BIEŁ Ł RUS

«Pieravarot zialonaj pałasy». Čamu novaja ŭłada źmianiła dziaržaŭny ściah Siryi

9.12.2024 / 12:49

Antoś Župran

U čym roźnica pamiž starym i novym ściahami?

Žančyna ŭ Damasku sa ściaham apazicyi, jaki staŭ dziaržaŭnym. Fota: Ali Haj Suleiman/Getty Images

Apazicyja, što pryjšła da ŭłady ŭ Siryi, źmianiaje dziaržaŭnuju simvoliku. Zamiest čyrvona-bieła-čornaha ściaha ź dźviuma zialonymi zorkami ciapier vykarystoŭvajecca zialona-bieła-čorny ściah z tryma čyrvonymi zorkami.

Novy ściah nie ŭpieršyniu stanovicca dziaržaŭnym. Jon užo vykonvaŭ hetuju funkcyju ŭ časy pieršaj Siryjskaj Respubliki, jakaja była stvorana pad francuzskim mandatam u 1930 hodzie. Ściah pačaŭ vykarystoŭvacca ŭ 1932 hodzie.

Kolery ściahu źjaŭlajucca tradycyjnymi dla ściahaŭ arabskich krain. Zialony simvalizuje pieršy praviedny Chalifat, bieły — dynastyju Amiejadaŭ, a čorny — Abasidaŭ. Pieršapačatkova try čyrvonyja zorki pradstaŭlali pravincyi Alepa, Damask i Dejr-el-Zor. Adnak paśla dałučeńnia Džabal al-Duruza i Łatakii ŭ 1936 hodzie značeńnie zorak źmianiłasia: pieršaja zorka stała simvalizavać Alepa, Damask i Dejr-el-Zor, druhaja — Džabal al-Duruz, a treciaja — Łatakiju. Hety ściah zachavaŭsia i paśla nabyćcia Siryjaj poŭnaj niezaležnaści ŭ 1946 hodzie.

Ściah nabyŭ važnaje simvaličnaje značeńnie. Jon nahadvaje ab abjadnańni siryjcaŭ u zmahańni za poŭnuju niezaležnaść. Hety ściah siryjskaja apazicyja stała vykarystoŭvać u 2011 hodzie.

Što tyčycca ściaha, jaki vykarystoŭvaŭsia pry praŭleńni Asadaŭ, to jaho historyja pačynajecca ŭ 1958 hodzie, kali Siryja i Jehipiet stvaryli Abjadnanuju Arabskuju Respubliku. Pry stvareńni hetaj simvoliki zialonuju pałasu zamianili na čyrvonuju, a try čyrvonyja zorki — na dźvie zialonyja. Jany stali simvałami Siryi i Jehipta.

Žančyna trymaje partret Bašara Asada i ściah Siryi (1980-2024). Fota: Morteza Nikoubazl/NurPhoto via Getty Images

Čyrvona-bieła-čornyja haryzantalnyja pałosy ličacca panarabskimi. U takoj paśladoŭnaści jany prysutničajuć na dziaržaŭnych ściahach Sudana, Jemiena, Jehipta, Iraka.

Ściah byŭ dziaržaŭnym da raspadu Abjadnanaj Arabskaj Respubliki ŭ 1961 hodzie. Na niekalki hadoŭ (da 1963 hoda) Siryjskaja Arabskaja Respublika viarnułasia da zialona-bieła-čornaha ściaha z tryma čyrvonymi zorkami.

U 1963 hodzie, kali da ŭłady ŭ Siryi pryjšła Partyja arabskaha sacyjalistyčnaha adradžeńnia (BAAS), viarnuŭsia čyrvona-bieła-čorny ściah, ale ŭžo z trymia zialonymi zorkami. Zorki stali simvałami łozunhu partyi — «Adzinstva. Svaboda. Sacyjalizm».

U takim vyhladzie ściah praisnavaŭ da 1972 hoda, pakul Siryja razam ź Jehiptam i Livijaj nie ŭvajšła ŭ Fiederacyju Arabskich Respublik, i viarnuŭsia ŭ 1980 hodzie, paśla jaje raspadu. Praŭda, na im zastalisia dźvie zialonyja zorki, jak i było pieršapačatkova ŭ 1958 hodzie.

Partret prezidenta Siryi Bašara Asada i vyjava dziaržaŭnaha ściaha Siryi ŭ śmietnicy na terytoryi Akademii VPS u pryharadzie Alepa, zachoplenaj paŭstancami. 3 śniežnia 2024 hoda. Fota: Rami Alsayed/NurPhoto via Getty Images

Ściah staŭ simvałam praviačaj partyi BAAS i režymu Asada. Z prychodam da ŭłady BAAS ustanaviła ŭ krainie adnapartyjnuju sistemu, žorstka padaŭlała lubuju formu niazhody. U pieryjad praŭleńnia Chafieza Asada i jaho syna Bašara Asada ŭ krainie ŭmacavaŭsia kult asoby, palityčnyja apanienty byli adpraŭleny za kraty. Tamu nie dziŭna, što z prychodam da ŭłady apazicyi hety ściah byŭ zamienieny.

Čytajcie taksama:

Siryja: sakret Asadaŭ

Nad pasolstvam Siryi ŭ Maskvie padniali novy ściah

«Asad paŭ. Nie bojciesia». Jak vyzvalajuć viaźniaŭ sumna viadomych turmaŭ Siryi

Kamientary da artykuła