«Addali ŭvieś zarobak» vs «usio apłaciła dziaržava». Zbory ŭ škołu ŭ Biełarusi i ŭ Polščy
Apošnija dni leta — tradycyjny čas aktyŭnych zboraŭ u škołu dla vučniaŭ i ich baćkoŭ. Kolki sioleta kaštuje sabrać dzicia ŭ škołu? «Biełsat» pahladzieŭ, što abiacali čynoŭniki dy pasłuchali apoviedy baćkoŭ, jakija sioleta adpraŭlajuć dziaciej u škołu ŭ Biełarusi i ŭ Polščy.
Ad 330 da 1400 rubloŭ
Jašče ŭ lipieni načalnica ŭpraŭleńnia arhanizacyi handlu i hramadskaha charčavańnia Ministerstva antymanapolnaha rehulavańnia i handlu Respubliki Biełaruś Natalla Mielnikava raspaviała pra ceny na padrychtoŭku da navučalnaha hoda. Tak, pavodle jaje słoŭ, nabor dziełavoha adzieńnia, jakoje ciapier abaviazkovaje va ŭsich škołach i zamacavanaje navat zakanadaŭča, u Kodeksie ab adukacyi, dla małodšych kłasaŭ kaštuje ad 240 rubloŭ, dla starejšych kłasaŭ — da 500 rubloŭ.
Kali dadać da dziełavoha kaściuma abutak, a taksama kancylarskija tavary, to košty dla małodšych kłasaŭ užo buduć składać ad 330 da 1100 rubloŭ. Dla starejšych kłasaŭ — ad 400 da 1300 rubloŭ.
Da pačatku vieraśnia va ŭsich haradach Biełarusi tradycyjna pracujuć školnyja bazary — ahułam kala 350 pa ŭsio krainie. Ułady abiacali, što sioleta asartymient na ich budzie na 20% bolšym, čym letaś, z ulikam nie raspradanych tavaraŭ ź minułych hadoŭ.
Pavodle načalnicy adździełu raźvićcia handlu i pasłuhaŭ dziaržaŭnaha abjadnańnia «Staličny handal i pasłuhi» Nastaśsi Makarskaj, kaścium dla chłopčyka — vučnia 1 — 4 kłasaŭ u mienskich univiermahach sioleta kaštuje ad 69 da 213 rubloŭ, dla vučnia starejšych kłasaŭ — ad 135 da 283 rubloŭ. Dla dziaŭčynki: u 1 — 4 kłasach cana sarafanu — ad 34 da 98 rubloŭ, błuzki — ad 20 da 101 rubla, dla staršakłaśnic sarafan kaštuje ad 42 da 109 rubloŭ, błuzki ad 21 da 119 rubloŭ. Takim čynam, ahulny košt — ad 52 da 228 rubloŭ.
Spartovyja kaściumy dla zaniatkaŭ fizkulturaj možna kupić pa cenach ad 41 da 131 rubloŭ.
Tufli dla chłopčyka abyducca ŭ 79 — 173 rubli, dla dziaŭčynki — u 55 — 184 rubli. Košty na zaplečniki vahajucca ad 65 da 244 rubloŭ.
Košt kancylarskaha naboru dla małodšaj škoły — ad 119 da 363 rubloŭ, dla starejšych kłasaŭ — ad 115 da 500 rubloŭ.
«Minsk-Naviny» śćviardžajuć, što sioleta, kab sabrać dzicia ŭ škołu, spatrebicca da 414 da 1 400 rubloŭ.
«Budzie niaprosta dažyć da vieraśnioŭskich zarobkaŭ»
Kaciaryna (imia źmienienaje ź mierkavańniaŭ biaśpieki) sioleta adpraŭlaje svaju dačku ŭ 4-y kłas u adnym z rajonnych centraŭ Biełarusi.
Siamja nabyła ŭžo amal usio, što treba dla navučalnaha hoda — kali štości i zastałosia, to heta drobnyja kancylarskija pryłady, i, mahčyma, spatrebicca jašče paru błuzak na zamienu, kofty dla chałodnaha siezonu, zaznačaje Kaciaryna. Ahułam u siamji syšło kala 1500 rubloŭ.
«Dačka vyrasła za leta, ničoha z vopratki ź minułaha hoda joj užo nie padychodzić, daviałosia kuplać absalutna ŭsio novaje. My ŭziali dva tak zvanych dziełavych kaściuma, letaś taksama tak brali. Nie razumieju, jak možna brać adzin — a prać jaho kali? My ŭziali dva sarafany i 4 błuzki da ich — za heta addali 210 rubloŭ. Tufli, źmienny abutak, kiedy abyšlisia prykładna ŭ 400 rubloŭ. Zaplečnik — 150. Jašče spartovy kaścium — 50 rubloŭ. I na kancylarku, łančboks, roznyja drobiazi kštałtu škarpetak, kałhotak, bializny — kala 500 rubloŭ. Choć jano zdajecca tannym — tyja ž sšytki sioleta pa 18 — 20 kapiejek, ale kali ŭsio sabrać, atrymlivajecca niamała. Kala 200 rubloŭ jašče addali za kurtku na vosień», — raspaviała Kaciaryna.
