Biełaruski biznesmien, jakoha šukaje Interpał, adkryŭ restaran u Varšavie. Ciapier ź im sudziacca byłyja padnačalenyja
Pradprymalnik znachodzicca ŭ vyšuku pa zapycie Biełarusi, dzie zavočna asudžany na 10 hadoŭ pazbaŭleńnia voli pa spravie kradziažu srodkaŭ u dolščykaŭ ŽK «Hrušaŭski pasad». Jaho achviarami stali 430 čałaviek. Źjechaŭšy ŭ Polšču, jon adkryŭ restaran. Ale niešta pajšło nie tak.
Illa Vołach
Niepryjemnuju historyju, źviazanuju ź biznesam biełarusa ŭ Varšavie raskazvaje Gazeta Wyborcza.
27-hadovaja ŭradženka Biełarusi Lizavieta Kudraŭcava na praciahu niekalkich miesiacaŭ pracavała povaram va ŭstanovie Eutymia ŭ varšaŭskim rajonie Vilanaŭ. Ustanova śpiecyjalizavałasia na arhanizacyi viasiellaŭ i śviatkavańni pieršaha pryčaścia, ale nie mieła dobraha prybytku i spyniła svaju dziejnaść. Jašče da taho, jak jaje zakryli, uładalnik pierastaŭ vypłačvać zarobki rabotnikam. Lizaviecie jon vinny amal 7 tysiač złotych (kala 1910 dalaraŭ) za bolš jak 200 hadzin, što jana adpracavała ŭ sakaviku i krasaviku.
«Restaran zakryli, i ŭładalnik pierastaŭ adkazvać na zvanki. Ja napisała jamu, što pieradam spravu ŭ sud. Tady jon vyjšaŭ na suviaź i pačaŭ mnie pahražać», — cytuje vydańnie słovy Lizaviety.
Žurnalistam dziaŭčyna pakazała sms-pierapisku z byłym pracadaŭcam na ruskaj movie.
«Ustanova začynienaja. Chočaš sa mnoj paciahacca? Ja ciabie…», — napisaŭ jon u adnym z paviedamleńniaŭ, užyŭšy hrubaje, niecenzurnaje słova. U inšym jon pahražaŭ, što «raźbiarecca» ź Lizavietaj i jana «apyniecca na vulicy».
Sprava «Hrušaŭskaha pasadu»
Jak piša vydańnie, uładalnikam ustanovy ŭ Vilanuvie źjaŭlajecca Illa Vołach. Minułaj viasnoj jamu, jak dyrektaru firmy «Žyłbudkamplekt» prysudzili ŭ Biełarusi 10 hadoŭ pazbaŭleńnia voli.
Zhodna z materyjałami śledstva, u 2016—2020 hadach Vołach zaklučaŭ damovy na budaŭnictva žylla ŭ žyłym kompleksie «Hrušaŭski pasad» i takim čynam pryciahnuŭ ad dolščykaŭ bolš za 58 miljonaŭ rubloŭ, ale pry sadziejničańni svajho namieśnika Alaksandra Zajcava vyvieŭ z rachunkaŭ firmy kala 24 miljonaŭ, jakija vydatkavaŭ na ŭłasnyja patreby.
U vyniku paciarpiełymi akazalisia 430 fizičnych asob i piać subjektaŭ haspadarańnia. A dabudoŭvać žyllo pryjšłosia staličnamu UKB «Zachad».
Zajcaŭ atrymaŭ 7 hadoŭ pazbaŭleńnia voli i adbyvaje pakarańnie, a voś Vołach byŭ asudžany zavočna. Na toj čas jon užo žyŭ u Polščy, i navat paśpieŭ atrymać polski pašpart, u jakim jon zapisany jak Słakatovič.
Niedabudavany dom u «Hrušaŭskim pasadzie». Fota: Realt.onliner.by
Čyrvonaja nota Interpała
Jak vyśvietlili žurnalisty vydańnia, biznesmien vyšukvajecca pa čyrvonaj nocie Interpała. Heta aznačaje, što pravaachoŭnyja orhany pa ŭsim śviecie majuć prava jaho zatrymać. Z zapytam na vyšuk źviarnuŭsia biełaruski sud. Niahledziačy na heta, Vołach, jon ža Słakatovič, zastajecca na voli.
«My viedajem hetaha čałavieka, viedajem, što jon vyšukvajecca Interpałam, i navat dapytali jaho ŭ suviazi z hetaj spravaj. Ale, na žal, pakul nie možam ničoha zrabić. Našy ruki źviazanyja», — cytuje Wyborcza pres-sakratara Akruhovaj prakuratury ŭ Varšavie Piatra Skibu.
Jak tłumačyć pradstaŭnik prakuratury, u mai 2023 hoda Viarchoŭny sud Polščy pastanaviŭ, što ekstradycyja z Polščy niedapuščalnaja ŭ dziaržavy, adnosna jakich isnujuć sumnievy ŭ tym, što ich sudovaja sistema pavažaje pravy čałavieka.
Ale isnuje i druhaja pryčyna — Słakatovič maje polskaje hramadzianstva i zhodna z Kanstytucyjaj Polšča nie pahadžajecca na ekstradycyju svaich hramadzian.
«Nie maje značeńnia, jakim čynam hety čałaviek atrymaŭ hetaje hramadzianstva. Polskaje prava adnolkavaje dla ŭsich hramadzian, i čyrvonaja nota Interpała hetaha nie źmianiaje. Navat u situacyi, kali b my mieli spravu z złačyncam», — tłumačyć pres-sakratar.
