Kryvavaja stralanina: što adbyvajecca pamiž Kambodžaj i Tajłandam?
Na miažy pamiž Tajłandam i Kambodžaj uspychnuli bajavyja dziejańni. Pavodle danych uładaŭ Tajłanda, u vyniku sutyknieńniaŭ zahinuli 12 čałaviek, pieravažna mirnyja žychary, piša Bi-bi-si.
Dym padymajecca z terytoryi AZS u rajonie Ban Pchue, dzie zahinuli prynamsi piać čałaviek paśla taho, jak kambadžyjskaja artyleryja naniesła ŭdar pa kramie, raźmieščanaj na terytoryi zapraŭki ŭ pamiežnaj pravincyi Tajłanda Sisakiet. Fota: The Royal Thai Army / Anadolu via Getty Images
Heta — čarhovaje abvastreńnie daŭniaj terytaryjalnaj sprečki pamiž dvuma susiedziami ŭ Paŭdniova-Uschodniaj Azii, što praciahvajecca ŭžo bolš za stahodździe.
Pavodle danych armii Tajłanda, bolšaść achviar — mirnyja žychary, usie jany z troch tajskich pravincyj. Jość taksama paranienyja.
Kambodža pakul što nie paćvierdziła, ci paniesła jana straty.
Što zdaryłasia
Ranicaj u čaćvier pamiž armijami dźviuch krain pačałasia pierastrełka. Tajłand abvinavaciŭ Kambodžu ŭ rakietnym abstrele vioski i napadzie na balnicu.
U adkaz Banhkok nanios avijaŭdary pa kambadžyjskich vajskovych abjektach.
Siońnia nočču vajskoŭcy Kambodžy niekalki razoŭ adkryvali ahoń pa vajskoŭcach Tajłanda ŭ roznych kropkach, u tym liku ŭžyvali artyleryju i ciažkaje ŭzbrajeńnie, u pryvatnaści BM-21 «Hrad». Pieršyja streły prahučali z boku kambadžyjskich vajskoŭcaŭ u rajonie chrama Preach-Vichiea.
Paźniej tajskaja armija zafiksavała nabližeńnie transpartnych srodkaŭ, mierkavana, kambadžyjskich tankaŭ.
Miažu nieadkładna zakryli, a tajskim hramadzianam, što znachodziacca ŭ Kambodžy, zahadali pakinuć krainu.
Kambodža sa svajho boku zajaviła, što Tajłand užyŭ «zvyšmiernuju siłu», i paniziła ŭzrovień dypłamatyčnych adnosin.
Abiedźvie krainy zaklikali svaich hramadzian pakinuć pryhraničnyja rajony, dzie, pavodle słoŭ vidavočcaŭ, praciahvajucca žorstkija bai.
«Usio vielmi surjozna. My terminova evakujujemsia», — raspavioŭ Bi-bi-si Suťjan Pchiŭčan, žychar tajskaj pravincyi Buryram, niedaloka ad miažy.
Adkul uziaŭsia hety kanflikt
Terytaryjalnaja sprečka praciahvajecca ŭžo bolš za stahodździe — z tych časoŭ, kali paśla zakančeńnia francuzskaha kałanijalnaha panavańnia ŭ Kambodžy pačali rabić miežy.
Napružańnie rezka ŭzrasło ŭ 2008 hodzie, kali Kambodža sprabavała ŭklučyć staražytny chram XI stahodździa, što znachodzicca ŭ sprečnaj zonie, u śpis abjektaŭ spadčyny JUNIESKA.
Tajłand vystupiŭ rezka suprać, i pačalisia sutyknieńni. U roznyja hady ŭ vyniku hetych sutyknieńniaŭ hinuli jak sałdaty, tak i mirnyja žychary z abodvuch bakoŭ.
Situacyja znoŭ abvastryłasia ŭ mai hetaha hoda paśla hibieli kambadžyjskaha sałdata. Heta pryviało da najhłybiejšaha kryzisu ŭ dvuchbakovych adnosinach za apošnija 10 hadoŭ. Dypłamatyčnyja adnosiny rezka pahoršylisia. Abiedźvie krainy ŭviali abmiežavańni na handal i pasłuhi.
Kambodža, naprykład, zabaraniła ŭvoz tajskich harodniny i sadaviny, spyniła impart elektraenierhii i internet-pasłuh.
Abodva baki taksama ŭzmacnili vajskovuju prysutnaść uzdoŭž miažy.
Kudy ŭsio idzie?
V.a. premjer-ministra Tajłanda Pchumtam Večajačaj pryznaŭ: situacyja «vielmi niestabilnaja» i jaje treba vyrašać aściarožna, stroha zhodna ź mižnarodnym pravam.
Sa svajho boku, premjer Kambodžy Chun Manet padkreśliŭ, što jaho kraina imkniecca da miru, ale budzie «vymušanaja adkazać zbrojaj na ŭzbrojenuju ahresiju».
Choć raniej byli i bolš maštabnyja sutyknieńni, jany, zvyčajna, chutka zhasali. I ciapier, niahledziačy na surjoznaść situacyi, ekśpierty ličać poŭnamaštabnuju vajnu małavierahodnaj.
Adnak ciapierašniaje abvastreńnie ŭzmacniajecca palityčnaj niestabilnaściu pa abodva baki miažy.
Chun Manet — syn byłoha kambadžyjskaha lidara Chun Siena — pakul što nie maje poŭnaj palityčnaj samastojnaści, a jaho baćka, zdajecca, nie suprać vykarystać kanflikt dla ŭmacavańnia nacyjanalistyčnaj padtrymki.
U Tajłandzie pry ŭładzie — chistkaja kaalicyja, što staić za ekspremjeram Taksinam Čynavatam. Jon ličyŭ, što maje ciesnyja asabistyja suviazi z Chun Senam, ale ciapier adčuvaje siabie zdradžanym paśla taho, jak Kambodža apublikavała pryvatnuju razmovu, praź jakuju jaho dačku Pietanhtarn časova adchilili ad pasady premjera.