Kamientary da artykuła

«Treba raździalić adukacyju i biełarusizacyju». Niečakanaja prapanova historyka Cimocha Akudoviča

  • Pieraviarnuŭ dahary nahami
    31.07.2025
    Adukacyja chitra nazvanaja "bieź biełarusizacyi" heta aŭtamatyčna adukacyja z rusifikacyjaj. Usio jak ź litaraturaj. Kali aŭtar piša pa-biełarusku, kali vykładčyk vykładaje pa-biełarusku jon vas nie "biełarusizuje" jon vykładaje ci piša na vašaj rodnaj movie. Voś kali b vykładčyk u ruskuju škołu pryjšoŭ i tam pa-biełarusku vykładaŭ by biez alternatyvy dla dziaciej, to heta była b "biełarusifikacyja". Nielha biełarusizavać biełarusaŭ, my i tak biełarusy. Možna tolki rusifikavać. Vielmi chitraja padmiena paniaćciaŭ.
  • .
    31.07.2025
    Jon ža kaža pra situacyju ŭ Varšavie. Tamu jakaja rusifikacyja? Miarkuju, dzicio ŭ polskaj škole i aŭtar razvažaje pra dadatkovuju biełaruskuju abo biełaruskuju naŭzamien.
    Čamuści kamientatary vykazvajucca pra situacyju ŭ škołach RB ź ich pieravahaj rasiejskaj movy i litaratury, kali jaŭna napisana "iakimi pavinny być biełaruskija škoły za miažoj".
  • na impierskaj movie mahčyma tolki HUŁAH pabudavać ,toje što my majem siońnia
    31.07.2025
    Pieraviarnuŭ dahary nahami,

    "Adukacyja chitra nazvanaja "bieź biełarusizacyi" heta aŭtamatyčna adukacyja z rusifikacyjaj. " Tak, na impierskaj movie mahčyma tolki HUŁAH pabudavać (toje što my majem siońnia ), moj šviedski svajak ŭ 70 hod za 2 hady Suachaili vyvučyŭ , a ŭ Biełarusi kožny viedaje movu , čamu nie razmaŭlajem jak cyhany ŭ chacie , nie viedaju , stakholmski sindrom ?
  • I tak i hetak nie vychodzić
    31.07.2025
    ., dyk u čym problema ŭ Varšavie? Addaješ dzicia ŭ polskuju škołu i paradak - na vychadzie maješ palaka. Navošta rusifikavać/pałanizavać/___vać biełaruskija škoły?
  • .
    31.07.2025
    Mabyć, artykuł treba pačytać?
    Rusifikacyja tam uvohule nie da čaho. Nie ŭ startavych umovach, nie ŭ prapanovach.
  • Indrid Cold
    31.07.2025
    Usio prosta - treba vyvučać rasiejsuju movu i kulturu - jak zamiežnyja. Na roŭnych z Polskaj, Ukrainskaj, Litoŭskaj, Łatvijskaj i inšymi.
    Darečy mnie padajecca što vyvučać Polskuju/Litoŭskija movy było b bolš zručna čym ardynskuju - bolš šansaŭ znajści dobruju pracu, mienš šansaŭ trapić u rabstva da Čačencaŭ/Dahiestancaŭ
  • Ed
    31.07.2025
    "Ad adukacyi ja chaču ..." - vy sam darosły, tak vaźmicie i zrabicie.
  • Rad
    31.07.2025
    Indrid Cold , maskalovuju movu ŭvohule nia treba vyvučać, navat u vyhladzie zamiežnaj.
  • F
    31.07.2025
    Jon što, "Obyčnoje utro" z Krasulinym pahladzieŭ?
  • Van Der Graaf
    31.07.2025
    Nu-nu, jak tolki svoj dzicionak, to adrazu zrabiłsia zrazumieła, što niama čaho tak rana ŭ škołu tuju padymacca i ceły hod pra čarviakoŭ vučyć. A pabolej fizkultury, na śviežym pavietry, nie sušyć hałavu toj matem... oj, prabačcie, biełaruskaj movaj, jakaja ŭ žyćci nikoli nie spatrebicca. Dy jašče i ŭ emihracyi.

