U Biełarusi zakryvajuć dla pasažyraŭ 30-kiłamietrovuju čyhunačnuju liniju. Pa joj jašče chodzić niezvyčajny ciahnik

U Biełarusi dla pasažyraŭ zakryvajuć nie prosta stancyju, a cełuju čyhunačnuju liniju daŭžynioj bolš za 30 kiłamietraŭ z vaśmiu stancyjami. Pa hetaj linii pakul jašče chodzić (da zakryćcia zastałosia ŭsiaho paŭtara miesiaca) niezvyčajny ciahnik, piša Blizko.by.

Fota: Blisch.by

Što adbyłosia?

Krajaznaŭca i błohier Dzianis Blišč vykłaŭ fatahrafiju abjavy, jakoj ź im padzialiŭsia adzin z padpisčykaŭ. U abjavie havorycca:

«Z 26 maja 2025 hoda ciahniki rehijanalnych linij ekanom-kłasa №961, №963 Asipovičy — Hradzianka (adpraŭleńniem z Asipovičaŭ 09:41 i 20:57, prybyćciom na stancyju Hradzianka ŭ 11:15 i 22:34), №964 Hradzianka — Asipovičy (adpraŭleńniem z Hradzianki ŭ 16:28, prybyćciom u Asipovičy ŭ 17:58); z 27 maja 2025 hoda ciahnik rehijanalnych linij ekanom-kłasa №962 Hradzianka — Asipovičy (adpraŭleńniem z Hradzianki ŭ 06:03, prybyćciom u Asipovičy ŭ 07:32) admianiajucca».

Chtości moža padumać: nu i dobra, usiaho dva ciahniki admianili. Ale hetyja dva ciahniki ŭ dzień — heta ŭvohule ŭsie ciahniki, jakija iduć u tym kirunku, usie 100% ciahnikoŭ.

Da zakryćcia pasažyrskaha ruchu zastajecca krychu bolš za miesiac.

Što heta za kirunak?

Čyhunačnaja vietka Asipovičy — Hradzianka — unikalnaja pa biełaruskich mierkach linija. Znachodzicca jana ŭ Mahiloŭskaj vobłaści i samym svaim končykam zachodzić taksama ŭ Minskuju vobłaść. Pra ŭnikalnaść skažam krychu nižej, a pakul trochi historyi.

Ad hałoŭnaj linii Asipovičy — Minsk na stancyi Viarejcy adhalinoŭvajecca šlach, jaki idzie na paŭnočny ŭschod rajona. Tam, siarod lasoŭ, u 1905 hodzie była pabudavanaja lesapilnia kala maleniečkaha pasielišča Hradzianka. Lesu było šmat, vyvozić jaho treba było bolš efiektyŭna, čym prosta vazami, tamu pramysłoviec Mikałaj Radzivił arhanizavaŭ akcyjaniernaje tavarystva i ŭ 1911 hodzie była adkryta čyhunačnaja linija ŭ Hradzianku. Hetaje adhalinavańnie źjaviłasia raniej, čym bolš važnyja linii Asipovičy — Mahiloŭ abo Žłobin — Kalinkavičy, jakija złučajuć bujnyja vuzłavyja stancyi.

Na joj byli pramiežkavyja prypynki i stancyi, taksama ad stancyi Uborak zrabili jašče adno adhalinavańnie na paŭdniovy zachad, na stancyju Zavišyna. Va Uborku navat było razvarotnaje paravoznaje koła.

Na starych kartach u Hradziancy možna razhledzieć skaračeńnie «Piln.», to-bok pilnia. Tut naohuł mnohija nasielenyja punkty tak ci inakš źviazanyja ź lesam: vioski Dzieražno i Staroje Dzieražno (hetyja nazvy, taksama jak i Dražnia, aznačajuć miesca raskryžoŭvańnia lesu), lasny technikum, smałakurni pry stancyjach. 

