятра, а таксама абразок з выявай Святога Мікалая і Святога Стэфана.
Падвеска. Шчучын. V-VII стагоддзі. Фота: сацсеткі
Таксама на выставе можна ўбачыць каменныя абразкі XIII стагоддзя, касцяныя шахматныя фігуры XIII стагоддзя, знойдзеныя падчас раскопак «Шведскай гары» ў Ваўкавыску ў 1954 годзе, двухбаковы самшытавы грэбень з выявай грыфонаў XIII стагоддзя.
Музей мае намер папаўняць калекцыю археалагічных прадметаў знаходкамі з металу, дрэва, каменя, якія маюць мастацкія вартасці.
Выстава будзе працаваць да 6 красавіка.