Na pieradśmiarotnym videa z kałonii nasamreč byŭ nie Vitold Ašurak. Źjavilisia novyja padrabiaznaści śmierci palitviaźnia
Adrazu paśla karancinu ŭ PK № 17 u Škłovie Vitolda Ašurka pieraviali ŭ ŠIZA i chacieli pryznačyć u atrad dla źniavolenych z «nizkim statusam». Pra heta havorycca ŭ sumiesnym daśledavańni Mižnarodnaha kamiteta pa rasśledavańni katavańniaŭ u Biełarusi i PC «Viasna», pryśviečanym umovam utrymańnia ŭ papraŭčaj kałonii № 17 horada Škłova. Raskazvaje «Lusterka».
Vitold Ašurak, 12 lipienia 2020 hoda. Fota: Pavieł Batujeŭ
U pracesie padrychtoŭki spravazdačy byli vyvučany śviedčańni 18 byłych palitviaźniaŭ, jakija źmiaščajucca ŭ PK № 17 u pieryjad sa śniežnia 2020 pa červień 2024 hoda.
Pra śmierć aktyvista ź Biarozaŭki Vitolda Ašurka stała viadoma 21 traŭnia 2021 hoda.
Paśla rezanansnaj trahiedyi ŚMI paviedamlali, što aktyvist tak i nie trapiŭ u atrad — z karancinu jaho pieraviali ŭ ŠIZA. Praktyčna adrazu paśla trahiedyi śledčyja orhany apublikavali videa, na jakim bačna, jak mužčyna ŭ robie źniavolenaha (mierkavana, Ašurak) spačatku padaje i ŭdarajecca hałavoj pry sprobie zajści ŭ prybiralniu. Zatym jamu pieraviazvajuć hałavu, a potym jon znoŭ padaje.
Aŭtary rasśledavańnia pahavaryli sa źniavolenymi PK-17, jakija adbyvali tam pakarańnie adnačasova, što i Vitold Ašurak. Pa raskazach ludziej, jakija sustrelisia z palitviaźniem padčas etapu, praduziataje staŭleńnie da jaho pačałosia ŭžo pa šlachu ŭ kałoniju. Asudžanyja jechali ŭ pierapoŭnienym vahonie bolš za sutki hałodnyja, biez suchoha pajka, z zakutymi ŭ kajdanki rukami, biez snu.
— Tam [padčas etapu] ja paznajomiŭsia ź Vitoldam Ašurkom. Zrazumieŭ, što heta čałaviek sa stryžniem, praciahvaŭ vykazvacca.
Paśla taho, jak z karancinu Ašurka pieraviali adrazu ŭ ŠIZA, pa kałonii pajšli čutki pra jaho budučyniu, havorycca ŭ rasśledavańni.
— Asudžanyja ludzi pieradavali, što ŭ 15 čysłach traŭnia jaho rečy chacieli pieranieści ŭ piaty atrad, tam, dzie nizki sacyjalny status, — raspavioŭ pravaabaroncam apytany. — Ja kali heta ŭsio daviedaŭsia… Nie chaču navat uspaminać, žach.
Źniavolenyja miarkujuć, što hetaja infarmacyja dajšła da Vitolda ŭ ŠIZA. Aŭtary rasśledavańnia nie vyklučajuć, mienavita z hetaj pryčyny jon nie chacieŭ adtul vychodzić, i za heta padviarhaŭsia žorstkim źbićciam.
— Tamu što kali adzin raz pahadzicca na hetaje hłupstva, pa zakonach zony, kali ty pakłaŭ svaje rečy sam, dobraachvotna, sieŭ, loh, pryvitaŭsia z «nizkim statusam», adrazu stanovišsia izhojem, pieratvaraješsia ŭ «nizki sacyjalny status», — tłumačyŭ adzin z apytanych.
Byłyja viaźni čuli, jak źbivali Vitolda Ašurka, śćviardžajecca ŭ rasśledavańni.
Padrabiaznaści ŭ dakumiencie nie pryvodziać dla biaśpieki ludziej, adnak cytujuć adnaho z mužčyn:
— Čuli ŭsio, jak hety praces adbyvaŭsia, u kampjutarnym kłasie, zusim pobač, byli čutnyja kryki. U susiedniaj kamiery štrafnoha izalatara, tam taksama narmalna čuvać.
Pryčym, jak śćviardžajuć apytanyja pravaabaroncami eks-viaźni, na apublikavanym videa z kałonii nasamreč byŭ nie Vitold Ašurak.
— Sa słoŭ ludziej, jakija znajomyja ź situacyjaj, čałaviek, jaki źniaŭsia na videa, byŭ u susiednim atradzie. Jon siłuetam zzadu padobny na Ašurka, pa pryčoscy, pa ŭsim, — śćviardžaŭ adzin ź ich. — Mnie skazali, što jon sam kazaŭ pra heta niekatorym, što heta jon. Hety čałaviek znachodziŭsia ŭ 6 atradzie. Heta [śmierć Ašurka] adbyłosia ŭ viačerni čas. Adrazu ž u štabie padniałasia mocnaja mituśnia.
Toje, što administracyja kałonii była zaniepakojenaja tym, što adbyłosia, paćviardžajuć i inšyja źniavolenyja. Pa ich słovach, paśla śmierci Vitolda mnostva supracoŭnikaŭ prybiehli da adnoj z kamier u ŠIZA. Usich aktyvistaŭ, jakija na hety momant znachodzilisia ŭ štabie kałonii, vyhnali, budynak całkam ačyścili ad asudžanych lubych katehoryj. Jak miarkuje surazmoŭca rasśledavalnikaŭ, heta było ŭ toj dzień, kali pamior Vitold.
Chutčej za ŭsio, usio adbyłosia mienavita ŭ štabie: jak raskazvali palitviaźni, spačatku, jak tolki pieršyja ź ich źjavilisia ŭ kałonii, ich vadzili na źbićcio ŭ štab, a nie ŭ štrafny izalatar, bo tam niama kamier videanazirańnia.
Kryminalnuju spravu pa fakcie śmierci Vitolda Ašurka tak i nie raspačali. Svajakoŭ nie aznajomili z vynikami aficyjnaj sudova-miedycynskaj ekśpiertyzy i materyjałami pravierki. Na zvaroty blizkich Śledčy kamitet pierastaŭ adkazvać, havorycca ŭ rasśledavańni pravaabaroncaŭ.