«Для нас 8 сакавіка пачынаецца яшчэ летам». Гродзенцы проста ў сваёй хаце вырасцілі 15 тысяч цюльпанаў
Вось ужо больш за 10 гадоў Ірына і Дзмітрый ствараюць свята для жыхарак Гродна. Цюльпаны для букетаў вырошчваюцца ў сямейнай аранжарэі, размешчанай у адным з раёнаў прыватнай забудовы горада, піша Newgrodno.by.
На календары яшчэ зіма, але ў тых, хто займаецца кветкамі, пачынаецца самая гарачая пара. Падрыхтоўка ўжо выйшла на фінішную прамую, а напярэдадні свята увогуле пачнуцца бяссонныя ночы. Ірына знайшла час, каб раскрыць сакрэты вырошчвання галоўнага атрыбуту 8 сакавіка.
«Калі глядзець збоку, то падаецца, што нічога складанага ў гэтым няма. Пасадзіў цыбуліны, сабраў ураджай, пералічыў прыбытак і адпачываеш», — па ўсмешцы Ірыны можна зразумець, што на справе ўсё куды складаней.
Сустрэліся з ёй проста ў сямейнай аранжарэі. Тут кветкі вырошчваюць не ў цяпліцы, а проста ў хаце!
Для гэтых мэтаў прыстасавалі адзін з самых вялікіх пакояў на другім паверсе. Раней гэтае памяшканне з вокнамі практычна па коле выкарыстоўвалі для вялікіх сямейных святаў, а большую частку года плошчы проста пуставалі.
«Цюльпанамі займаюцца бацькі Дзімы. Таму нельга сказаць, што мы ўвайшлі ў сферу зусім ужо без вопыту. Хоць і нам давялося прайсці свой шлях спробаў і памылак», — прызнаецца Ірына.
Яна расказвае, што для большасці людзей падрыхтоўка да 8 сакавіка пачынаецца звычайна ў канцы лютага. Хтосьці задумваецца пра падарунак сваёй палавінцы, іншыя пачынаюць вывучаць, дзе набыць букет.
«А для нас 8 сакавіка пачынаецца за шмат месяцаў да свята. Яшчэ ў красавіку вызначаемся з сартамі на наступны сезон. Заказваем іх у пастаўшчыка. Улетку закупляем цыбуліны. Перад пасадкай іх трэба правільна астудзіць: у нас у ролі рэфрыжэратара выступае склеп», — расказвае Ірына.
Дарэчы, прафесіяналы выкарыстоўваюць цыбуліны цюльпанаў толькі адзін раз. На другі год не ўсе з іх здольныя даць кветкі, таму і насенны матэрыял абнаўляецца штогод.
У кастрычніку-лістападзе пачынаецца «пасяўная». Ёсць, дарэчы, некалькі варыянтаў вырошчвання цюльпанаў. У цяпліцах часцяком выкарыстоўваецца гідрапоніка, а вось Ірына і Дзмітрый высаджваюць цыбуліны ў спецыяльны грунт: гэта сумесь торфу і пяску. Дарэчы, да свайго «рэцэпту» грунту прыйшлі за некалькі гадоў.
«Гэта вельмі працаёмкі працэс. Уявіце, тут звыш 200 скрынак, у кожнай па 70 цыбулін, кожную з якіх трэба пасадзіць уручную. На ўсё ідзе некалькі дзён», — расказвае гаспадыня кветніка.
І далей пачынаецца карпатлівы догляд за кветкамі. Ім трэба забяспечыць і правільную тэмпературу, і паліў, і асвятленне. Цюльпаны ў гэтым плане капрызныя. Спачатку скрынкі з кветкамі вытрымліваюць пры 8-9 градусах, затым плаўна павышаюць тэмпературу. Варта трохі перагрэць ці, наадварот, недагрэць, і ўсе работы могуць быць марнымі…
І чым бліжэй да свята, тым больш увагі патрабуюць кветкі. За пару тыдняў да 8 сакавіка пачынаецца самая гарачая пара: за гэты час больш за 15 000 цюльпанаў трэба акуратна зрэзаць, расфасаваць, спакаваць згодна з заяўкамі і заказамі. Апошнія суткі перад святамі дакладна будуць бяссоннымі. Інакш проста не паспееш усё зрабіць.
