Prezident Madahaskara zajaviŭ, što źjechaŭ na fonie pratestaŭ u biaśpiečnaje miesca, kab zachavać svajo žyćcio
U krainie ŭspychnuli pratesty zumieraŭ.
Fota: Antoine Gyori — Corbis/Corbis via Getty Images
Andry Radzuelina paviedamiŭ, što znachodzicca ŭ biaśpiečnym miescy. Raniej paviedamłasia, što jon pakinuŭ krainu na fonie pratestaŭ. Na viečar paniadziełka byŭ zapłanavany zvarot prezidenta da nacyi, ale jon niekalki razoŭ adkładaŭsia, piša Bi-bi-si.
«Siońnia mnie daviałosia schavacca, kab zachavać svajo žyćcio. Ale navat u takich umovach ja nie spyniaju šukać vyjście», — zajaviŭ jon u chodzie pramoj tranślacyi ŭ fejsbuku, nie raskryvajučy svajo miescaznachodžańnie.
Jon taksama zaklikaŭ da zachavańnia Kanstytucyi dla vyrašeńnia palityčnaha kryzisu ŭ krainie, jaki pahłyblajecca.
«Isnuje tolki adzin sposab vyrašyć hetyja prablemy — heta vykonvać kanstytucyju, jakaja dziejničaje ŭ krainie», — skazaŭ jon u pramym efiry.
U paniadziełak francuzskaja radyjostancyja RFI paviedamiła, što Radzuelina byŭ vyviezieny z krainy na francuzskim vajskovym samalocie ŭ niadzielu. Lidar apazicyi Siteny Randryjanasałonijaka, spasyłajučysia na supracoŭnikaŭ prezidenckaj administracyi, paćvierdziŭ ahienctvu Reuters, što kiraŭnik dziaržavy pakinuŭ krainu.
«Prezident pakinuŭ krainu, my patelefanavali supracoŭnikam prezidenckaj administracyi, i jany paćvierdzili, što jon pakinuŭ krainu ŭ niadzielu, skazaŭ Randryjanasałonijaka, dadaŭšy, što miescaznachodžańnie Radzueliny nieviadoma.
U niadzielu viertalot dastaviŭ prezidenta Madahaskara na vostraŭ Sient-Mary, raźmieščany na ŭschodnim uźbiarežžy Madahaskara, adkul jon sieŭ na bort francuzskaha vajennaha samalota. Pavodle danych RFI, prezident, mahčyma, nakiravaŭsia ŭ Dubaj praz Maŭrykij.
Pa danych jaje krynic, evakuacyju Radzueliny sankcyjanavaŭ prezident Francyi Emanuel Makron.
Francuzskija ŭłady zajaŭlali, što nie buduć uviazvacca ŭ situacyju na Madahaskary, a sam Makron pierad vyletam ź Jehipta viečaram u paniadziełak u hutarcy z žurnalistami vykazaŭ zaniepakojenaść situacyjaj na Madahaskary, ale admoviŭsia paćvierdzić paviedamleńni ab tym, što Radzuelina byŭ evakujavany pry padtrymcy francuzskich uład.
Fota: Rafalia Henitsoa/Anadolu via Getty Images
Novy načalnik hienieralnaha štaba Madahaskara hienierał Demaśfien Pikułas, pryznačany na svaju pasadu ŭ niadzielu pry padtrymcy ministra ŭzbrojenych sił, zapeŭniŭ hramadskaść, što siły biaśpieki pracujuć razam dla padtrymańnia paradku ŭ dziaržavie.
Hienierał Pikułas, vystupajučy razam z novym kamandujučym palicejskimi siłami hienierałam Nanosam Mbina Mamielisonam, admoviŭsia adkazvać na pytańni, chto zaraz kiruje ŭradam i ci znachodzicca prezident u krainie.
Mamielison koratka adkazaŭ, što zachop ułady nie ŭvachodzić u płany armii. «Na hety momant heta nie tak. My pracujem razam, armija i žandarmieryja. Armija nie maje namieru zachoplivać uładu», — skazaŭ jon.
