Kaja Kałas — biełarusam: Vy možacie raźličvać na Jeŭrapiejski sajuz. Bolšaść krain ES vyjšli z chałodnaha aŭtarytarnaha minułaha

Viarchoŭny pradstaŭnik Jeŭrapiejskaha sajuza pa zamiežnych spravach i palitycy biaśpieki Kaja Kałas akreśliła padychod ES da Biełarusi na kanfierencyi «Biełaruś: zakładajučy padmurak dla demakratyčnych pieramien» u Jeŭraparłamiencie.

Kaja Kałas. Archiŭnaje fota: Thierry Monasse / Getty Images

Kaja Kałas adznačyła, što stratehija ES uklučaje padtrymku naroda Biełarusi i adnačasova izalacyju režymu, jaki dapamahaje Rasii vieści vajnu va Ukrainie.

«Za apošnija 100 hadoŭ Rasija ŭvarvałasia prynamsi ŭ 19 krain, u niekatoryja — da troch ci čatyroch razoŭ. Nivodnaja z hetych 19 krain nikoli nie ŭryvałasia ŭ Rasiju i nie napadała na jaje. I chto ž pamahaty Rasii ŭ hetaj spravie? Biełaruś. (…)

Biełaruś nie tolki dapamahaje Rasii naŭprost i ŭskosna, jana taksama ŭdzielničaje ŭ šerahu hibrydnych incydentaŭ i pravakacyj, jakija pahražajuć biaśpiecy dziaržaŭ — členaŭ ES. Siudy ŭvachodziać parušeńni pavietranaj prastory, incydenty ź bieśpiłotnikami i pavietranymi šarami, zamiežny zhubny ŭpłyŭ, a taksama praciah arhanizacyi mihracyjnaha cisku i kantrabandy praź miežy ES. U vyniku my pracujem nad pašyreńniem našaha sankcyjnaha režymu.

Fiłosafu i dypłamatu časoŭ Francuzskaj revalucyi, Žazefu de Miestru, časta prypisvajuć vyraz: «Kožnaja kraina maje taki ŭrad, jakoha zasłuhoŭvaje». Ale ja nie mahu z hetym pahadzicca. Heta nie nasielnictva Biełarusi padtrymlivaje hetuju złamysnuju dziejnaść režymu. I tamu my praciahvajem našu palityku padtrymki naroda Biełarusi».

Nahadajem, siońnia stała viadoma, što Jeŭrasajuz vydaść 30 miljonaŭ jeŭra «na padtrymku biełaruskaha naroda» ŭ 2026 hodzie.

«Vašaje zmahańnie doŭhaje i ciažkaje, ale jano nie marnaje, — źviarnułasia Kaja Kałas. — Aŭtarytarnyja režymy, jakija abapirajucca na strach, a nie na zhodu, zaŭsiody bolš krochkija, čym zdajecca. My viedajem heta z našaj ułasnaj historyi i dośviedu. Bolšaść dziaržaŭ — členaŭ ES vyjšli z chałodnaha aŭtarytarnaha minułaha.

Tak što vy možacie raźličvać na Jeŭrapiejski sajuz. My z vami, nie simvalična, a vielmi kankretna. Ź ciskam, kali heta nieabchodna, z abaronaj, kali treba, z dapamohaj, kali i dzie heta maje značeńnie. My padtrymajem budučy demakratyčny pierachod pad kiraŭnictvam biełarusaŭ, kali ŭmovy dazvolać, u tym liku finansavaj i techničnaj padtrymkaj da 3 miljardaŭ jeŭra, jak vyrašyli našy dziaržavy-čalcy letaś.

My bačym vas, my vierym u vas i vierym, što praca, jakuju vy pačali, kab pabudavać asnovy demakratyčnych pieraŭtvareńniaŭ, paŭpłyvaje na Biełaruś zaŭtrašniaha dnia».

Kałas taksama adznačyła, što jany ŭdziačnyja ZŠA za ŭdzieł u humanitarnym treku pa vyzvaleńni biełaruskich palitviaźniaŭ, ale zaŭvažyła, što «vyzvaleńni nie aznačajuć demantaž represiŭnaj sistemy, jakaja praciahvaje štodzionna nahaniać strach u vašyja sercy».

Na kanfierencyi, jakaja prachodzić u Jeŭrapiejskim parłamiencie, abmiarkoŭvajucca pravy čałavieka, budučaja pierachodnaja reforma ŭ Biełarusi. Udzieł u mierapryjemstvie prymajuć jeŭrapiejskija i biełaruskija palityki, mižnarodnyja ekśpierty.

Padčas kanfierencyi «Belarus: building foundations for democratic change» u Jeŭraparłamiencie. Fota: Ofis Cichanoŭskaj

Temu pierachodnaha pieryjadu i padrychtoŭki novaha zakanadaŭstva ŭ svaim vystupie zakranuła Śviatłana Cichanoŭskaja:

«Ideja novaha zakanadaŭstva prostaja: stabilizavać demakratyju, likvidavać karupcyju, zapuścić nanova sistemu pravasudździa, jakaja b słužyła ludziam, a nie ŭradu, i nablizić Biełaruś da Jeŭropy. Kab harantavać, što dyktatura nikoli nie paŭtorycca ŭ Biełarusi».

Kamientary da artykuła