Колькі заставалася сядзець дэпартаваным палітвязням?

«Я адбыла ўвесь тэрмін, а мяне яшчэ выслалі», — так журналістка і былая палітзняволеная Ларыса Шчыракова кажа пра сваю дэпартацыю. І сапраўды, жанчыне заставалася да вызвалення некалькі месяцаў. Шмат хто з вязняў, вывезеных у Літву 11 верасня, таксама адбыў большую частку тэрміну або ўвогуле мусіў выходзіць на волю цягам месяцаў.

Напрыклад, праваабаронцам невядома, калі была затрыманая грамадзянка Літвы Алена Раманаўскене, асуджаная на 6 гадоў зняволення па арт. 357 (агентурная дзейнасць). Таксама невядомая дата затрымання берасцейскай журналісткі Алены Цімашчук, якую ў чэрвені 2024‑га прысудзілі да 5 гадоў зняволення па некалькіх артыкулах, у тым ліку па арт. 361 (стварэнне экстрэмісцкага фармавання і ўдзел у ім).

Не па ўсіх палітвязнях, якія выйшлі на свабоду 11 верасня 2025 года, ёсць дастаткова інфармацыі, каб вылічыць даты заканчэння іх тэрмінаў. У некаторых выпадках праваабаронцы не ведаюць дату затрымання. Пра іншых можа быць блытаніна з датай, калі іх прысуд набыў моц.

Тым не менш мы налічылі каля дзесяці палітвязняў, якія вызваліліся б да канца года.

Зміцер Дашкевіч мусіў выйсці ўжо ў першай палове кастрычніка. З іншага боку, Дашкевічу двойчы падаўжалі тэрмін па артыкуле 411 (злоснае непадпарадкаванне адміністрацыі). Таму невядома, ці не здарылася б гэта яшчэ раз.

Праз некалькі месяцаў павінна была выйсці на свабоду Ларыса Шчыракова, гомельская журналістка. Яе асудзілі на тры з паловай гады за кратамі па артыкулах 361 і 369 (садзейнічанне экстрэмісцкай дзейнасці і дыскрэдытацыя Беларусі).

У першыя гадзіны пасля вызвалення і дэпартацыі яна ледзь стрымлівала слёзы:

«Я думаю, што гэта вельмі жорстка, што я рэальна адбыла тэрмін тры гады, а цяпер мяне яшчэ выслалі. А ў мяне тут няма ні дома, ні родных. Калонія на Антошкіна знаходзіцца ў Гомелі. Варта было б проста адчыніць браму і мяне выпусціць».

Прыкладна ў канцы кастрычніка мусіў бы выйсці на волю прафсаюзны дзеяч Аляксандр Ярашук, у лістападзе скончыліся б тэрміны Максіма Вінярскага, Ігара Цяпцеева і Іллі Дубскага. У снежні сканчваліся тэрміны Дзмітрыя Казлова, Яўгена Сямёнава, Глеба Гладкоўскага, Віталя Бандарука, Уладзіміра Мацкевіча.

У студзені 2026‑га вызваліліся б «па званку» Сяргей Спарыш, Андрэй Крылоў, Павел Нікіценка, Якаў Шафарэнка, Андрэй Хвескавец, Віктар Уласенка і Цімур Рызапур.

У сакавіку 2026‑га скончыліся б тэрміны ў Яўгена Меркіса і Андрэя Сцепанькова, у красавіку — у Ірыны Слаўнікавай. 

Шмат хто з вызваленых беларусаў адседзеў большую частку тэрміну. У жніўні 2026‑га сканчваўся тэрмін у Святаслава Шубіча, у верасні — у Паўла Вінаградава і Паўла Падабеда.

Такім чынам, каля 25 палітвязням — большасці ад вызваленых беларусаў — заставалася правесці за кратамі менш за год.

Восенню 2026‑га таксама мусіў выйсці на волю Аляксандр Манцэвіч.

Чацвёра вызваленых, калі б не амерыканцы, выйшлі б на свабоду ў 2027‑м годзе. Гэта Вячаслаў Лазараў, Яўген Афнагель, Андрэй Войніч і Мікалай Хіла.

Некаторым палітвязням заставалася адбыць больш за два гады тэрміну. Гэта, напрыклад, Павел Мажэйка, у якога тэрмін мусіў скончыцца ў лютым 2028‑га года, ці Дзмітрый Кучук, які выйшаў бы ў жніўні 2029-га.

У 2030‑м свабоду пабачылі б Генадзь Фядыніч і Юлія Фенер.

Некаторым з вызваленых давялося б чакаць свабоды значна даўжэй.

Возьмем, напрыклад, Галіну Дзербыш. Пенсіянерка з Гродзенскага раёна атрымала 20 гадоў зняволення, яе тэрмін сканчваўся б у 2039-м. Галіне ўжо 64 гады, яна мае інваліднасць другой групы і праблемы з сэрцам. Ці дажыла б яна да свайго вызвалення?

Іншы вызвалены вязень з велізарным тэрмінам — Ігар Лосік. Журналіст атрымаў 15 гадоў зняволення, але за кошт доўгага знаходжання ў СІЗА (ён правёў там амаль 2 гады) тэрмін скараціўся на некалькі месяцаў. І ўсё роўна, калі б не цяперашняе вызваленне, Лосік апынуўся б на свабодзе толькі прыкладна ў чэрвені 2034‑га года.

Тэрмін зняволення Мікалая Статкевіча павінен скончыцца прыкладна ў маі 2034-га.

Каментары да артыкула