Pratestoŭcy źbirajucca na hałoŭnaj płoščy Antananaryvu, da ich dałučylisia sałdaty. Pratestoŭcy nazvali płošču «Płoščaj demakratyi» i patrabujuć adstaŭki prezidenta Radzueliny.
Sproba pieravarotu
Napiaredadni administracyja Radzueliny zajaviła, što ŭ krainie adbyvajecca sproba niezakonnaha i niekanstytucyjnaha zachopu ŭłady. U zajavie Radzueliny havorycca, što «ŭ ciapierašni čas na terytoryi respubliki robicca sproba zachapić uładu, što źjaŭlajecca poŭnym parušeńniem Kanstytucyi i demakratyčnych pryncypaŭ».
Jon rašuča asudziŭ «sprobu destabilizavać krainu» i zaklikaŭ usie klučavyja siły krainy abjadnacca dla abarony kanstytucyjnaha paradku i nacyjanalnaha suvierenitetu.
Praź niekalki hadzin armiejskaje padraździaleńnie pad nazvaj CAPSAT (Armiejski korpus kadravych i administracyjna-techničnych słužbaŭ) zajaviła, što ŭziało na siabie kiraŭnictva vajennym kamandavańniem i zaraz kantraluje ŭsie ŭzbrojenyja siły — suchaputnyja, pavietranyja i vajenna-marskija.
Moładzievy onłajn-ruch Gen Z Mada arhanizavaŭ pratesty suprać štodzionnych adklučeńniaŭ vady i elektryčnaści. Pieršyja pratesty na Madahaskary pačalisia 25 vieraśnia, zatym demanstracyi vylilisia ŭ bolš šyrokaje niezadavalnieńnie ŭradam Radzueliny z-za vysokaha ŭzroŭniu biespracoŭja, karupcyi i rostu koštu žyćcia.
Siły biaśpieki zachoŭvali značnuju prysutnaść u bujnych haradach Madahaskara, a palicyja vykarystoŭvała ślezaciečny haz i humovyja kuli dla razhonu pratestoŭcaŭ.
Pa dadzienych AAN, u sutyknieńniach zahinuli pa mienšaj miery 22 čałavieki, ale ŭrad acaniŭ kolkaść zahinułych u 12 čałaviek.
Na praciahu ŭsich demanstracyj prezident Andry Radzuelina rabiŭ šmatlikija sproby supakoić pratestoŭcaŭ, naprykład, zvolniŭšy svoj urad i zaklikaŭšy da dyjałohu z moładździu.
U subotu niekatoryja sałdaty pakinuli svaje kazarmy na ŭskrainie stalicy Antananaryvu, kab dałučycca da pratestoŭcaŭ pierad meryjaj horada.
Chto taki Andry Radzuelina
Andry Radzuelina — pradprymalnik i były dydžej, jaki kiruje Madahaskaram z 2009 hoda.
Jon pryjšoŭ da ŭłady ŭ tym ža hodzie, zrynuŭšy tahačasnaha prezidenta Marka Ravałoamananu ŭ vyniku pieravarotu, padtrymanaha armijaj. Va ŭzroście 34 hadoŭ Radzuelina atrymaŭ tytuł samaha maładoha lidara Afryki.
Akramia taho, što jon byŭ dydžejem, pierš čym zaniacca palitykaj, Radzuelina taksama kiravaŭ šeraham pradpryjemstvaŭ.
U 2007 hodzie jon byŭ abrany meram stalicy Madahaskara Antananaryvu.
Radzuelina chutka zavajavaŭ papularnaść, zbolšaha dziakujučy svajoj enierhii i stylu viadzieńnia pieradvybarnaj kampanii, jon pieraabraŭsia na pasadu ŭ 2018 hodzie i znoŭ byŭ abrany ŭ 2023 hodzie ŭ chodzie sprečnych vybaraŭ, jakija apazicyja bajkatavała.
Madahaskar — adna z samych biednych krain śvietu: pa danych Suśvietnaha banka, 75% nasielnictva žyvie za rysaj biednaści. Pa danych Mižnarodnaha valutnaha fondu, tolki kala traciny z 30 miljonaŭ žycharoŭ Madahaskara majuć dostup da elektryčnaści.