    Sapraŭdny amierykaniec toj, chto 4 lipienia smažyć barbiekiu? A biełarus - chto 3 sienciabra pajot Šufika. S++ lepiej za biełaruskuju, sporu niet'.
  • Jazep
    31.07.2025
    Van Der Graaf, tak, biełaruskaja mova ŭ žyćci nikoli nie spatrebicca. Majecie racyju.
  • Mdie
    01.08.2025
    Jazep, a ažanilisia (ci aženicisia) vy tolki tamu, što žonka raz-poraz prydasca ŭ žyćci, ja zrazumieŭ
  • Mudrota
    31.07.2025
    Jak toj kazaŭ, durań dumkaj bahacieje. Usie raniejšyja idei pana byli vidavočna pravalnymi i paśpiachova ŭrešcie pravalilisia.
  • Biełaruščyna - abłudny šlach našaje nacyi
    31.07.2025
    "Škoła Rasijskaj impieryi nie zrabiła da kanca ź biełarusaŭ ruskich"..- jak nie zrabiła,kali siońnia, zamiest svajoj samanazvy"litviny j rusiny", jak zapisana ŭ Litoŭskim Statucie, vy zavieciesia "biełymi russkimi".
  • Kastuś Kalinoŭski, syn ziamli Litoŭskaj
    31.07.2025
    "Kab być biełarusam, biełarus musić viedać svaju historyju. Heta niesumnienna."
    Atrymlivajecca, što vašaja historyja pačynajecca z 1918 hodu. A što było raniej, viedać nielha, bo mit ab "iedinom russkom narodie: vielikorossach, biełorusssov i małorossach" budzie razburany.
  • 12345
    31.07.2025
    Handlovaja ŭhoda, hałoŭny pryncyp 90% "palitemihrantaŭ" achvotnikaŭ zvarotu ŭ 94j.
  • Identyčnaść
    31.07.2025
    Dyk idzi i rabi svaju adukacyju bieź biełarusizacyi. Chto nie daje.
  • kolki z nas adviali svaich dziaciej ŭ Biełaruskija kłasy 8 % ?
    31.07.2025
    Identyčnaść, tak bracia, pry hetym kolki z nas adviali svaich dziaciej ŭ Biełaruskija kłasy 8 % ? Pakul Biełaruś na Maskoŭskaj movie na Maskoŭskich - Azijackich naratyvach , nie jakoj demakratyi ŭ Biełarusi być nie moža. Siońnia Biełaruś moža isnavać tolki jak Vasalitet
  • Banowi z Serakòjca
    31.07.2025
    "Usio vielmi prosta - u kazcy adkaz"
    Spadar Cimoch, majo šanavańnie
    Kali hety ŭkid Našaje Niadoli čytajecie dyk skažu adnoje: biełaruskuju movu treba raźvivać u navukova-technalahičnym kirunku. Vy daśviedčany i musicie sami zrazumieć. Knižki pierakładaŭ ci svaja litaratura - heta nie halina ekspartu.
  • Mch
    31.07.2025
    Na pačatak 20 st. rusifikavać biełarusaŭ da kanca nie atrymałaasia jakraz praz toje, što bolšaść žyła ŭ vioskach. Ale zaraz, kali ich "hłabalizavali" ŭ savieckim maštabie (z daminujučyaj rasiejskaj movaj) u 50-70 hady, dy i zaraz z (94-ha i dalej), biełaruskaja mova pačała asacyjavacca z zaniadbanaściu, "ciomnym časam", a rasiejskaja padavałaasia jak "mova navuki, śvietłaje budučyni". Zaraz, kali vialikaja častka emihracyi pa sutnaści naščadki taho pakaleńnia 50-70 hadoŭ "žadaje być Olhami i a nie Vołhami", situacyja padajecca tryvožnaj. Cichanoŭskija, ź jakimi nosiacca z 2020 hoda, dahetul nie biełarusifikavali navat nazvy svaich kanałaŭ "Strana dla žiźni" "Śvietłana Tichanovskaja".
  • .
    31.07.2025
    Nie chapaje karotkich tezisaŭ.
    Jak zrazumieŭ, jany takija:
    1. Lepš vučyć dziaciej pracavać ź viedami, a nie prosta davać im viedy (u danym vypadku pa nacyjanalnaj historyi, litaratury).
    Prykłady: “kurs pa pracy z histaryčnymi krynicami”, “kurs pa histaryčnamu faktčekinhu”, “litaraturna-teatralnaja majsternia”, “kursy mastackaha piśma”.
    2. Karyść pazaškolnych niefarmalnych aktyŭnaściej. Jany lepš abjadnoŭvajuć i matyvujuć.

    Sam dadam i abahulniu p.1: heta pavinny być łohika, psichałohija, etyka, navukovaja mietadałohija, sučasnyja instrumienty (u t.ł. kampjutar i ŠI).