Liniju na Zavišyna razabrali ŭ 1953-m, paśla čaho zastałasia tolki hałoŭnaja linija: Asipovičy — Viarejcy — Hradzianka z pramiežkavymi prypynkami i stancyjami Cel, Łapičy, Vosava, Homanaŭka, Uborak, Paharełaje, raźjezd Łazavy i ŭłasna stancyja Hradzianka. Daŭžynia linii ad Viarejcaŭ da Hradzianki — 34 km, a ŭvieś šlach ad Asipovičaŭ — 44 km.

Darečy, mienavita na hetaj linii prachodzili vyprabavańni adnavahonnaha dyziel-ciahnika D1 vytvorčaści polskaha zavoda PESA, jakich BČ zakupiła šeść štuk i jakija ciapier pracujuć u depo Mahilova i Kalinkavičaŭ.

U čym unikalnaść linii?

Pakul pasažyrski ruch pa linii nie zakryli, tut chodzić adziny (pryčym adziny ŭžo šmat-šmat hadoŭ) hruzapasažyrski ciahnik. Što heta značyć? Toje, što da ciepłavoza M62 pryčeplenyja adnačasova i pasažyrskija, i tavarnyja vahony.

Foto: Tomkad.livejournal.com

Usie vy mahli bačyć na inšych linijach u pasažyrskaha ciahnika pryčepleny da zvyčajnych vahonaŭ paštovy vahon. Ale ŭ vypadku z Hradziankaj havorka nie pra paštovyja vahony, a mienavita pra tavarnyja. Heta značyć, heta mohuć być u roznych spałučeńniach adkrytyja paŭpłatformy, vahony-chopiery dla sypkich hruzaŭ, zakrytyja vahony, paŭvahony dla pieravozki lesu, cysterny i da t. p. I voś takija vahony pryčaplalisia adnačasova z pasažyrskimi. Čaściej pryčaplali adzin pasažyrski, i tolki časam u letni čas mahli dadavać druhi. 

Foto: Tomkad.livejournal.com

Byvała i takoje, što ŭ darohu adpraŭlaŭsia ciepłavoz tolki z adnym-adzinym vahonam — pasažyrskim — biez tavarnych naohuł.

Fota: Alaksandr Łyčaŭka

Jašče adna asablivaść linii ŭ tym, što heta, padobna, apošniaje miesca ŭ Biełarusi, dzie možna prajechacca ŭ vahonie z draŭlanymi siadzieńniami. U dzień pajezdki žurnalistaŭ Blizko.by pa linii da ciahnika byŭ pryčepleny tolki adzin pasažyrski vahon: vypuščany ŭ 1976 hodzie na Kalininskim vahonabudaŭničym zavodzie (u Ćviary) i prajšoŭ niekalki kapitalnych ramontaŭ na homielskim zavodzie. '

Draŭlanyja łaŭki, raźmieščanyja pa schiemie 2+3, pranumaravanyja, usiaho ŭ vahonie 95 siadziačych miescaŭ. Ale takaja kolkaść pasažyraŭ ci naŭrad ci kali-niebudź nabirałasia ŭ ciahniku: čaściej jeduć nie bolš za dziasiatak, maksimum dva dziasiatki pasažyraŭ, kali tolki kampanija amataraŭ čyhunak nie adpraŭlałasia na «pakatuški».

Fota: Alaksandr Łyčaŭka 

Fota: Alaksandr Łyčaŭka

Kali mienavita chodziać ciahniki?

Ciapier u raskładzie dva ciahniki: adzin štodzionny, druhi pa vychadnych. Schiema ich ruchu takaja. Ciahnik №963 adpraŭlajecca z Asipovičaŭ štodnia ŭviečary i prybyvaje ŭ Hradzianku a pałovie adzinaccataj. Tam jon načuje i a šostaj ranicy nastupnaha dnia adpraŭlajecca nazad u Asipovičy. Pa vychadnych dadajecca jašče adzin ciahnik: ranicaj jon adpraŭlajecca z Asipovičaŭ i prybyvaje ŭ Hradzianku nieŭzabavie paśla adzinaccataj, u pałovie ž piataha viečara idzie nazad na Asipovičy.

