«Kali situacyja nie źmienicca, na Płošču-2025 pojdzie moj syn». Biełaruskamoŭny ajcišnik, jaki sustreŭ u aŭtazaku brata, — pra 10 sutak i svaje pierakanańni
15 lipienia Alaksandr Kuŭšynaŭ jechaŭ da CVK padać skarhu. A praź niekalki hadzin apynuŭsia ź viełasipiedam u aŭtazaku, dzie niečakana sustreŭ rodnaha brata. Za pytańnie «jak prajechać?» Alaksandra adpravili na 10 sutak ŭ izalatar. Bratu Viktaru dali na dzień bolš.
Pra ajcišnika, jaki adkryŭ biełaruskamoŭnyja sadki, spadziavaŭsia pačytać u kamiery Karatkieviča i hatovy ryzykavać svajoj karotkaterminovaj budučyniaj dziela ščaścia čaćviarych dziaciej, — u materyjale «Našaj Nivy».
«Kali tatu vypuściać?»
Viečar suboty. U čakańni Alaksandra na Akreścina sabralisia siabry i ŭsia siamja — baćki, žonka, troje dziaciej. Nie było tolki starejšaha syna, jaki ciapier u IT-letniku.
Maci Taćciana trymałasia na dziva spakojna. Jana viedaje, jak tam, za kalučym drotam: u 2006-m za Płošču atrymała 15 sutak. Adbyvała ich u izalatary na Skaryny. Alaksandru ŭ tym hodzie dali 10 sutak.
Ajcišnik byŭ na Płoščy i ŭ 2010-m — iznoŭ 10 sutak.
Kali jaho zatrymali na hety raz, maci spadziavałasia, što abydziecca: jak-nijak čaćviora dziaciej. Upajajuć vializny štraf, tym bolš biudžetu hrošy patrebny. Nie abyšłosia.
U 19:45 siamja padyšła bližej da dźviarej — voś-voś vyjdzie Alaksandr. Kali praz 10 chvilin jaho ŭsio jašče niama, žonka pačynaje chvalavacca. «Kali tatu vypuściać?» — zaziraje joj u vočy maleńkaja dačka.
Praz paru chvilin usia maleča apynajecca na hanku. «Ta-ta!» — hučna raznosicca pad ścienami Akreścina.
Narešcie pakazvajecca Alaksandr. Z uśmieškaj i čachłom z «Pahoniaj» u ruce — usio, što zastałosia ad kanfiskavanaha telefona (śledčyja zabrali jaho na ekśpiertyzu). U pakieciku jon vynies samarobnyja šachmaty, źleplenyja z chlebu i pafarbavanyja pastaj, — heta ŭžo druhaja partyja, pieršuju achoŭniki adabrali. Viełasipieda niama — čakaje haspadara ŭ RUUS.
«U kamiery nikoli nie vyklučałasia śviatło, navat nočču»
Hetyja dni Alaksandr pravioŭ u kamiery z bratam. Kaža, što pra jaho kiejs ź viełasipiedam viedali ŭsie milicyjanty.
«Tam jość śpiecyjalnaja prahrama dla palityčnych źniavolenych. Jak heta vyhladaje? Pa-pieršaje, nikoli nie vyklučajecca śviatło, navat nočču, i ŭ takich umovach davodzicca ŭsim spać.
Pa-druhoje, nijakaj litaratury trymać u kamiery nielha, ni haziet, ni knih. Maja žonka Taćciana pieradavała mnie Karatkieviča, «Kałasy pad siarpom tvaim» — tak i nie pačytaŭ. Šachmaty davodziłasia štonoč chavać, bo zranku pieratrus u kamiery. Achoŭniki šukajuć rečy, jakija dapamahajuć bavić čas. Bo samaja istotnaja prablema izalatara — heta toje, što tam niama čaho rabić.
Pa-treciaje, matracy, jakija tut zavuć «vataj», a 6-j ranicy zabirajuć. Mietaličnyja łožki z rejkami ŭpivajucca ŭ kości. Kali ŭ «chacie» (kamiery) jość choć adzin palityčny, usie buduć biez «vaty». Takim čynam milicyjanty sprabujuć zrabić, kab inšyja źniavolenyja cisnuli na palityčnych. Ale heta nie pracuje.
