Mova naša. Typovyja pamyłki «Našaj Nivy» za žnivień — 1
Uvieś čas my ŭ «Našaj Nivie» zapisvajem typovyja pamyłki, jakija vypraŭlajem u artykułach reparcioraŭ i pazaštatnych aŭtaraŭ. Hetuju padborku rassyłajem supracoŭnikam.
Takim čynam my starajemsia ŭźniać kulturu movy.
Prablema ŭ tym, što sa škoły i ŭniviera ludzi vychodziać ź nietryvałymi viedami biełaruskaj. Da taho ž, daminacyja rasiejskaj movy ŭ haradskim asiarodździ, na radyjo i TB błytaje ludziej. Davodzicca ŭvieś čas nahadvać praviły.
My padumali, što hetyja pamyłki mohuć być cikavyja i čytačam, jakija vučać movu ci lubiać movu. Heta ž typovyja vypadki.
Forma tłumačeńnia — minimalistyčnaja.
nJasvoječasovy (słova ź dźviuma asnovami, u druhoj nacisk padaje na druhi skład)
mazutA, a nie mazut — u biełaruskaj movie hetaje słova žanočaha rodu
padatkOvy, a nie padatkavy
dyrektarAŭ
horadA, hodA, internatA, rejestrA, kamitetA, kodeksA, futbołA, matčA, DanbasA, KrymA
bajkotU, kanfliktU, sportU, suvierenitetU, čempijanatU, refierendumU, jubileJu, darožki z kamienJu, arnamientU
błOkbastar
Ordeny, a nie ardeny
Depardjo
kavJer-bend
Vialikaje Kniastva Litoŭskaje — usio ź vialikich litar
kanieČnie
stanikaŭ, a nie lifčykaŭ
bJeret, a nie baret
sYšoŭ, padYšoŭ, razYšlisia, abYšlisia (prystaŭka kančajecca na zyčny), ale prYJšoŭ (prystaŭka kančajecca na hałosny)
pa ŭpłyvJe, pa susiedstvJe, pa nazirannI, pa stosJe
ź LabiedźkaM, ź MikołaM, z MarkotkaM, z KupałaM
doktarka i daktorka — abodva varyjanty mahčymyja
pryjazDŽała
vysJelić
lepš minčuk, a nie minčanin, pinčuk, a nie pinčanin, barysaviec, a nie barysaŭčanin, kijeviec, a nie kijaŭlanin, hamialčuk, a nie hamialčanin, bieraściejec, a nie brastaŭčanin
PDV, a nie VDV (pavietrana-desatnyja vojski), a voś va Ukrainie — vysokamabilna-desantnyja vojski
maŭzJer
čaravać, a nie kałdavać
biust PuškinA, ale pomnik PuškinU
taNČyć
rečavyja dokazy (ad słova reč), a nie rečyŭnyja (ad słova rečyva)
Zyčyć = wish, žadać = desire. Zyčyć pośpiechu, žadać žančynu.
Słova «minak» - kalka z rasiejskaha prochožij, nie złoŭžyvajcie im, jano pajaviłasia ŭ movie ŭsiaho paru dziesiacihodździaŭ nazad. Dla biełaruskaj movy była charakternaja inšaja łohika. Prochožije podskažut = ludzi na vulicy padkažuć, korobku zamietili prochožije = skrynku prykmiecili ludzi na darozie.
5,5 hodA
branJatechnika
Alena AmbraziJadu, a nie Alena Ambraziadu
rokA, bluzA, džazA
nieJmavierna
anJestezija, enJerhija
intełIhientny
imavierny = mahčymy, vierahodny = praŭdzivy
nie drejf! (u zahadnym ładzie bieź miakkaha znaku)
pJelmieni (je tut nie pierachodzić u ja ŭ pieršym składzie pierad naciskam, bo heta słova niesłavianskaha pachodžańnia)