Mova naša. Typovyja pamyłki «Našaj Nivy» za studzień — 2
Uvieś čas my ŭ «Našaj Nivie» zapisvajem typovyja pamyłki, jakija vypraŭlajem u artykułach reparcioraŭ i pazaštatnych aŭtaraŭ. Hetuju padborku rassyłajem supracoŭnikam.
Takim čynam my starajemsia ŭźniać kulturu movy.
Prablema ŭ tym, što sa škoły i ŭniviera ludzi vychodziać ź nietryvałymi viedami biełaruskaj. Da taho ž, daminacyja rasiejskaj movy ŭ haradskim asiarodździ, na radyjo i TV błytaje ludziej. Davodzicca ŭvieś čas nahadvać praviły.
My padumali, što hetyja pamyłki mohuć być cikavyja i čytačam, jakija vučać movu ci lubiać movu. Heta ž typovyja vypadki.
Forma tłumačeńnia — minimalistyčnaja.
ekstraNNy
dEficyt
vyrazy «na žal», «na pamiać» pišam asobna
numarA
skronJaju
padYšli, prYJšli, padYšoŭ, prYJšoŭ
johurtU, mietałałomU, kambikormU (rečyvy ci pad.)
popytU, vypadkU
debilizmU, nihilizmU (abstraktnyja paniaćci)
śpisA, pavierchA, univiersitetA, MinskA, prajektA, źjezdA, sielsavietA, atradA
kursA ŭniviersiteta, kursA valut, ale karabiel źbiŭsia z kursU
Viarchoŭny sud (sud tut z małoj litary)
załA, u załJe
ačuniać, a nie pryjści ŭ siabie
dZVJe płaniety, dZVie žančyny, dZViuch płaniet, dZViuch žančyn (tak utvarajecca ličebnik z nazoŭnikami žanočaha rodu)
u biełaruskich prozivščach na -jec nacisk zvyčajna padaje na apošni skład: (PankavJec. KarniejavJec, KryvJec…)
dzicia, a nie dzicjonak,
zavułak, a nie pieravułak
połIJamijelit
imavierny = mahčymy. Vierahodny = hodny viery, dostoviernyj. (Imavierna, što zaŭtra daždžu nie budzie. Vašy słovy vierahodnyja.)
siaredni rost staŭ vyšejŠY, čym 100 hadoŭ nazad. (tut prymietnik, a nie prysłoŭje - łohika jak i ŭ anh., fr., poł. movach)
dzIciačy, a nie dzjaciačy
praDZJusAr, błOkbastAr, pravajdAr, rejndžAr
vJošanki
kryminalnaja sprava nie ŭzbudžanaja, a ZAVIEDZIENAJA
ras. briełok = bieł. birulka
daśledAvańnie, abśledAvańnie, rasśledAvać
raSStanoŭka
čAburečnaja, čAburek
paĆvierdziŭ
Pry karystańni huhłtranślejtam uvaha na słova «pierievod». Jon daje «pierakład» navat tam, dzie treba «pieravod» ci «pierakaz».
trynaCCać
nJepAŭnazubyja (bijał.)