Novy biznes i staryja prablemy
Jak piša Wyborcza, Słakatovič akramia restarannaha biznesu praciahvaje zajmacca budaŭnictvam žylla ŭžo ŭ Polščy. Jon źjaŭlajecca ŭładalnikam firmy Community Park, jakaja buduje žyły kompleks u miastečku Skierdy pad Varšavaj.
Adnak i da hetaj kampanii ŭźnikajuć pytańni. Pavodle danych Nacyjanalnaha sudovaha rejestra, pradstaŭnik kampanii ihnaruje vykliki padatkovaj inśpiekcyi. Jak vyśvietliłasia, pretenzii źviazanyja z tym, što firma na praciahu niekalkich hadoŭ nie padaje padatkovyja dekłaracyi.
Što tyčycca restarana ŭ Vilanuvie, to takich jaho byłych supracoŭnikaŭ, jak Lizavieta Kudraŭcava, jak minimum vosiem čałaviek. Im Słakatovič vinny ad 2 da 11 tysiač złotych (ad 540 da 3000 dalaraŭ). Najbolšuju sumu — namieśniku šef-pavara Illi Fijałkoŭskamu.
«U kancy ja pačuŭ tolki adno: hrošaj ty ŭsio roŭna nie atrymaješ. I jašče kab ja byŭ aściarožny, bo dom na pavarocie — vielmi niebiaśpiečnaje miesca. A moj dom jakraz staić na pavarocie», — raskazaŭ žurnalistam mužčyna.
Spačatku padmanutyja rabotniki źviarnulisia pa dapamohu ŭ Dziaržaŭnuju inśpiekcyju pracy. 18 červienia inśpiektary pryjechali ŭ restaran biełarusa ŭ Vilanuvie, ale jon na toj momant užo byŭ zakryty, a kampanija, jakaja kiravała ŭstanovaj, užo była likvidavanaja.
U vyniku ŭ ich zastaŭsia tolki adzin šlach — źviarnucca ŭ sud, što i zrabiŭ Fijałkoŭski. U adkaz na heta ŭ lipieni da jaho doma pryjšli niekalki mužčyn. Jany «paraili» byłomu namieśniku šef-pavara admovicca ad sudovych razborak, bo inakš u jaho mohuć uźniknuć surjoznyja prablemy.
Ale povar nie źmianiŭ svajho rašeńnia. Jon taksama zaachvociŭ svaich byłych kaleh dałučycca da pazovu. Pakul atrymałasia pierakanać šeść čałaviek.
Piać ź ich mieli aficyjnyja pracoŭnyja damovy, ale nie atrymali nie tolki častki zarobku, ale i paśviedčańnia ab pracy — klučavoha dakumienta, jaki paćviardžaje fakt i ŭmovy najmu. Pracadaŭca, jaki nie vydaje rabotniku paśviedčańnie, parušaje zakon. Pavodle polskaha zakanadaŭstva, za heta moža być nakładzieny štraf — ad 1 da 30 tysiač złotych (ad 270 da 8100 dalaraŭ).
Pavodle infarmacyi, paciarpiełych było bolej, ale niekatoryja ź ich usio ž zmahli viarnuć svaje hrošy.
«Chtości sprabuje ačarnić restaratara»
Pa słovach žurnalistaŭ, jany źviazalisia z Alaksandraj Katušonak — blizkaj kalehaj Słakatoviča. Byłyja pracaŭniki ŭstanovy nazyvali jaje dyrektarkaj. U razmovie z Wyborczą jana rašuča zajaviła, što ŭsie pretenzii da ŭładalnika — heta sproby dyskredytacyi, bo «jon nikomu ničoha nie vinien».
Adnak, jak pišuć aŭtary, paśla razmovy (i heta jany mohuć paćvierdzić dakumientalna) Katušonak patelefanavała adnoj z byłych supracoŭnic i vykazała niezadavalnieńnie z-za taho, što taja advažyłasia zapatrabavać niavypłačany zarobak.
Žurnalisty taksama zmahli datelefanavacca da samoha ŭładalnika i spytać nie tolki pra niavypłačanyja hrošy i zapałochvańnie supracoŭnikaŭ, ale i pra ŭcioki ź Biełarusi i źmienu proźvišča.
Słakatovič zajaviŭ, što ŭsia hetaja situacyja — «rasisckaja kampanija pieraśledu» suprać jaho. Navat abvinavačańni i sudovy praces u Biełarusi jon taksama nazvaŭ častkaj «kampanii pieraśledu».
Jak pišuć žurnalisty, Słakatovič nie ličyć, što zrabiŭ niešta nie tak, a tych, chto damahajecca vypłaty ad jaho zarobkaŭ, nazyvaje «narkamanami, jakija chočuć jaho abrabavać». Jon, maŭlaŭ, nikomu ničoha nie vinien, a «byłyja supracoŭniki nie zasłužyli zarobku».
Pa słovach aŭtaraŭ, praź niekalki dziasiatkaŭ chvilin paśla zakančeńnia razmovy Słakatovič dasłaŭ im paviedamleńnie, jakoje možna ŭspryniać jak sprobu zapałochvańnia i cisku z metaj pieraškodzić publikacyi artykuła. U im jon papiaredžvaje, što tekst, jaki jany rychtujuć, budzie parušeńniem zakona i pryviadzie da taho, što jon źvierniecca ŭ sud.