U Mahilovie znosiać pieršuju haradskuju elektrastancyju, kab ucisnuć žyły dom u histaryčnym centry
Budaŭnictva niazhrabnaha žyłoha doma, padobnaha da chruščoŭki, vydajuć za rekanstrukcyju histaryčnaha budynka.
Znos pieršaj mahiloŭskaj elektrastancyi. Skrynšoty videa instamogilevlive
Videa sa znosam budynka byłoj elektrastancyi pa 2-m Krutym zavułku z dapamohaj techniki apublikavaŭ kanał instamogilevlive.
Pavodle prajekta, zamiest trochpaviarchovaha budynka musić źjavicca šaścipaviarchovy dom sumnieŭnaj architekturnaj vartaści ad staličnaha zabudoŭščyka «Mirakš Inviest».
Pra historyju budynka pieršaj mahiloŭskaj elektrastancyi i jaje značeńnie dla industryjalnaha raźvićcia Mahilova my raniej padrabiazna raspaviadali.
Pieršaja mahiloŭskaja haradskaja elektrastancyja ŭ Mahilovie była puščana ŭ ekspłuatacyju 7 lutaha 1910 hoda. U 1929 hodzie elektrastancyja stała vypracoŭvać pieramienny tok.
Paśla ŭviadzieńnia novaj elektrastancyi ŭ vieraśni 1933 hodzie mahiloŭskaja haradskaja elektrastancyja była začyniena, a budynak byŭ pierabudavany pad žyły dom, unutranaja prastora raźbita na dźvie siekcyi pa try pavierchi.
Interjer elektrastancyi. Fota: telehram-kanał «Spadčyna»
U apošnija dziesiacihodździ budynak byŭ adsieleny, zakinuty i patrochu razburaŭsia. Pažar, jaki adbyŭsia ŭviesnu 2022 hoda, padšturchnuŭ aktyvistaŭ padać prapanovu ab uziaćci budynka pad achovu.
Ale čynoŭniki admovili ŭ statusie historyka-kulturnaj kaštoŭnaści na toj padstavie, što «ŭ vyniku ŭździejańnia faktaraŭ pryrodnaha pachodžańnia stračany admietnyja duchoŭnyja i mastackija vartaści», choć budynak zachavaŭsia całkam, u tym liku z dekoram na fasadach.
Fasady «elitnaha» žyłoha doma ŭ histaryčnym centry horada nahadvajuć renaviravanuju chruščoŭku. Fota: Mahiloŭski harvykankam.
U mai 2024 hoda na hramadskaje abmierkavańnie byŭ vyniesieny prajekt novaha žyłoha doma na miescy byłoj elektrastancyi, ale byŭ zaviernuty na dapracoŭku praź nieadpaviednaść normam. Druhoje hramadskaje abmierkavańnie, jakoje adbyłosia ŭ pačatku 2025 hoda, skončyłasia dla zabudoŭščyka bolš paśpiachova.
Niahledziačy na słova «rekanstrukcyja» ŭ naźvie, aktyvisty adznačajuć, što ad histaryčnaha budynka pa fakcie nie zastaniecca ničoha, navat padmurkaŭ.
Pad «rekanstrukcyjaj» u prajekcie razumiejecca poŭny znos. Fota: Mahiloŭski harvykankam.
U Mahilovie za apošnija hady nie było nivodnaha pazityŭnaha prykładu zachavańnia histaryčnaj zabudovy. Byli vyniščany ŭsie histaryčnyja budynki pa Vialikaj Hramadzianskaj vulicy, miascovyja ŭłady sprabavali pazbavić achoŭnaha statusu i źnieści cełuju vulicu Łazarenki, takuju schiemu ŭdałosia ažyćciavić z pałacam archibiskupa ŭ Piačersku. Pastupova vyniščajecca draŭlanaja zabudova. Ničoha nie pradprymajecca dziela navukovaj restaŭracyi damoŭ u histaryčnym centry.
I biez taho mocna praredžany vajnoj i časami savieckaha kiravańnia histaryčny horad kančatkova stračvaje svajo ŭnikalnaje abličča — i miascovyja ŭłady nie bačać u hetym nijakaj prablemy.