BIEŁ Ł RUS

U Kalvaryjskim kaściole ŭ Minsku visić ukryžavańnie Chrysta, jakoje naležała vialikamu kniaziu Jahajłu?

9.09.2025 / 8:0

F. Raŭbič

Ličyłasia, što skulptura cudatvornaja i źviazanaja z asobaj karala polskaha i vialikaha kniazia litoŭskaha Uładzisłava Jahajły.

«Pan Jezus Jahiełonski» ź Plabani ŭ brašury 1939 hoda i siońnia ŭ kaściole Uźvižańnia Śviatoha Kryža na minskaj Kalvaryi. Fota: fejsbuk Stanisłava Čavusa. 

Pra niezvyčajnuju mastactvaznaŭčuju znachodku raskazaŭ u fejsbuku Stanisłaŭ Čavus, staršy navukovy supracoŭnik adździeła staražytnabiełaruskaha mastactva Nacyjanalnaha mastackaha muzieja Biełarusi. 

Niekali ŭ vioscy Krasnaje Siało, taksama viadomaj jak Plabań (ciapier Maładziečanski rajon), u miascovym kaściole znachodziłasia vialikaja fihura ŭkryžavanaha Chrysta, što była viadomaja jak «Pan Jezus Jahiełonski», ci, pavodle miascovaści, «Pan Jezus Krasnasielski».

Skulptura šanavałasia jak cudatvornaja. Mienavita dla jaje raźmiaščeńnia ŭ siaredzinie XIX stahodździa, pry pabudovie novaha kaścioła na miescy papiaredniaha, była ŭźviedziena asobnaja kaplica. Siońnia kaścioł adnaŭlajecca jak pravasłaŭnaja carkva.

Kaścioł u vioscy Plabań Maładziečanskaha rajona ŭ 1920-ja hady. Prybudova sprava — kaplica, uźviedzienaja śpiecyjalna, kab raźmiaścić cudatvornaje ŭkryžavańnie. Fota: Wikimedia Commons

«A ŭ 1939 hodzie ŭ Vilni była vydadziena brašura, jakaja źmiaščaje staruju pieśniu pra cudoŭnaje ŭkryžavańnie, malitvu i lehiendu ab jaho pachodžańni.

Zhodna ź lehiendaj, źjaŭleńnie fihury Chrysta ŭ Plabani (Krasnym Siale) źviazana, jak vy, napeŭna ž, zdahadalisia, z karalom polskim i vialikim kniaziem litoŭskim Uładzisłavam Jahajłam i pachodzić jana ažno z XV stahodździa.

Na vokładcy majecca fotazdymak ukryžavańnia, jakoje i siońnia možna pabačyć u Minskim kaściole Uzvyšeńnia Śviatoha Kryža na Kalvaryi. Praŭda, zdajecca, nichto pra heta i nie viedaje», — piša Čavus.

Adčynieny ŭ 1980-ja hady kaścioł Uźvižańnia Śviatoha Kryža na minskaj Kalvaryi. Fota: catholic.by

«Jahiełonski Chrystos» pryziamliŭsia ŭ Minsku, na dumku daśledčyka, nievypadkova, bo paśla adkryćcia Kalvaryjskaha kaścioła dla viernikaŭ u 1980 hodzie jaho pieršym probaščam staŭ ksiondz Jan Adamovič ź vioski Krasnaje, što ŭsiaho za try kiłamietry ad Plabani. 

Čytajcie taksama:

Razbureńnie stereatypaŭ. Navukoŭcy vyśvietlili, što šedeŭr biełaruskaj skulptury pachodzić z krajniaha ŭschodu Biełarusi

U Budsłavie raźbirajuć unikalny ałtar ź iluzornaj pierśpiektyvaj, jakoj padmanvali hledača najvialikšyja dojlidy Ryma

Płany pa rekanstrukcyi kaścioła na Kalvaryjskich mohiłkach u Minsku pamianiali nie ŭ lepšy bok

Na minskich Kalvaryjskich mohiłkach źbirajucca adnavić pachavalni i rekanstrujavać kaścioł

U Akolicy pad Minskam adšukali mahiłu nastaŭnika Janki Kupały

Kamientary da artykuła