Na Miency ŭpieršyniu znajšli liciejnuju formu dla juvielirnych upryhažeńniaŭ. Heta źmianiaje ŭjaŭleńnie pra žyćcio letapisnaha Mienska
Padčas archieałahičnych daśledavańniaŭ na Małym haradziščy na race Mienka była zroblena adna z najvažniejšych znachodak za ŭvieś čas raskopak u hetym miescy. Upryhažeńni, jakija ličylisia pryvaznymi, akazałasia miascovymi vyrabami.
Kamiennaja liciejnaja forma dla vyrabu łuńnic. Fota: Instytut historyi NAN Biełarusi
Znachodka, jakaja źmianiaje ŭjaŭleńni pra žyćcio letapisnaha Mienska, była zroblena ŭ paniadziełak, 4 žniŭnia, paviedamlaje «Biełaruś siehodnia».
Kamiennaja liciejnaja forma X—XI stahodździaŭ, jakaja zachavałasia ŭ vielmi dobrym stanie, znojdziena na terytoryi archieałahična kompleksu ŭpieršyniu.
Kamiennaja liciejnaja forma dla vyrabu padviesak. Fota: Instytut historyi NAN Biełarusi
«Heta adna z najvažniejšych znachodak za ŭvieś čas raskopak. Jana śviedčyć pra toje, što tyja ŭpryhažeńni, trapiecyjapadobnyja padvieski, jakija my raniej ličyli pryvaznymi, to-bok impartnymi, mahli vyrablacca tut. Heta dakazvaje, što ŭžo ŭ tyja časy ŭ horadzie na Miency poŭnym chodam išła vytvorčaść juvielirnych upryhažeńniaŭ.
U minułym hodzie była znojdziena padvieska, jakuju my adnieśli da pryvaznych. Hetuju viersiju varta pierahledzieć», — tłumačyć Andrej Vajciachovič, kiraŭnik archieałahičnaj ekśpiedycyi, zahadčyk adździeła archieałohii Siaredniaviečča i Novaha času Instytuta historyi Nacyjanalnaj akademii navuk.
Śpiecyjalisty źbirajucca daśledavać liciejnuju formu na pradmiet mikračaścic, kab daviedacca, ź jakimi kaštoŭnymi mietałami pracavali staražytnyja juvielirnyja majstry.
Na Biełarusi ŭ pieryjad IX—XI stahodździaŭ, na jaki prypadaje źjaŭleńnie horada na Miency, pieravažajuć hlinianyja liciejnyja formy, vykananyja pa vaskovych madelach, z adnabakovaj prafiloŭkaj. U XI stahodździ ŭžyvali taksama plaskatyja dvuchbakovyja hlinianyja formy.
Vyrab liciejnych formaŭ z kamieniu patrabavaŭ ad rezčyka vysokaha majsterstva, asabliva ŭ dapasavańni płoskaściej dvuchbakovych form. Kamiennyja formy vykarystoŭvali dla lićcia technikaj «navyplesk», pry jakoj niezastyłaja masa liłasia vonki, što dazvalała atrymać ablehčanyja pustaciełyja vyjavy źviaroŭ, ptušak, imitacyi zierni, skani. Liciejnyja formy znojdzieny pry raskopkach u Vaŭkavysku, Hrodnie, Minsku, Navahrudku, Turavie i Połacku, dzie kolkaść znachodak pieravyšaje dva dziasiatki.
Čytajcie taksama:
Na haradziščy na Miency znajšli frahmient amfary z runaj
Staŭ viadomy sapraŭdny hod zasnavańnia Mienska. Adkryćcio było vostrasiužetnym navukovym detektyvam