Pahladzicie, jak biełarusy ŭparadkoŭvajuć staryja habrejskija mohiłki — roźnica pamiž «da» i «paśla» ŭražvaje
Doktarka-renthienołah Hanna Karavułava ź Minska, jakaja zvyčajna raskazvaje ŭ błohu pra ŭnutranuju kuchniu svajoj pracy, pakazała, jak razam sa studentami habrejskaha kulturnaha centra «Hilel» prybiraje zakinutyja mohiłki. Akazvajecca, biełaruska zajmajecca hetym užo na praciahu piaci hadoŭ.
Mohiłki da pryjezdu vałancioraŭ. Fota tut i dalej: skrynšoty videa
Hetym razam pracy adbyvalisia ŭ vioscy Kubličy, što ŭ Ušackim rajonie Viciebskaj vobłaści. Tamtejšyja mohiłki datujucca 1844—1920 hadami.
Maładzionam prychodzicca nie prosta rasčyščać terytoryju, dzie pryroda daŭno ŭziała vierch, ad bahataj raślinnaści, ale i vykarčoŭvać macevy (mahilnyja pomniki-kamiani) ź ziamli i sprabavać adnavić na ich nadpisy na iŭrycie ź infarmacyjaj pra pachavanaha čałavieka: chto heta, čyj syn ci dačka i ŭ jakim hodzie byŭ pachavany.
Pry hetym data pachavańnia vyličvajecca pa śpiecyjalnaj sistemie hiematryja, bo na kamianiach adsutničajuć zvykłyja nam ličby — tam vyklučna litary.
Dla taho, kab pabačyć usie litary, vykarystoŭvajuć pienu. Paśla ačystki pomniki fatahrafujuć i ŭnosiać u śpiecyjalny katałoh, prysvojvajučy ŭłasny numar.
Terytoryja ŭ pracesie i paśla ŭparadkavańnia
U miežach prajekta pa adnaŭleńni habrejskich mohiłak, jaki nazyvajecca MEGA, užo byli adrestaŭravanyja tysiačy nadmahillaŭ pa ŭsioj krainie — u Dziatłavie, Šacku, Zembinie, Miry, Motali, Kapyli i Višnievie, Breście. Padčas Druhoj suśvietnaj vajny i paśla jaje byli źniščanyja mnohija abjekty habrejskaj kultury i historyi — tyja ž pomniki mahli vykarystoŭvać dla budaŭnictva chat ci daroh, ściažynak u lesie. Vialikaja ž častka ź ich prosta była «pachavanaja» pad palami i lasami. Praz heta mnohija naščadki habrejaŭ nie mohuć znajści śladoŭ svaich prodkaŭ, chacia viedajuć, što tyja byli ź Biełarusi. Mnohim mienavita vałanciory ŭpieršyniu dajuć infarmacyju pra prodkaŭ.