Паваротны момант у грамадзянскай вайне ў Судане: урадавыя войскі занялі прэзідэнцкі палац
21.03.2025 / 15:4
Суданская армія ўзяла пад кантроль прэзідэнцкі палац у Хартуме, які дагэтуль знаходзіўся ў руках Сіл хуткай падтрымкі — ваенізаванага фармавання, з якім яна ўжо амаль два гады вядзе крывавую грамадзянскую вайну, піша Бі-бі-сі.
Скрыншот відэа Бі-бі-сі
Салдаты радуюцца перамозе, размахваюць зброяй і становяцца на калені для малітвы. Верагодна, армія вяртае сабе кантроль над суданскай сталіцай, з якой яе выцяснілі Сілы хуткай падтрымкі амаль два гады таму.
Афіцыйны прадстаўнік арміі Набіль Абдала заявіў у эфіры дзяржаўнага тэлебачання, што вайскоўцы занялі палац і міністэрствы ў цэнтры Хартума.
«Нашы сілы цалкам знішчылі баевікоў і тэхніку праціўніка, а таксама захапілі вялікую колькасць зброі і рыштунку», — дадаў Абдала. Ён паабяцаў, што армія будзе змагацца «да поўнай перамогі».
Сілы хуткай падтрымкі пакуль устрымліваюцца ад каментарыяў. У Хартуме амаль два гады ідуць жорсткія баі — з пачатку крывавай грамадзянскай вайны, якая раскалола краіну.
Пасля звяржэння амаль 30-гадовага прэзідэнцтва Амара аль-Башыра ў 2021 годзе Суданам кіравала ваенная хунта. Аднак неўзабаве пачаўся канфлікт паміж двума генераламі — Абдэлем Фатахам аль-Бурханам, галоўнакамандуючым узброенымі сіламі і фактычным кіраўніком краіны, і яго намеснікам — камандуючым Сіл хуткай падтрымкі генералам Махамедам Хамданам Дагала, вядомым таксама як Хеметы. Канфлікт вясной 2023 года перарос у паўнавартасную вайну.
З пачатку баявых дзеянняў Сілы хуткай падтрымкі кантралявалі большую частку сталіцы і заходнія рэгіёны Судана. Вяртанне Хартума стане вялізнай перамогай для суданскай арміі і паваротным пунктам у супрацьстаянні. У апошнія тыдні армія дабілася поспехаў і ў цэнтральных рэгіёнах краіны.
У чацвер сведкі паведамлялі пра выбухі ў выніку атак дронаў і авіяўдараў каля Рэспубліканскага палаца. У суботу Хеметы ў відэазвароце паабяцаў абараняць прэзідэнцкі палац і прылеглыя тэрыторыі, якія кантралююць яго войскі, і прыгразіў новымі нападамі ў шэрагу гарадоў на поўначы краіны.
Паводле даных ААН, вайна ў Судане стала прычынай найбуйнейшага гуманітарнага крызісу ў свеце. Абодва бакі абвінавачваюцца ў масавых парушэннях правоў чалавека. Спробы мірнага ўрэгулявання неаднаразова цярпелі няўдачу, бо ні адзін з бакоў не хацеў саступаць у барацьбе за кантроль над стратэгічнымі тэрыторыямі.
Супраць Сіл хуткай падтрымкі былі ўведзены санкцыі ЗША, Вашынгтон абвінаваціў іх у генацыдзе.
Яшчэ да пачатку грамадзянскай вайны Хеметы наладжваў кантакты з Расіяй — вядома, што ён ездзіў у Маскву, дзе сустракаўся з чыноўнікамі, у тым ліку з міністрам замежных спраў Сяргеем Лаўровым і сакратаром Савета бяспекі Расіі Мікалаем Патрушавым. CNN паведамляў пра сувязі Хеметы з ПВК «Вагнер», аднак Яўген Прыгожын гэтыя звесткі адмаўляў.
У лютым 2025 года стала вядома, што Расія і ўрад Судана дамовіліся пра будаўніцтва ў краіне расійскай ваенна-марской базы.