Niekalki hadoŭ tamu abodva ciahniki byli štodzionnymi. Roŭna try hady tamu adzin z žycharoŭ Asipovickaha rajona na sustrečy z Natallaj Kačanavaj skardziŭsia, što ranišni štodzionny ciahnik admianili. Natalla Ivanaŭna tady adkazała:

«Raźvićciu rehijonaŭ nadajecca samaja vialikaja ŭvaha, tamu treba nie skaračać kolkaść ciahnikoŭ, a radavacca, što ludzi siudy jeduć».

U vyrašeńni hetaha pytańnia było daručana pahladzieć, jakaja kolkaść ludziej karystajecca rejsam u hety čas. 

Foto: Tomkad.livejournal.com

Čas u darozie składaje ad 1 hadziny 29 chvilin da 1 hadziny 37 chvilin. Heta značyć, siaredniaja chutkaść ruchu składaje ŭsiaho tolki kala 27-29 km/h. Košt kvitka — 1 rubiel 76 kapiejek.

Čamu ciahniki admianiajuć?

U tekście abjavy skazana, čamu pasažyrskija ciahniki admianiajuć:

«U suviazi ź vielmi nizkim pasažyrapatokam, a taksama najaŭnaściu aŭtobusnych znosin na ŭčastku Asipovičy — Hradzianka».

Raskład aŭtobusaŭ pakazvaje, što jość dva štodzionnyja aŭtobusy Asipovičy — Hradzianka (adpraŭleńniem z Asipovičaŭ kala pałovy siomaj ranicy i kala hadziny dnia), a pa piatnicach i subotach da ich dadajecca treci aŭtobus. Adlehłaść u 53 km aŭtobus prachodzić za 1 hadzinu 30 chvilin — 1 hadzinu 50 chvilin. Akramia taho, žychary častki viosak niedaloka ad čyhunki taksama mohuć skarystacca aŭtobusami Asipovičy — Žornaŭka i Asipovičy — Paharełaje. 

Ciahniki admieniać zusim?

U abjavie skazana pra zakryćcio pasažyrskaha ruchu. Ale ruch hruzavy jaŭna zastaniecca. U pačatku artykuła havaryłasia, što samym svaim končykam linija trochi zachodzić na terytoryju Minskaj vobłaści.

Pasažyrski ruch zakančvajecca ŭ Hradziancy jašče na Mahiloŭščynie (Asipovicki rajon), ale rejki iduć dalej na poŭnač i pryvodziać u Puchavicki rajon Minščyny. Tam, pamiž vioskami Lady, Rečki, Łuč, Taduličy i Kalainy znachodziacca niekalki pradpryjemstvaŭ, dziela jakich čyhunačnuju liniju stohadovaha ŭzrostu i praciahnuli. 

Najpierš heta naftabitumny zavod. Jon tak i nazyvajecca: unitarnaje pradpryjemstva «Naftabitumny zavod». Jon zaradziŭsia ŭ 1991 hodzie kala vioski Kalainy jak małoje pradpryjemstva «Vioska», a paŭnavartasnym zavodam staŭ u 1997-m. Pradpryjemstva stvarałasia pad prahramu raźvićcia sietki aŭtamabilnych daroh Minskaj vobłaści. Siońnia heta najbujniejšy ŭ krainie vytvorca darožnaha bitumu, bitumnych emulsij, chałodnaha asfaltu, dachavaj maściki i inšaj padobnaj pradukcyi.

Krychu na poŭnač, kala vioski Taduličy, znachodzicca asfaltabietonny zavod. Voś tam, pierad aŭtadarohaj N9918, jakaja złučaje Lady i Rečki, rejki zakančajucca zusim.

