Biełaruś čakaje novaja chvala savieckich ludziej z Łatvii i Estonii
Paśla taho, jak stała viadoma, što Łatvija zahadała bolš jak 800 rasijskim hramadzianam, jakija za čatyry dziesiacihodździ žyćcia ŭ krainie tak i nie zdoleli vyvučyć łatyšskuju movu, pakinuć krainu, u supołkach kštałtu «Na PMŽ u Biełaruś» aktyvizavalisia vychadcy z hetaj krainy. Anałahična i žychary Estonii, jakija nie zdoleli ŭlicca ŭ estonamoŭnaje asiarodździe.
Čyhunačny vakzał u Minsku. Ilustracyjnaje fota: LookByMedia
Što, akramia mahčymaści dalej razmaŭlać vyklučna pa-rusku, pryvablivaje hetych ludziej u našaj krainie?
U tematyčnych hrupach i kanałach, jakija dapamahajuć ź pierajezdam u Biełaruś na pastajannaje miesca žycharstva, znachodzim padobnyja paviedamleńni:
«Dobry dzień, žyviom u Estonii. U žonki — estonski pašpart, u mianie — «asoba biez hramadzianstva». Paśla razvału SSSR dali šery pašpart. Chočam pierajechać u Biełaruś u suviazi z rusafobijaj u Jeŭropie i zabaronaj ruskaj movy ŭ škołach i na miescach pracy. Dla nas tut pracu znajści praktyčna nierealna, tamu razhladajem varyjanty krain z dobrym unutranym stanoviščam».
«Chaču, kab dačka vučyłasia ŭ ruskamoŭnaj škole. Dzie ŭ vas tut pahladzieć, u jakich rajonach i haradach ruskija škoły (z adrasam)?»
«Raskažycie, u jaki rajon ci harady pierasialajucca z Łatvii, Litvy? Taksama padumvaju, chočacca bližej da ziemlakoŭ. Chaciełasia b nie daloka ad vialikaha horada i z vozieram pobač».
«Siamja choča pierabracca z Łatvii na PMŽ u Biełaruś. Padkažycie, jakaja siaredniaja zarpłata ŭ horadzie Homiel? Razhladajecca hety horad».
«Ščaślivyja ludzi vyjazdžajuć z hetych «piedavymirataŭ».
«Płanuju zdavać svaju kvateru ŭ Ryzie i ni ŭ čym sabie nie admaŭlać u čystaj, haścinnaj Biełarusi. Što paraicie abrać z haradoŭ?»
Zamiežnikaŭ, što razhladajuć Biełaruś u jakaści novaha miesca žycharstva (darečy, čaściej za ŭsio ich voka padaje na Hrodna, Lidu i Brasłaŭščynu), ahitujuć raniejšyja emihranty — abo boty:
«Usio, pa što ja siudy jechała, ja tut znajšła: zrazumiełyja čałaviečyja kaštoŭnaści, prapahanda važnaści siamji i pavahi da historyi, vydatnaja školnaja adukacyja, dobraja miedycyna i prosta kaśmičny ŭzrovień biaśpieki ŭ luby čas sutak. U našy niespakojnyja i šmat u čym vielmi dziŭnyja časy ŭ Biełarusi, jak u inšaj hałaktycy.
U śviecie — vojny, terakty, nacyjanalizm, hiendarnaja niavyznačanaść, a ŭ Biełarusi — cišynia i spakoj, dziaržaŭnaja palityka — na raźvićcio pramysłovaści i mižnarodnaha handlu, prezident jak topavy handlovy mieniedžar vandruje pa krainach i masava pradaje ŭsio, što vyrablaje Biełaruś. A vyrablaje Biełaruś dachalery (prabačcie) čaho», — nie skupicca na kamplimienty ryełtarka i psichołah, jakaja pierajechała ŭ Biełaruś z Łatvii dva hady tamu.
Pry hetym žančyna praciahvaje pracavać i na rynak nieruchomaści Łatvii, a jašče z zajzdrosnym pastajanstvam vandruje pa Jeŭropie.