    Heta ŭsio spraviadliva, ale, na moj pohlad, heta nastupny ŭzrovień nad bazavaj adukacyjaj (jakuju Cimoch słušna krytykuje). Kali bazavaja jość, mohuć źjavicca i vydatnyja asoby, jakija robiać lepš pa napramkach 1 i 2.
    Pakul što padobna na mary: ŭ nas niama nieabchodnaha ŭ sučasnaści, ale my adrazu zrobim lepšuju budučyniu.
    Ci chopić resursaŭ na raźvićcio, kali niama nieabchodnaha?
  • .
    31.07.2025
    Jašče dadam.
    Biełarusizacyja ŭ adukacyi - heta nie tolki vyvučeńnie biełaruskaj historyi i litaratury. Heta biełaruskaja mova: jaje praviły, načytanaść tekstami, ŭmieńnie farmulavać składanyja dumki na joj.
    Raźvićciu moŭnych navykaŭ dapamahaje nie tolki vyvučeńnie samoj movy, ale i vyvučeńnie inšych pradmietaŭ na joj (tyja ž litaratura, historyja, fizika, chimija i h.d).
    I jak z hetym być? Kali takoha nie budzie, to raźvićcio ŭ napramkach 1 i 2 - bieź nieabchodnaha padmurku.
  • Romuald Traugutt
    31.07.2025
    Ciapier paraŭnajcie rozdumy Akudovičaŭ i inšych biełaruskich intelektuałaŭ na fonie zajaŭ roznych novapalityčnych dziejačaŭ typu Kraŭcoŭva, inšych babarykancaŭ, Martynavaj, Krynoviča, Bałkunca i inšych padobnych, jakija rehularna baroniać rasiejskaje dy navat časam atakujuć biełaruskaje, abo ździekliva da jaho staviacca.
  • Tru
    31.07.2025
    Cimochu, papuścisia z patryjatyzmam i identyčnaściu: ty daŭno haduješ małych palakaŭ, jakija ŭ lepšym vypadku buduć atajasamlać sabie ź biełaruskaj etničnaj mieńšaściu Polščy.
  • Hryb
    31.07.2025
    Napisana pryhoža, ale chto heta budzie rabić?
  • Tym časam
    31.07.2025
    "Russkij jazyk – eto naš kulturnyj, socialnyj, istoričieskij, naučnyj, ekonomičieskij aktiv, kotoryj na protiažienii mnohich let pomohał biełarusam raźvivaťsia, rasti, byť časťju vielikich dostižienij, otkrytij i śvieršienij"

    Frahmient sa staronki babarykanskaj partyi "Vmiestie".
  • T
    01.08.2025
    Tym časam, zmahary druhich problem nie vidiat, tolko mova. Poetomu vy tam hdie vy siejčas nachoditieś v 3% minimumie.
  • Sierhiej.
    31.07.2025
    Raźvivajet mieždunarodnaja kultura i nauka i tiechnołohii a nie miestnoje v siebie zakrytoje. Nacionalnoje dla časti duši, a časti obŝiestviennoj žiźni, obrazovanija, da. I I jeŝie, i nauka s vysšim obrazovanieijem i łučšaja ekonomika na osnovie protiestantskoj morali, christianskije, a nie napravlenosť
    pojesť i poimieť i na etom "avtoritietom" stať.
  • Da maderataraŭ i redaktaraŭ
    01.08.2025
    [Red. — Dziakuj za zaŭvahu]

    [Zredahavana]
  • Michael
    31.07.2025
    Čto za bried eta "idientičnosť biełarusov"? Jesť chorošaja pohovorka: When in Rome, do as the Romans do.
  • Chvorbz
    01.08.2025
    Michael, Identyčnaść italjancaŭ, irłandcaŭ, kitajcaŭ, mieksikancaŭ i h.d. u emihracyi zachoŭvajecca ŭ ich siemjach. Pry hetym usie ich dzieci chodziać u zvyčajnyja škoły. Takoje prostaje pytańnie! Niezrazumiełaje tolki "iatožiebiełorussu", zdolnamu napisać: Čto za bried eta "idientičnosť biełarusov"?
  • Mch
    01.08.2025
    Michael, A što takoje "identyčnaść rasiejcaŭ"?
  • posłušaj
    01.08.2025
    Možno v ukrainskije kłasy jeśli jesť. Ničiem chužie. Vot.
  • Vojšiełk
    02.08.2025
    Pieršaje, što paspryjaje biełarusizacyi — heta dastupnaść biełaruskaj movy. Jaje treba zrabić lohkaj dla vyvučeńnia. Voś maje prapanovy:

    Skaracić kolkaść sinonimaŭ. Naprykład: praca — rabota, kachańnie — luboŭ i h.d.Dalej — pavialičyć kolkaść amonimaŭ. Jak u ruskaj movie: łuk — i harodnina, i zbroja. Sens zaležyć ad kantekstu.

    Pakinuć praviła “iak čuju — tak i pišu”.

    Źmianić punktuacyju. Nie tłumačyć biaskoncuju kolkaść praviłaŭ, a pakazvać, jak tyja ci inšyja znaki prypynku ŭpłyvajuć na sens skazu. I kab biełarus sam vyrašaŭ, jakija znaki prypynku jamu patrebnyja, kab dakładna pieradać dumku na papiery.

    Voś tut: https://dck8xvlq18iei.cloudfront.net/370425U kamientarach Alhierd vykłaŭ kancepcyju litvinizmu. Čym lepšaja historyja — tym bolš ludziej zachoča pierajści na biełaruskuju movu.

 

Zaŭvaha:

 

 

 

 

Zakryć Paviedamić