Pry adstupleńni z Chiersona rasijanie vyvieźli karciny niekalkich mastakoŭ, źviazanych ź Biełaruśsiu

Pry adstupleńni z Chiersona vosieńniu 2022 hoda rasijskija vajskoŭcy vyvieźli z Chiersonskaha abłasnoha muzieja sama mieniej 1233 karcin viadomych mastakoŭ, u tym liku šaści biełaruskich, piša «Radyjo Svaboda».

Vykradzienaja rasijanami karcina «Piejzaž» Vitolda Białynickaha-Biruli

U abnarodavanym Hałoŭnym upraŭleńniem raźviedki Ministerstva abarony Ukrainy pieraliku vykradzienych karcin jość «Piejzaž» Vitolda Białynickaha-Biruli i try pracy Hieorhija Papłaŭskaha z cykła «Vysokaje nieba», nad jakim jon pracavaŭ 9 hadoŭ.

Adna z vykradzienych karcin Hieorhija Papłaŭskaha. Cykł «Vysokaje nieba»

Z ukrainskaha muzieja vykrali taksama karciny biełaruskaha mastaka-hrafika Siamiona Hierusa (naradziŭsia na Navahradčynie ŭ 1925 hodzie, pamior u 1998-m).

Jon pieršym siarod biełaruskich mastakoŭ paślavajennaha času źviarnuŭsia da histaryčnaj tematyki. Mastactvaznaŭcy adznačali jahony hrafičny tvor «Kastuś Kalinoŭski» 1953 hoda, vykanany vuhalem.

U kalekcyi Chiersonskaha muzieja byli dźvie jahonyja pracy — «Čoŭny» (1962) i «Na bierazie voziera». Abiedźvie karciny apynulisia ŭ rukach rasijskich vajskoŭcaŭ.

Karcina «Čoŭny» biełaruskaha mastaka-hrafika Siamiona Hierusa

Siarod vykradzienych jość taksama karciny dvuch mastakoŭ, jakija naradzilisia ŭ Biełarusi i potym źviazali svajo žyćcio ź inšymi krainami.

Žyvapisiec i hrafik Leŭ Bakst (sapraŭdnaje imia Lejb-Chaim Rozienbierh) naradziŭsia ŭ Hrodnie ŭ 1866 hodzie ŭ jaŭrejskaj siamji. Pracavaŭ pieravažna ŭ Sankt-Pieciarburhu i Paryžy. Rasijanie skrali «Partret Isaka Levitana», jaki mastak stvaryŭ u 1900 hodzie.

Leŭ Bakst. Partret Isaka Levitana

U 2013 hodzie pry ŭdziele Viktara Babaryki «Biełhazprambank» nabyŭ na aŭkcyjonie Christie's jahony «Eskiz stroju Žar-ptuški», a ŭ 2014‑m vykupiŭ u pryvatnaha kalekcyjaniera albom «Tvory Lva Baksta dla baletu «Pryhažunia ŭ sonnym lesie» (1922).

Žyvapisiec, hrafik, skulptar i teatralny mastak Barys Zaboraŭ naradziŭsia ŭ 1935 hodzie ŭ Minsku, pamior u 2021 hodzie ŭ Paryžy. U chiersonskaj kalekcyi była jaho praca «Ikar. Sieryja «Čałaviek i kosmas» (hrafika, 1976 hod).

Karcina «Ikar. Sieryja «Čałaviek i kosmas» mastaka Barysa Zaborava

Mastak Uładzimir Puciejka naradziŭsia ŭ 1926 hodzie ŭ Žytkavickim rajonie, ale ŭsio svajo žyćcio pryśviaciŭ Ukrainie. Vykładaŭ u Adeskaj mastackaj vučelni. Rasijanie skrali «Partret Fiadotava» jaho aŭtarstva (1961 hod).

Uładzimir Puciejka. Partret Fiadotava

Jak adznačyli ŭ vajskovaj raźviedcy Ukrainy, rasijskija vajskoŭcy pad kiraŭnictvam pradstaŭnikoŭ rasijskich muziejaŭ sistemna vyvozili ekspanaty z mastackaha muzieja, u tym liku žyvapis, hrafiku, skulpturu i ikanapis. Častku ź ich niezakonna vyvieźli ŭ anieksavany Rasijaj jašče ŭ 2014 hodzie ŭkrainski Krym.

U pieraliku vykradzienych — pracy šerahu ŭkrainskich, litoŭskich, polskich i rasijskich mastakoŭ XIX—XX stahodździaŭ.

Kamientary da artykuła