Lehiendarny Lech Vałensa śviatkuje siońnia 80-hodździe
Elektryk, lidar «Salidarnaści», nobieleŭski łaŭreat, prezident Polščy.
Lech Vałensa. Fota: Czarek Sokolowski / AP
Budučy prezident Polščy naradziŭsia ŭ vialikaj siamji 29 vieraśnia 1943 hoda ŭ vioscy Papova ŭ Lipnoŭskim paviecie. Skončyŭ škołu miechanizacyi sielskaj haspadarki i pracavaŭ elektramiechanikam. U 1967 hodzie ŭładkavaŭsia elektrykam na Hdańskuju sudnabudaŭničuju vierf.
Pieršy dośvied palityčnaj baraćby Lech Vałensa atrymaŭ u 1970 hodzie: jon aktyŭna ŭdzielničaŭ u strajku rabočych vierfi i byŭ aryštavany.
Paźniej Vałensa ŭvachodziŭ u aficyjnuju Rabočuju kamisiju, adkazvaŭ za biaśpieku i hihijenu. U 1976 hodzie jaho zvolnili za krytyku dziejnaści prafsajuzaŭ i administracyi pradpryjemstva.
14 žniŭnia 1980 hoda jon uznačaliŭ strajk na Hdańskaj vierfi i staŭ lidaram Mižnarodnaha strajkavaha kamiteta.
Ciaham dvuch tydniaŭ lidary akcyi viali pieramovy z uładami. 31 žniŭnia jany zaviaršylisia padpisańniem pahadnieńniaŭ, jakija harantavali vykanańnie ŭsich patrabavańniaŭ rabočych, u tym liku prava na arhanizacyju niezaležnych samakiravanych prafsajuzaŭ. Najbolš viadomym ź ich stała «Salidarnaść».
5 kastryčnika 1983 hoda Lech Vałensa atrymaŭ Nobieleŭskuju premiju miru za imknieńnie da mirnaha vyrašeńnia prablem i kanfliktaŭ u baraćbie za pravy i svabody.
Svaju ŭznaharodu prafsajuzny lidar pieradaŭ polskamu Kaściołu ŭ fond raźvićcia indyvidualnaj sielskaj haspadarki.
U 1988 hodzie, kali Polšču znoŭ skałychnuli strajki, Vałensa vystupiŭ za pieramovy z uładami. Byŭ arhanizavany znakamity kruhły stoł, u miežach jakoha było pryniata rašeńnie ab praviadzieńni ŭ krainie vybaraŭ u Siejm i Sienat.
Pa vynikach hałasavańnia ŭ parłamient uvajšli ŭsie kandydaty ad «Salidarnaści». U krainie byŭ sfarmavany pieršy niekamunistyčny ŭrad. A ŭ 1990 hodzie Lech Vałensa byŭ abrany prezidentam Polščy. Hetuju pasadu jon zajmaŭ adzin piacihadovy termin.
Čytajcie taksama:
«Vašy pakuty pryniasuć plon» — Lech Vałensa źviarnuŭsia da biełarusaŭ