BIEŁ Ł RUS

Fiłosaf Michaił Bajaryn raspracavaŭ novy biełaruski šryft, jaki składajecca z elemientaŭ arnamientu FOTA

1.07.2014 / 16:33

Volha Harapučyk

Fiłosaf i sanskrytołah Michaił Bajaryn raspracavaŭ novy dla Biełarusi stylizavany šryft, jaki stvarajecca z elemientaŭ biełaruskaha arnamientu.

Michaił vykładaŭ sanskryt bolš za 10 hadoŭ. Peŭny čas navat vučyŭsia ŭ Indyi ŭ sanskryckim univiersitecie Sampurnanda. Jaho zacikaŭlenaść šryftami pajšła stul.

U Michaiła jość mara — stvaryć niepaŭtornaje nacyjanalnaje piśmo, znakavuju sistemu.

«Jana budzie bierahčy naš sensavy resurs. Hetuju maru ja pastupova ździajśniaju, stvarajučy šryfty. U sakralnym sensie šryft — heta abrok, achviara bahini Radzimy. Bo «sakralny» nasamreč značyć «achviarny».

Šryft «Bierahinia» — dekaratyŭny i ŭźnik pa natchnieńni, praca nad im zaniała niekalki hadzin.

Heta stylizacyja kiryličnaha i łacinskaha ałfavitu pad uzory biełaruskaha arnamientu.

Jon pryznačany dla afarmleńnia zahałoŭkaŭ, šyldaŭ kramaŭ, vizualnaj reklamy, časopisaŭ, sajtaŭ.

Jak kaža sam Michaił Bajaryn: «Paety mahli by drukavać takimi šryftami svaje vieršy z paralelnym tekstam, bo heta toj vypadak, kali vyhlad tekstu maje značeńnie. Ja chacieŭ by, kab u Biełarusi zapanavaŭ vyrazny paznavalny nacyjanalny styl».

Uvohule «Bierahinia» dla fiłosafa — heta častka bolšaha prajekta, Svamovy. «Heta ideał čystaj i słovaŭtvaralna svabodnaj biełaruskaj movy», — tłumačyć prajekt Michaił.

Piśmo Svamovy budzie zasnavana na nacyjanalnaj matrycy znaku, što vyjaŭlajecca va ŭzorach biełaruskaha arnamienta. Jano budzie składacca ź dźviuch častak. Pieršaja — heta marfałahičnaje piśmo, znaki jakoha buduć utvarać sens karanioŭ i afiksaŭ.

Takoje piśmo maje vyrazić nie źniešni bok movy, jaje hučańnie, a jaje hłybokuju sutnaść i budovu. Druhoj častkaj budzie faniematyčnaje piśmo — dla imionaŭ ułasnych i słoŭ, jakija nieabchodna pieradać hukava.

Akramia «Bierahini», Bajaryn prydumaŭ jašče adzin šryft — «Strała». Jon naśleduje krychu inšy arnamientalny styl. Tut utvarajucca i biełyja, i čyrvonyja ŭzory.

Tamu šryft krychu mienš čytelny, kab jaho čytać patrebna admysłovaja kancentracyja.

Ale ŭ pierśpiektyvie aŭtar idei źbirajecca zrabić taksama bolš čytalny i skarapisny varyjant šryfta, z formami, jakija mahčyma budzie chutka pisać rukoj.

Abiacajecca navat fłeš-animacyja z urokami piśma.

Jak kaža Michaił: «Uvohule čytalnaść — sprava zvyčki. Kab toje piśmo, jakim my karystajemsia, stała čytalnym, my patracili ŭ malenstvie niekalki hadoŭ».

Tamu tajamničaść šryfta, na jahonuju dumku, tolki na karyść: «Zusim prazrysty šryft byu by niecikavy, ale ja pasprabuju papracavać nad jaho čytalnaściu. Prosta dekaratyŭnyja šryfty zvyčajna nie honiacca za čytalnaściu. Kali ž my ŭvodzim novaje piśmo ci styl — adrazu dasiahnuć čytalnaści nie ŭdasca».

Da taho ž Michaił ličyć, što novyja šryfty — vydatnaja hulnia dla biełaruskich junakoŭ i dziaŭčat. «Fiłosaf Hiejdar Džemal, jakoha ja vielmi pavažaju, skazaŭ vydatnuju frazu: «Nikoli nie ŭźniacca tamu, chto inviestavaŭ svoj sensavy resurs u čužuju znakavuju sistemu».

Čytajcie taksama:

Kamientary da artykuła