Marzaluk: Hierb Pahonia nikoli nie byŭ zabaronieny!
Deputatu pry adkazie pra status hierba Pahonia daviałosia vykručvacca. «U nas jość paniaćcie ekstremisckaj simvoliki, ale pramoj zabarony, toje, pra što vy kažacie, niama».
Deputat i historyk Ihar Marzaluk pryjšoŭ na prahramu BT «100 pytańniaŭ darosłamu». Tam jaho paprasili rastłumačyć, čamu bieł-čyrvona-bieły ściah, jaki byŭ dziaržaŭnym u 1990-ja, ciapier zabaronieny.
«Jaho vykarystoŭvali na Usiebiełaruskim kanhresie ŭ 1917-m hodzie. Jon byŭ absalutna pazityŭnym momantam. Ale potym była vajna. I hety ściah staŭ abjektyŭna simvałam i markieram tych biełaruskich nacyjanalistaŭ, jakija supracoŭničali z Hitleram», — davodziŭ Marzaluk, što nacyjanalny ściah u mnohich asacyjujecca z akupacyjaj.
«Voś dla mianie na siońniašni dzień ludzi, jakija vychodziać pad hetym ściaham na demanstracyi i ŭsio astatniaje, heta ludzi, jakija chacieli źniščyć maju krainu ŭ 2020 hodzie. I na siońniašni dzień jon staŭ (…) simvałam nianaviści adnaho biełarusa da inšaha».
Deputat dadaŭ, što bolšaść nasielnictva nacyjanalnym ściaham ličyć aficyjny čyrvona-zialony.
«Hierb Pahonia taksama pad zabaronaj?» — spytali ŭ Marzaluka.
«Nie, jon nikoli nie byŭ… Chto jaho zabaraniaŭ? Jość pastanova Savieta Ministraŭ ad 2008 hoda, zhodna ź jakoj usie histaryčnyja vyjavy hierba Pahonia znachodziacca pad achovaj dziaržavy.
Nie błytajcie. Dziaržaŭny hierb Biełarusi 1991-1995 hoda, jaki źjaŭlajecca navadzielnym, jaki stvaryli biełaruskija mastaki, jon addalena nahadvaje Pahoniu epochi Vitaŭta-Jahajły, ale tolki addalena. A voś usie histaryčnyja, realnyja vyjavy Pahoni, jany vykarystoŭvajucca ŭ tym liku ŭ aficyjnaj hieraldycy biełaruskich haradoŭ.
Schadzicie na Płošču ściaha i pahladzicie na hierby, nu skažam, Viciebskaj vobłaści i inšyja. I vy ŭbačycie, što Pahonia albo jak elemient hierba, albo ściaha, albo jak asnoŭny elemient, vykarystoŭvajucca.
Darečy, u nas jość paniaćcie ekstremisckaj simvoliki, ale pramoj zabarony, toje, pra što vy kažacie, niama. I Pahoniu nichto nie zabaraniaŭ histaryčnuju. Jaje vykarystoŭvajuć».
Pry hetym za nalepki z Pahoniaj ci jaje vyjavu na vokładcy pašparta ludziej adpraŭlajuć u izalatar na sutki. Faktyčna heta simvolika pad zabaronaj.
Marzaluk vykazaŭsia taksama, što biełaruskuju movu treba abaraniać.
«U Kanstytucyi napisana, što ŭ nas dźvie dziaržaŭnyja movy. I luby, chto abražaje pa-chamsku našu movu, prynižaje našu hodnaść, tamu što abraza movy, luboj movy, heta prykmieta chamstva i nievuctva.
I za heta treba nieści pakarańnie. Tamu što heta raspalvańnie rasavaj, nacyjanalnaj nianaviści na moŭnaj hlebie. I za heta treba adkazvać. I ŭ administracyjnym, i ŭ kryminalnym płanie, kali skład złačynstva jość».