Jašče adna ŭdzielnica supołki «Na PMŽ u Biełaruś», zadavolenaja pierajezdam, chvalicca: «Pradała ŭ Łatvii trochpakajoŭku, kupiła tam adnušku i zdaju, u Biełarusi kupiła dvušku. Nie ŭ Minsku, viadoma, ale zadavolenaja».
Ludzi ž u hadach pryznajucca, što chočuć dačakacca jeŭrapiejskaj piensii, i paśla hetaha taksama rvanuć u Biełaruś, dzie ich «nie buduć pryhniatać za ruskuju movu».
Praŭda, jość siarod vodhukaŭ-zachapleńniaŭ i krytyčnyja acenki (u hrupie zvyčajna vydalajucca vostryja pytańni i błakujucca ich aŭtary). Voś adna z recenzij na Biełaruś, što prajšła cenzuru adminki:
«Nachaleru ja jechała ŭ Viciebsk? Ja nie dumała, što ŭsio tak składana. U RB takaja biurakratyja i takija padatki. U vas usio składana prydumana. Lahčej pracavać u pracadaŭcy, čym svajo adkryć. Prabačcie za paraŭnańnie, ale ŭ Jeŭropie ŭsie značna praściej z hetaj spravaj. Niama takich składanaściaŭ. Dy i vybaru ŭ vas niama prafiesij dla žančyn».
Miaža Łatvii i Estonii. Ilustracyjnaje fota
Praz manitorynh sacsietak tych, chto sabraŭsia ŭ Biełaruś z Łatvii i Estonii, možna pabačyć, što heta zbolšaha aŭdytoryja rasijskich dziaržaŭnych navin — mienavita reposty adtul možna čaściej pabačyć na ich staronkach.
Charakterna, što zamiest Biełarusi amal usie jany pišuć «Biełoruśsija», i nie radujucca tamu, što i tut dla pracaŭładkavańnia im jak mihrantam pryjdziecca zdać ekzamien na viedańnie adnoj ź dziaržaŭnych moŭ, choć heta moža być i viadomaja im ruskaja.
Patrabavańni dakazać vałodańnie łatyšskaj movaj (uzrovień nie nižej za A2) i prajści śpiecyjalnyja pravierki biaśpieki da 30 červienia 2025 hoda, kab atrymać status doŭhaterminovaha žychara ES, niekatoryja ruskamoŭnyja žychary Łatvii nazvali «vajnoj suprać słavian».
«Idzie vajna suprać słavian, užo šmat hadoŭ. Tamu ci padstrojvacca, ci jechać da svaich», — napisaŭ adzin z udzielnikaŭ tematyčnaha čata ŭ telehramie na temu pierajezdu ŭ Biełaruś.
«U nas i siabry, i svajaki łatyšy. Ale nam na našaj movie (ruskaj — NN) navučacca nie dajuć. Śviaty tolki ŭ łatyšskim styli. Ruskaha ničoha. Ni teatraŭ, ni kinateatraŭ (chiba niešta jašče jość?). Viarchi krainy marać pra łatvijskuju Łatviju. Nam miesca niama», — tłumačać svajo žadańnie emihravać ruskamoŭnyja kamientatary.
Varta adznačyć, što adminam supołki źjaŭlajecca ŭradženka Navapołacka i vykładčyca anhlijskaj movy Darja Lemiašonak. Jana sama ŭ svoj čas žyła na radzimie muža ŭ Łatvii, ale paśla jany razam pierajechali ŭ Biełaruś. U siabie na staroncy žančyna pryznajecca ŭ lubovi da Rasii, a taksama niehatyŭna adhukajecca pra Ukrainu, Zachad i biełarusaŭ-«bečebešnikaŭ». Na jaje mierkavańnie, ad rusafobii ŭ Biełaruś ź Jeŭropy «źbiahuć tysiačy».
Darja Lemiašonak. Fota: asabistaja staronka ŭ fejsbuku