«Што вы елі сёння?». Папа Францішак кожны дзень тэлефанаваў хрысціянам Газы

«Ас-саляму алейкум!» («Мір вам!») — па-арабску звярнуўся на пачатку года папа Францішак да прыхаджан каталіцкага храма Святой Сям’і, што ў сектары Газа.

Фота: Gregorio Borgia / AP

Гэта сведчыць пра тое, наколькі цесныя адносіны звязвалі Францішка з малюсенькай хрысціянскай супольнасцю Палесціны, большасць прыхаджан якой Папа памятаў па імёнах, паведамляе Бі-бі-сі

На працягу паўтара года — з пачатку ваеннай аперацыі Ізраіля ў Газе — ён літаральна кожны вечар тэлефанаваў туды з Ватыкана, каб асабіста даведацца, як ідуць справы.

«Што вы сёння елі?» — пытаецца Францішак у мясцовых святароў ужо па-італьянску. «Рэшткі ўчарашняй курыцы», — адказвае айцец Габрыэль Раманэлі.

Пераважная частка двухмільённага насельніцтва Газы вызнае іслам, хрысціянаў там наўрад ці набярэцца 1000 чалавек (0,05%). Большасць з іх — прыхаджане каталіцкага храма Святой Сям’і. Смерць папы Францішка тут перажываюць як страту блізкага сябра.

«Падчас вайны ён тэлефанаваў нам штодня — асабліва ў дні самых страшных абстрэлаў, калі людзі вакол гінулі або станавіліся інвалідамі», — успамінае айцец Раманэлі.

«Тэлефонная сувязь часта знікала — нярэдка на некалькі гадзін — аднак, нягледзячы на свой надзвычай напружаны графік, папа не пакідаў спробаў звязацца з намі».

Джордж Антон — каардынатар прыходу Святой Сям’і па надзвычайных сітуацыях — прызнаецца, што першы асабісты званок ад пантыфіка стаў для яго настолькі нечаканым, што ад шоку ён не мог звязаць двух слоў. Аднак у выніку яны сталі рэгулярна сустракацца па відэасувязі.

Падчас аднаго з такіх размоў Антон распавёў пантыфіку, як вайна пазбавіла яго дома і сям'і.

«Ён увесь час бласлаўляў мяне. Наша сітуацыя яму была цалкам зразумелая, і ён заўсёды пераконваў нас захоўваць мужнасць», — успамінае Джордж Антон.

«А яшчэ ён увесь час пытаў: «Што яшчэ я магу для цябе зрабіць? Ці магу я табе хоць чымсьці дапамагчы?»

Хрысціяне Газы кажуць, што страцілі сваю галоўную крыніцу суцяшэння і падтрымкі.

«Думка была адна: «Госпадзі, мы ж цяпер як сіроты», — распавядае Антон. — Цяпер папа нам ужо не патэлефануе, мы больш не пачуем гэты спакойны голас. Нікому будзе пажартаваць, каб хоць неяк падтрымаць нас. Ведаеце, з Газай у папы Францыска былі асаблівыя адносіны — як і з кожным з нас».

Святую Зямлю папа Францішак наведаў у 2014 годзе, неўзабаве пасля свайго абрання на Святы Пасад.

Найбольш запамінальным момантам той паездкі стала нечаканае — не запланаванае ў графіку візіту — спыненне пантыфіка ў Віфлееме. Там, стоячы ля пакрытай графіці сцяны, што раздзяляе Ізраіль і Заходні бераг, ён звярнуўся да Бога з малітвай аб міры.

У сваім велікодным пасланні мінулай нядзелі, якое стала яго апошнім публічным выступленнем, папа Францішак чарговы раз заклікаў да міру і спынення агню ў Газе: «Гэты жудасны раздрай працягвае несці смерць і разбурэнні, з кожным днём пагаршаючы і без таго вельмі цяжкую гуманітарную сітуацыю».

«Вайну вядуць не толькі са зброяй у руках. Часам у якасці зброі выкарыстоўваецца слова — і дзейнічае яно не менш эфектыўна», — кажа лацінскі Патрыярх Іерусаліма, кардынал П'ербаціста Піцабала, разважаючы пра апошні зварот папы Францішка.

Паводле яго слоў, пантыфік заўсёды вельмі выразна расстаўляў маральныя арыенціры.

«У апошні час, асабліва ў апошні год, пра сітуацыю на Святой Зямлі папа казаў шмат і вельмі адкрыта, — нагадвае кардынал. — Ён заклікаў вызваліць [захопленых у Ізраілі] закладнікаў, але ў той жа час рэзка асуджаў працягваючыяся ў Газе ваенныя дзеянні і гаварыў пра катастрафічную для палесцінцаў — сітуацыю».

Ізраільскія СМІ адзначылі, што, хоць прэзідэнт краіны Іцхак Герцаг накіраваў свае спачуванні католікам усяго свету з нагоды смерці пантыфіка, ні прэм'ер-міністр, ні міністр замежных спраў Ізраіля гэтага не зрабілі — як мяркуюць многія, менавіта з-за паслядоўнага і рашучага асуджэння Францішкам дзеянняў ізраільскіх вайскоўцаў.

Напэўна, самыя адкрытыя крытычныя выказванні папы на адрас Ізраіля былі апублікаваныя ў канцы мінулага года, калі былі апублікаваныя ўрыўкі з яго яшчэ не выдадзенай кнігі.

Каментары да артыкула