«Voraham niezaležnaści Fiłaret nie byŭ. Kali jaho pieraviali ŭ Biełaruś, to paprasiŭ sustrečy z Karatkievičam»
Deputat Viarchoŭnaha Savieta (1990 — 1996) Siarhiej Navumčyk uspaminaje svoj dośvied sumiesnaj pracy ŭ parłamiencie ź mitrapalitam Fiłaretam.
«NN» pacikaviłasia ŭ Navumčyka, jak Fiłaret hladzieŭ na pytańnie biełaruskaj niezaležnaści.
«Mahu dakładna skazać, što staviŭsia nievaroža. Kali ŭspaminać siesiju Viarchoŭnaha Savieta 24-25 žniŭnia 1991 hoda, kali Dekłaracyi ab dziaržaŭnym suvierenitecie nadavałasia siła kanstytucyjnaha zakona, to mitrapalit Fiłaret nie ŭdzielničaŭ u hałasavańni. Zdajecca, jon prosta tady adsutničaŭ, a nie tak, jak Łukašenka, admaŭlaŭsia rehistravacca dla hałasavańnia.
U cełym u mianie zastalisia dobryja ŭražańni ad supracy ź mitrapalitam. Ja byŭ kiraŭnikom hrupy, jakaja zajmałasia pryniaćciem zakona «Ab svabodzie sumleńnia», u hetuju hrupu ŭvachodzili i Fiłaret, i Kandrusievič. Ź Fiłaretam pracavać davodziłasia dastatkova ščylna, nijakaj pychi ŭ jaho da mianie, 28-hadovaha chłopca, ja nie zaŭvažyŭ, byli dobrazyčlivyja, pavažlivyja adnosiny.
U vyniku nam atrymałasia pryniać zakon «Ab svabodzie sumleńnia». Kaniečnie, jon nie byŭ idealnym, ale byŭ značna bolš prahresiŭnym za toj, jaki potym pierapisali pry Łukašenku.
Heta byŭ vielmi intelihientny, načytany čałaviek, z dobrym pačućciom humaru. Niekalki razoŭ da jaho źviartaŭsia z pytańniami kanfliktaŭ u prychodach pa majoj akruzie ŭ Viciebsku, zaŭsiody atrymlivaŭ adkazy.
Ja skažu dakładna, što da momantu prychodu Łukašenki da ŭłady Fiłaret dakładna nie byŭ voraham niezaležnaści. Jamu davodziłasia supracoŭničać i z Kiebičam, i z Łukašenkam. Mnie zdajecca, što heta vynik dziesiacihodździaŭ znachodžańnia Carkvy pad ciskam uładaŭ u savieckija časy. Tamu mnohija ijerarchi byli vymušanyja iści na ŭhodu z sumleńniem, zaklučać pahadnieńni z djabłam, kali chočacie.
Vy pytajeciesia ŭ mianie pra staŭleńnie da niezaležnaści. Cikavy fakt, kali Fiłareta tolki pieraviali ŭ Biełaruś naprykancy 1970-ch, to jon paprasiŭ sustrečy z Uładzimiram Karatkievičam.
Ja nie pomniu, kab Fiłaret kaliści publična vystupaŭ z krytykaj apazicyi, BNF».
Sotni rubloŭ, kab efiektna daviedacca poł budučaha dziciaci: biełarusy robiać usio bolš maštabnyja hiendar-paci3
Kamientary