Jak Ihnalinskaja AES biezvynikova sprabavała pradać niavykarystanaje jadziernaje paliva
Pakul Ihnalinskaja AES, vyviedzienaja z ekspłuatacyi i jakaja znachodzicca ŭ pracesie zakryćcia z 2010 hoda, padšukvała miesca dla budučaha hłybinnaha schovišča radyjeaktyŭnych adchodaŭ, rabilisia sproby pradać jaje niavykarystanaje jadziernaje paliva Francyi i Rasii. Adnak abiedźvie sproby akazalisia biezvynikovymi, piša LRT.
Rabočy idzie pa pieršym reaktary Ihnalinskaj AES u Visahinasie, 2016 hod. Fota: AP Photo / Mindaugas Kulbis
Admova Francyi
Daradca hrupy pa jadziernaj enierhietyčnaj palitycy Ministerstva enierhietyki Litvy Patrycyja Cejko kaža, što stancyja prapanavała pradać niavykarystanaje paliva na pierapracoŭku francuzskaj kampanii, ale taja admoviłasia jaho kuplać.
«My źviarnulisia da adnoj z samych pieradavych kampanij, francuzskaj, jakaja mahła b hetym zaniacca [pierapracoŭkaj jadziernaha paliva]. Francuzy vielmi vyrazna skazali «nie», admovilisia pryniać hetaje paliva, pierapracoŭka paliva AES dla ich zanadta darahaja. Paliva vyrablajecca dla kožnaha reaktara pa asobnaj receptury, i adkaz byŭ takim: toje, što vyrablena dla Ihnalinskaj AES, nie padychodzić pa składzie dla pierapracoŭki hetaha paliva ŭ Francyi», — skazała Cejko na pasiadžeńni Kamiteta pa aŭdycie Siejma ŭ sieradu.
Kiraŭnik IAES Linas Baŭžys skazaŭ BNS, što
kali b francuzskaja kampanija ŭziała paliva na pierapracoŭku, to jaho vykarystoŭvała b sama Francyja, ale ŭsie radyjeaktyŭnyja adkidy, jakija zastalisia paśla pierapracoŭki, byli b viernutyja Litvie.
Pieramovy z Rasijaj
Pa słovach Cejko, z Rasijaj taksama vialisia pieramovy pra biaspłatnuju pieradaču niavykarystanaha paliva, adnak hetyja pieramovy spynilisia, kali Rasija pačała poŭnamaštabnaje ŭvarvańnie va Ukrainu ŭ 2022 hodzie.
Paźniej Cejko patłumačyła, što spačatku jany chacieli pradać niavykarystanaje paliva Rasii, ale kali jana nie pahadziłasia jaho kupić, byli praviedzieny pieramovy pra jaho biaspłatnuju pieradaču.
«Byli sproby pieradać [niavykarystanaje] paliva Rasii navat biaspłatna, tamu što heta było b vyhadna i nam (…), i była dasiahnuta damoŭlenaść. Uzhadnialisia schiemy transparciroŭki hetaha niavykarystanaha jadziernaha paliva na terytoryju Rasii. My viali pieramovy z Łatvijaj, pakolki hety hruz pavinien supravadžacca ŭzbrojenym eskortam. Usio heta rabiłasia ź Ministerstvam zamiežnych spraŭ, ale ŭsio spyniłasia, tamu što pačałasia vajna va Ukrainie», — skazała Cejko na pasiadžeńni kamiteta.
Pres-sakratar IAES Jolita Mažejkienie paviedamiła, što na stancyi znachodzicca 2,4 tysiač ton adpracavanaha paliva, a niavykarystanaha — usiaho 8 ton.
Kiraŭnik stancyi Baŭžys paviedamiŭ kamisii, što kampanii było daručana znajści krainu, jakoj možna było b pradać niavykarystanaje jadziernaje paliva, ale dla hetaha spatrebicca zhoda Rasii, u jakoj jano było zakuplena. Pavodle jaho słoŭ, kali b udałosia paliva pradać, to jaho nie treba było b raźmiaščać u hłybokim schoviščy.
Nu dumku kiraŭnika Dziaržaŭnaj inśpiekcyi pa biaśpiecy atamnaj enierhietyki Michaiła Dziemčanki, pierapracoŭvać niavykarystanaje jadziernaje paliva niemetazhodna, pakolki jaho ŭzbahačeńnie zanadta nizkaje.