Jak nazyvajucca jahady i sadavina ŭ roznych rehijonach Biełarusi
Čarešla, mydvedyny, harabina. Što značać hetyja nazvy jahad i sadaviny? U Biełarusi isnavała i isnuje dahetul roznaja kolkaść nazvaŭ zvyčajnych dla nas raślin, u pryvatnaści jahad.Vydańnie Palatno raskazvaje, jak nazyvajucca jahady i sadavina ŭ roznych biełaruskich rehijonach.
Čarešnia
U čarešni byli try roznyja nazvy na biełaruskich ziemlach. Pa-pieršaje, nazva čarešnia była ahulna ŭžyvanaj na ŭschodzie i zachadzie, poŭdni i poŭnačy Biełarusi. Adnak isnavali rehijanalnyja adroźnieńni.
Naprykład, na Hrodzienščynie zafiksavana nazva čarešla.
Ad Hrodzienščyny da Homiela, abminajučy Paleśsie, zafiksavana nazva ciarešnia.
Płady dzikaj jabłyni
Nazvy pładoŭ dzikaj jabłyni pa ŭsim abšary biełaruskich ziemlaŭ varjiravalisia.
Najbolš raspaŭsiudžanaj nazvaj była dzički. Hetuju nazvu fiksavali pa ŭsioj terytoryi Biełarusi, tak nazyvali płady dzikaj jabłyni i na Paleśsi, i na Viciebščynie.
Na ŭschodniaj častcy Viciebskaj i Mahiloŭskaj abłaściej bolš raspaŭsiudžanymi nazvami byli lasoŭki, laskoŭki i palaŭki.
Na Paleśsi i Homielščynie dzikija jabłyki nazyvalisia aleskavyja jabłyki, lasnyja i lesavyja jabłyki. A ŭ zachodniaj častcy Hrodzienščyny, bližej da Hrodna, takija płady nazyvali prosta dzikimi jabłykami.
Rabina
Rabina mieła nie tak šmat varyjacyj. U asnoŭnym jaje tak i nazyvali — rabina. Adnak u paŭdniova-zachodniaj častcy Biełarusi jaje nazyvali arabinaj. Na častcy Hrodzienščyny, bližej da Minskaj vobłaści, dreva mieła nazvu harabina. Na samym uskrajku zachadu Bresckaj vobłaści isnavała nazva orab.
Ažyny
Zusim roznyja nazvy byli ŭ ažyny. Hetyja jahady nazyvalisia ažavinami na Viciebščynie i paŭdniovaj častcy Minščyny. La Viciebska ažyny nazyvali sierbalinami i surmalinami. Na ziemlach pamiž Minskam i Mahilovam była raspaŭsiudžana nazva žaviny.
A jašče ŭ centralnaj Biełarusi adzinkava zafiksavanaja nazva jahada ažeŭnika. Taksama na Miadzielščynie pa-svojmu nazyvali ažynu — čornaj malinaj.
Adnak bolš raspaŭsiudžanaj nazvaj na biełaruskich ziemlach było — ažyny.
Na Paleśsi ažyny nazyvali jašče jak mydvedyny, jažyny, važyny. Nazva mydvedyny była raspaŭsiudžana i kala Hrodna.
Čornyja parečki
Čornyja parečki
Nazva čornych parečak u Biełarusi raźmiažoŭvałasia dziakujučy zachadu i ŭschodu. U zachodniaj častcy jahady nazyvalisia smurodzinaj, a va ŭschodniaj — smarodzinaj. Na Mahiloŭščynie čornyja parečki nazyvali smurodaj. U paŭnočna-zachodniaj Biełarusi zafiksavanaja nazva smarodnik.
Va ŭschodniaj častcy Hrodzienščyny čornyja parečki nazyvalisia bakie.
A ci nazyvali čornyja parečki ŭ Biełarusi ŭłasna parečkami? Tak! Takija nazvy zafiksavanyja ŭ paŭnočnaj častcy Minskaj vobłaści i na ŭschodniaj častcy Hrodzienščyny.
Sunicy
U zachodniaj častcy Biełarusi sunicy nazyvalisia paziomki. Ale najbolš raspaŭsiudžanaj nazvaj była sunicy.
Na Mahiloŭščynie, častcy Hrodzienščyny i Minščynie sunicy nazyvalisia čyrvonymi (krasnymi) jahadami.
Ziemlanikaj nazyvali hety jahady adzinkava kala Viciebska i Mahilova.
Časam šypšynu nazyvali dzikaj rozaj
Žuraviny
Žuraviny tak i nazyvali žuravinami amal pa ŭsioj biełaruskaj terytoryi. Adnak u kožnym z rehijonaŭ isnavali svaje adroźnieńni.
Na Brestčynie ŭžyvałasia nazva žurachliny i žuraŭliny. Na ŭschodzie Biełarusi razam z žuravinami vykarystoŭvali nazvu klukva.
Šypšyna
U centralnaj i paŭdniovaj častkach Biełarusi šypšynu tak i nazyvali šypšynaj. Častkova ŭ centralnaj i ŭschodniaj častkach jahadu nazyvali dzikaj rozaj.
U zachodniaj Biełarusi raspaŭsiudžanaja nazva šypšyńnik i čypčyńnik. A na ŭschodzie šypšynu čaściakom nazyvali šypoŭnikam.
Čytajcie taksama:
Pracuje ŭ kałhasie, piša knihi i pijaryć rodnaje Paleśsie. Heta ŭsio pra 27-hadovaha Dzieda Jankiela
Biełaruska papularyzuje alšanski dyjalekt — pasłuchajcie, jak jon hučyć
U pamiežnych vioskach na Vilenščynie biełaruskaja mova praciahvaje vyciaśniać litoŭskuju
Nie Skarnik. Jaki biełaruski anłajnavy słoŭnik siońnia najlepšy