Fota: Alaksandr Łyčaŭka

U karparatyŭnaj haziecie «Žieleznodorožnik Biełarusi» načalnica stancyi Hradzianka Iryna Charytončyk raskazvała:

«Usiaho ŭ nas bolš za 30 pastajannych klijentaŭ. Siarod ich pradpryjemstvy nie tolki Asipovickaha rajona, ale i susiednich Červienskaha i Biarezinskaha: vytvorčaje ŭnitarnaje pradpryjemstva «Naftabitumny zavod», AAT «Červienski rajahraservis», DRBU-31 RUP «Darožna-budaŭničy trest №5», DRBU №121 — filijał KUP «Minskabłdarbud», DŁHU «Asipovicki vopytny lashas», DŁHU «Žornaŭskaja ekśpierymientalnaja lasnaja baza Instytuta lesu NAN Biełarusi», AAT «FanDAK»».

Naprykład, za 7 miesiacaŭ 2014 hoda na stancyi Hradzianka pahruzili bolš za 10 tysiač vahonaŭ, a vyhruzili 9 951 vahon, što, adpaviedna ŭ 18 (!) i 6 razoŭ bolš, čym za taki ž pieryjad 2013 hoda. Heta značyć, u siarednim kožny dzień zahružali i razhružali prykładna pa 47 vahonaŭ.

Kali sastaŭ pryjazdžaje z Asipovičaŭ u Hradzianku, to ciepłavoz adčaplaje pasažyrskija vahony, a hruzavyja advozić u Taduličy na naftabitumny zavod, adtul zabiraje inšuju partyju vahonaŭ, u Hradziancy padchoplivaje vahony z drevam ci inšym hruzam i pastupova farmuje sastaŭ na zvarotny šlach.

Foto: Tomkad.livejournal.com

Foto: Tomkad.livejournal.com

Tak što biez ruchu čyhunačnaja linija naŭrad ci zastaniecca, zatoje kiraŭnictva čyhunki zmoža aščadzić na absłuhoŭvańni pasažyrskaj jaje častki: zały čakańnia, prodaž i pravierka biletaŭ i ŭłasna adpraŭka ciahnika tolki tamu, što hrafik abaviazvaŭ.

Padčas ułasnaj pajezdki Blizko.by u Hradzianku i nazad tavarnych vahonaŭ nie było zusim. Heta značyć, što tavarnyja vahony možna budzie źbirać-sčaplać nie da peŭnaha raskładu štodzionnaha ciahnika, a «pa miery napaŭnieńnia».

Fota: Tomkad.livejournal.com

Heta ž užo nie pieršaja zakrytaja čyhunačnaja linija ŭ Biełarusi?

Blizko.by raskazvaŭ: pačynajučy z 2014 hoda ŭ Biełarusi zakryli pasažyrski ruch pa niekalkich linijach. Asabliva ŭzmacniŭsia hety praces paśla pandemii karanavirusa.

Voś karotki śpis linij, dzie bolš niama nijakaha pasažyrskaha ruchu.

• Kryčaŭ — Šaścioraŭka (i pramiežkavyja prypynki Kryčaŭ-2 i Źviazda);
• Białynkavičy — Žurbin (i pramiežkavaja stancyja Boni);
• Cierachoŭka — Kutok;
• Haryń — Buchličy;
• Andrejevičy — Bierastavica (i pramiežkavyja Mścibava, Leśniki, Rudaŭka, Žyličy);
• Parečča — Vučyciel (i pramiežkavy prypynak Čarnucha).

Akramia taho, zakrylisia prypynačnyja punkty na niekatorych inšych linijach, dzie pasažyrskija ciahniki chodziać, ale nie spyniajucca.

Fota: Alaksandr Łyčaŭka

Kamientary da artykuła