Пры адступленні з Херсона расіяне вывезлі карціны некалькіх мастакоў, звязаных з Беларуссю

Пры адступленні з Херсона восенню 2022 года расійскія вайскоўцы вывезлі з Херсонскага абласнога музея сама меней 1233 карцін вядомых мастакоў, у тым ліку шасці беларускіх, піша «Радыё Свабода».

Выкрадзеная расіянамі карціна «Пейзаж» Вітольда Бялыніцкага-Бірулі

У абнародаваным Галоўным упраўленнем разведкі Міністэрства абароны Украіны пераліку выкрадзеных карцін ёсць «Пейзаж» Вітольда Бялыніцкага-Бірулі і тры працы Георгія Паплаўскага з цыкла «Высокае неба», над якім ён працаваў 9 гадоў.

Адна з выкрадзеных карцін Георгія Паплаўскага. Цыкл «Высокае неба»

З украінскага музея выкралі таксама карціны беларускага мастака-графіка Сямёна Геруса (нарадзіўся на Наваградчыне ў 1925 годзе, памёр у 1998-м).

Ён першым сярод беларускіх мастакоў пасляваеннага часу звярнуўся да гістарычнай тэматыкі. Мастацтвазнаўцы адзначалі ягоны графічны твор «Кастусь Каліноўскі» 1953 года, выкананы вугалем.

У калекцыі Херсонскага музея былі дзве ягоныя працы — «Чоўны» (1962) і «На беразе возера». Абедзве карціны апынуліся ў руках расійскіх вайскоўцаў.

Карціна «Чоўны» беларускага мастака-графіка Сямёна Геруса

Сярод выкрадзеных ёсць таксама карціны двух мастакоў, якія нарадзіліся ў Беларусі і потым звязалі сваё жыццё з іншымі краінамі.

Жывапісец і графік Леў Бакст (сапраўднае імя Лейб-Хаім Розенберг) нарадзіўся ў Гродне ў 1866 годзе ў яўрэйскай сям’і. Працаваў пераважна ў Санкт-Пецярбургу і Парыжы. Расіяне скралі «Партрэт Ісака Левітана», які мастак стварыў у 1900 годзе.

Леў Бакст. Партрэт Ісака Левітана

У 2013 годзе пры ўдзеле Віктара Бабарыкі «Белгазпрамбанк» набыў на аўкцыёне Christie’s ягоны «Эскіз строю Жар-птушкі», а ў 2014‑м выкупіў у прыватнага калекцыянера альбом «Творы Льва Бакста для балету «Прыгажуня ў сонным лесе» (1922).

Жывапісец, графік, скульптар і тэатральны мастак Барыс Забораў нарадзіўся ў 1935 годзе ў Мінску, памёр у 2021 годзе ў Парыжы. У херсонскай калекцыі была яго праца «Ікар. Серыя «Чалавек і космас» (графіка, 1976 год).

Карціна «Ікар. Серыя «Чалавек і космас» мастака Барыса Заборава

Мастак Уладзімір Пуцейка нарадзіўся ў 1926 годзе ў Жыткавіцкім раёне, але ўсё сваё жыццё прысвяціў Украіне. Выкладаў у Адэскай мастацкай вучэльні. Расіяне скралі «Партрэт Фядотава» яго аўтарства (1961 год).

Уладзімір Пуцейка. Партрэт Фядотава

Як адзначылі ў вайсковай разведцы Украіны, расійскія вайскоўцы пад кіраўніцтвам прадстаўнікоў расійскіх музеяў сістэмна вывозілі экспанаты з мастацкага музея, у тым ліку жывапіс, графіку, скульптуру і іканапіс. Частку з іх незаконна вывезлі ў анексаваны Расіяй яшчэ ў 2014 годзе ўкраінскі Крым.

У пераліку выкрадзеных — працы шэрагу ўкраінскіх, літоўскіх, польскіх і расійскіх мастакоў XIX—XX стагоддзяў.

Каментары да артыкула