Jak Kapienhahien stvaryŭ «zialonuju chvalu» dla viełasipiedystaŭ

U Minsku ci Varšavie viełasipiedysty spyniajucca amal na kožnym śviatłafory, u Kapienhahienie ž śviatłafory sinchranizavanyja pad amataraŭ jazdy na rovary.

Viełasipiedysty na vulicach Kapienhahiena. Fota: Julia Davila-Lampe / Getty Images

Jak i bolšaść jeŭrapiejskich stalic, paśla Druhoj suśvietnaj vajny Kapienhahien chutka staŭ horadam aŭtamabilaŭ. Ale ŭžo ŭ 1970‑ch tut pačalisia masavyja viełapratesty, jakija prymusili ŭłady budavać šyrokuju sietku vieładarožak.

Daśledavańni pakazvajuć: kali b u kožnym horadzie było stolki ž infrastruktury dla viełasipiedaŭ, jak u stalicy Danii, vykidy vuhlakisłaha hazu ad pryvatnych aŭto skaracilisia b na 6%.

Jak piša The Guardian, haradskija ŭłady Kapienhahiena jašče 16 hadoŭ tamu pačali ekśpierymient: na niekalkich klučavych mahistralach jany sinchranizavali śviatłafory tak, kab viełasipiedyst u hadziny pik, ruchajučysia z chutkaściu prykładna 20 km/h, moh prajechać praz usiu vulicu na zialonaje śviatło. Sioleta meryja zaćvierdziła pašyreńnie hetaj sistemy jašče na 15 maršrutaŭ.

Na vulicy Kapienhahiena. Fota: Raimonda Kulikauskiene / Getty Images

Tym nie mienš, ułady pryznajuć, što navat Kapienhahienu składana skaracić vykarystańnie aŭtamabilaŭ siarod tych, chto pryjazdžaje ŭ horad z pryharadaŭ. Budaŭnictva vieładarožak dapamahło im dabiracca da ŭskrain, ale na haradskich vulicach ich zapavolvajuć čyrvonyja śviatłafory. Mienavita tut, na dumku płaniroŭščykaŭ, dapamohuć «zialonyja chvali».

Adnak u hadziny pik viełasipiednaja kultura Kapienhahiena stanovicca achviaraj ułasnaha pośpiechu. Miascovyja žychary narakajuć na pierapoŭnienyja vieładarožki ŭ hadziny pik: navat kali haryć zialonaje śviatło, patok nastolki ščylny, što nie zaŭsiody ŭdajecca ŭtrymać «chvalu».

«My ŭžo ŭ punkcie, dzie treba vybirać: ci dajom bolš miesca viełasipiedam, ci pakidajem prastoru aŭtamabilam», — adznačaje ŭ razmovie z karespandentam 33‑hadovy analityk Łars.

I sapraŭdy, sprečki pamiž prychilnikami viełasipiedaŭ i mašyn u Kapienhahienie ciapier adbyvajucca nie stolki za chutkaść ruchu, kolki za miescy dla parkoŭki.

Parkoŭka dla viełasipiedaŭ na adnoj z vulic Kapienhahiena. Fota: Getty Images

Ułady praciahvajuć inviestavać u infrastrukturu dla viełasipiedystaŭ. Niadaŭna zaćvierdžany pakiet finansavańnia ŭ pamiery 602 miljona dackich kron (80,5 miljonaŭ jeŭra) praduhledžvaje nie tolki palapšeńnie «zialonych chval», ale i budaŭnictva samaha doŭhaha ŭ krainie viełasipiednaha mosta i palapšeńnie aśviatleńnia.

Horad užo pastaviŭ 19 «viełasipiednych baromietraŭ», kab analizavać chutkaść ruchu. Kali ŭłady lepš zrazumiejuć «puls horada», jany płanujuć zapuskać «zialonyja chvali» ŭ momant, kali da pačatku maršrutu nabližajecca vialikaja kolkaść ravarystaŭ.

Ekśpierty, takija jak daśledčyk u halinie transpartu ź Miunsterskaha ŭniviersiteta ŭ Hiermanii Hiernat Zih (Gernot Sieg), adznačajuć, što padobnyja sistemy pakul nie vielmi raspaŭsiudžanyja, častkova tamu, što viełasipiedysty ruchajucca z roznaj chutkaściu.

Tak, u niekatorych niderłandskich haradach užo vykarystoŭvajucca bolš składanyja technałohii, jakija fiksujuć nabližeńnie viełasipiedystaŭ i dajuć im pryjarytet. Adnak idealnym rašeńniem, na dumku Ziha, źjaŭlajecca stvareńnie vieładarožak, jedučy jakimi nie treba pierasiakać vulicy.

Na vulica Kapienhahiena. Fota: Edward Berthelot / Getty Images

Jak adznačaje aŭtar artykuła, u Jeŭrasajuzie štohod na darohach hinie kala 20 tysiač čałaviek, i pavieličeńnie kolkaści vialikich aŭtamabilaŭ tolki paharšaje situacyju. Mašyny taksama zastajucca hałoŭnaj krynicaj taksičnych vykidaŭ u haradach. Tamu pierasadzić ludziej na viełasipiedy — heta nie tolki krok da źnižeńnia vykidaŭ, ale i sposab ratavać žyćci.

Dyrektarka Jeŭrapiejskaha ahienctva pa navakolnym asiarodździ Lina Ila-Mananien (Leena Ylä-Mononen), jakaja dva hady tamu pierajechała ŭ Kapienhahien z Chielsinki, pryznajecca: spatrebiłasia piać miesiacaŭ, kab aśmielicca dałučycca da ščylnaha patoku viełasipiedystaŭ. Ale ciapier jana ŭpeŭnienaja:

«Heta samy zručny sposab pierasoŭvacca. Viadoma, heta jašče i tamu, što horad roŭny, biez pahorkaŭ. Ale ŭ nas jość viecier, tamu krucić piedali ŭsio roŭna davodzicca mocna».

Kapienhahienski dośvied pakazvaje: «zialonyja chvali» — heta nie drobiaź, a častka stratehii, jakaja robić harady bolš biaśpiečnymi, zdarovymi i ekałahičnymi.

Kamientary da artykuła