Аптавікі заказваюць у сярэднім па 1000 цюльпанаў. Як паказвае практыка, менавіта столькі можна прадаць з аднаго пункту ў горадзе за перадсвяточныя дні і само свята.
«А вось людзі звычайна заказваюць ці па адной кветцы, напрыклад, павіншаваць калег па працы ці аднакласніц, альбо невялікія букецікі па 3-5 кветак. Хоць у мінулым годзе адзін хлопец папрасіў сабраць для дзяўчыны букет са 105 цюльпанаў!», — успамінае Ірына.
Яна прызнаецца, што складаней за ўсё было спакаваць кветкі.
«Мы ніколі не адразаем вялікі ліст ад сцябла. Лічым, што з ім кветка выглядае больш натуральна, хоць аб'ём букета ў гэтым выпадку сур'ёзна павялічваецца. Для эканоміі месца некаторыя так робяць, хоць кліенты, у тым ліку і аптавікі, усё часцей патрабуюць, каб кветкі былі з вялікім лістом», — працягвае гаспадыня.
Яна прыгадвае яшчэ адзін важны нюанс. Літаральна за год да свята трэба прадбачыць, якія колеры будуць у топе пераваг у купцоў. Колер цюльпана залежыць ад яго сорту. Сёлета ў сямейнай аранжарэі вырасцілі 15 розных сартоў.
«Попыт застаецца на класічныя, чырвоныя або ружовыя цюльпаны, а таксама на двухколерныя варыянты. А вось некалькі гадоў таму быў сапраўдны бум жоўтых цюльпанаў. За імі «палявалі» літаральна ўсё», — падкрэслівае Ірына.
Згадалі і пра яшчэ адну сітуацыю. У 2023 годзе ў Гродне здарыўся цюльпанны дэфіцыт. Да сярэдзіны дня 8 сакавіка ў горадзе разабралі ці ледзь не ўсе кветкі. Да рэдкіх пунктаў, дзе яшчэ былі цюльпаны, выстройваліся велізарныя чэргі, часам справа ледзь не да бойкі даходзіла…
«Тады я выключыла тэлефон. Ён проста разрываўся ад просьбаў прадаць хоць нешта. Некаторыя гатовыя былі выкласці любыя грошы за букецік… З той сітуацыі зрабілі высновы ўсе, таму ўжо ў мінулым годзе кветкі закуплялі з запасам», — успамінае Ірына.
І сёлета, упэўненая яна, кветак хопіць усім. А што па цане?
«Арыентуемся, што сярэдні кошт у розніцу складзе 3,5 рубля. Хтосьці скажа, што гэта дорага. Але, з іншага боку, варта ўлічваць, колькі працы ўкладзена ў кожную кветку», — кажа гаспадыня.
Дарэчы, у гэтым годзе ўплыў на цану могуць аказаць і змененыя правілы па продажы кветак. Напрыклад, фізічныя асобы могуць рэалізоўваць толькі тыя цюльпаны, якія вырасцілі самастойна. І правяраюць гэта даволі сур'ёзна.
Берасцеец вырасціў 3 000 цюльпанаў у вельмі незвычайным месцы
«Упаў на калені і заплакаў». Уклаў у цяпліцу з цюльпанамі больш за 400 тысяч рублёў, а яна згарэла за адну ноч
Пад Петрыкавам вырасцілі першыя цюльпаны «элітных галандскіх сартоў»
«Лепш жэрці цюльпаны буду». Фермеры, якія вырошчваюць кветкі, бурна абмяркоўваюць новыя ўмовы працы
Каментары