Da hetaj sumy jašče dadasca apłata padručnikaŭ (21 rubiel sioleta) i kvietki dla nastaŭnicy — Kaciaryna pakul nie viedaje sumu, ale kaža, što pastarajecca nie mocna patracicca, bo «i tak budzie ŭžo niaprosta dažyć na vieraśnioŭskich zarobkaŭ» žančyny i jejnaha muža.
«Moj zarobak — 1500 rubloŭ — jakraz uvieś i pajšoŭ, kab całkam sabrać dačku ŭ škołu», — kaža biełaruska.
U paraŭnańni ź minułym hodam ceny stali vyšejšymi, zaznačaje Kaciaryna. Padaražeŭ abutak, ałoŭki, farby. Zaplečniki stali mocna daražejšymi, ale na ich košty žančyna paraŭnoŭvaje z tym, što było try hady tamu, kali dačka išła ŭ 1-y kłas — try kłasy dziaŭčynka chadziła z adnym zaplečnikam, ale sioleta jaho ŭžo daviałosia abnavić.
«U Polščy pačuvaješsia bolš rassłablena»
Julija (imia taksama źmienienaje ź mierkavańniaŭ biaśpieki) sioleta adpraŭlaje ŭ 4-y kłas svajho syna, ale ŭ adnym ź nievialikich haradoŭ Polščy. Paprasili jaje padzialicca raschodami.
«Ja śpiecyjalna nie padličvała, ale kali prykinuć, na adzieńnie — try pary štanoŭ, kašulu, dva śvitšoty, źmienny abutak, šorty, cišotku i abutak na fizkulturu ŭ nas syšło kala 550 złotych (kala 510 biełaruskich rubloŭ — red.). Staralisia šukać rečy na źnižkach i akcyjach, a tut takich viejeielmi šmat! Jašče nie kupili krasoŭki na kožny dzień — tufli syn nie choča. Dumaju, kala 150 złotych addamo (kala 140 rubloŭ — red.). Zaplečnik pa źnižcy kupili za 70 złotych (65 rubloŭ)», — raspaviadaje Julija.
Na sšytki i kancylarskija tavary ŭ siamji syšło 150 złotych (140 rubloŭ). Kuplać padručniki nie treba — u škole skazali, što daduć. Na kvietki nastaŭnicy tracicca taksama nie daviadziecca — u Polščy niama takoj tradycyi.
«Mnie padajecca, u Polščy pačuvaješsia bolš rassłablena pierad škołaj. Tut niama takoha, kab formu vybirać niejkuju adnu abaviazkova, pa niejkim šabłonie — hałoŭnaje, kab dzicia było čysta i achajna apranutaje, nijakich uzoraŭ dziełavych kaściumaŭ škoły nie vyznačajuć. Sšytki taksama možna nabyvać takija, jak tabie padabajecca. Prynamsi, ja tut nie adčuvaju takoha napružańnia, jak u Biełarusi, i mocna spačuvaju svaim siabroŭkam, jakija tam źbirajuć dziaciej u škołu, a asabliva tym, u kaho ich dvoje», — kaža Julija.
Dapamoha da škoły ŭ Biełarusi i Polščy
A samy istotny plus Polščy, sa słovaŭ žančyny — heta prahrama «Dobry start», pavodle jakoj kožnaje dzicia maje prava na padtrymku na navučalny hod u pamiery 300 złotych (278 rubloŭ).
U siamji Julii na padrychtoŭku da škoły syšło 920 złotych ci 852 rubli. Z ulikam dapamohi ad dziaržavy atrymlivajecca 620 złotych ci 574 rubli. Heta kala 12% ad Julinaha zarobku.
«A jašče nie treba zabyvacca, što ŭ Polščy štomiesiac dzicia atrymlivaje 800 złotych. Kali jašče ich paličyć, to atrymajecca, što my ŭvohule ničoha nie patracili na zbory syna ŭ škołu — usio apłaciła dziaržava», — reziumuje biełaruska.
U Biełarusi hrašovuju dapamohu da škoły mohuć atrymać tolki šmatdzietnyja siemji, u jakich vychoŭvajucca troje i bolš dziaciej. Tady na kožnaje dzicia vypłočvajecca 30% biudžetu pražytkavaha minimumu, jaki na 1 žniŭnia 2025 hoda składaje 487,72 rubloŭ. To bok, na adno dzicia budzie 146,3 rubloŭ.
Kab atrymać hetuju vypłatu, treba źviarnucca ŭ orhan pa pracy, zaniataści i sacyjalnaj abaronie pa miescy žycharstva adnaho z baćkoŭ ci pa miescy navučańnia dziciaci.
Małazabiaśpiečanyja, u tym liku šmatdzietnyja siemji mohuć atrymać dziaržaŭnuju adrasnuju sacyjalnuju dapamohu. Jaje pamier vyznačajecca rajonnaj kamisijaj indyvidualna, z ulikam dachodu i situacyi siamji.