Niekatoryja niervujucca — ale bolš złujucca na administracyju, čym na nas. My siadzieli z 45-hadovymi ludźmi, u jakich 25 hadoŭ chodki, vielmi kryminalnyja susiedzi. Ale nivodnaha razu nie było, kab my adčuvali siabie niajomka ci niebiaśpiačna», — apisvaje budni na Akreścina ajcišnik.
«Dziaržavy pavinna stvarać spryjalnyja ŭmovy nie tolki ŭ IT»
U IT Alaksandr bolš za 11 hod. Jon top-mieniedžar kampanii Gurtam (dyrektar padraździaleńnia Wialon), jakaja raspracavała sistemu spadarožnikavaha manitorynhu dla biznesu. Brat Viktar — adzin z kiraŭnikoŭ PandaDoc. Heta mižnarodnaja kampanija dapamahaje aŭtamatyzavać dakumientazvarot, a jaje zasnavalnik biełarus Mikita Mikada ciapier žyvie ŭ Kremnijevaj dalinie ŭ ZŠA (jon, darečy, byŭ adnym z hierojaŭ u siužecie Dudzia).
U śfieru vysokich technałohij braty Kuŭšynavy trapili nie jak prahramisty, a chutčej jak biznesoŭcy. Abodva skončyli fakultet markietynhu Biełaruskaha dziaržaŭnaha ekanamičnaha ŭniviersiteta.
Rytoryka ŭłady pra toje, što dasiahnieńni IT — asabistaja zasłuha kiraŭnika krainy, Alaksandra aburaje.
«Peŭnuju padziaku možna vykazać Łukašenku za toje, što vialikija pieraškody dla raźvićcia śfiery nie stvarajucca. Umovy dla hetaha biznesu narmalovyja — fakt. Ale raźvićcio — heta dasiahnieńni tych ludziej, jakija im zajmajucca i raspracoŭvajuć viadomyja na ŭvieś śviet pradukty.
A meta dziaržavy ŭvohule, nie tolki adnosna IT, — stvarać spryjalnyja ŭmovy dla pradprymalnictva, mašynabudavańnia, sielskaj haspadarki i ŭsiaho astatniaha. Heta, napeŭna, toje, dla čaho taki instytut, jak dziaržava, i isnuje», — razvažaje mužčyna.
«Chaču, kab novaje pakaleńnie rasło sapraŭdnymi biełarusami»
Alaksandr jašče i stvaralnik sietki biełaruskamoŭnych sadkoŭ «Zorački». Pieršy sadok adkryŭsia dva hady tamu na vulicy Avanhardnaj u Minsku, druhi — letaś na Pryvabnaj. Heta toje, čaho šmatdzietnamu tatu samomu nie chapała — svaju dačku jon vaziŭ na zaniatki ŭ Ratamku, dzie była nievialičkaja hrupa na piać čałaviek.
«Ja ź junactva ŭdzielničaŭ u peŭnych palityčnych arhanizacyjach (byŭ u Maładych demakratach, dahetul siabra AHP — «NN»), ale pryjšło peŭnaje razumieńnie, što ŭ karotki termin naŭrad ci ŭ krainie niešta źmienicca, tamu treba rabić rečy, kab prynamsi novaje pakaleńnie rasło sapraŭdnymi biełarusami i ŭ ich atrymałasia žyć u inšaj krainie. Dla svaich dziaciej mnie chaciełasia mieć biełaruskamoŭnaje kulturnaje asiarodździe», — tłumačyć mužčyna.
Jaho starejšyja dzieci chodziać u pryvatnuju škołu «Kraina siabroŭ», jakoj zajmajecca aktrysa Hanna Charłančuk. Na dziaržaŭnyja ŭstanovy Alaksandr vialikich nadziej nie ŭskładaje.
«Moj starejšy syn chadziŭ u biełaruskamoŭnuju himnaziju №4. Ale biełaruskaść tam bolš na papiery, čym u rečaisnaści, na vialiki žal. Niekatoryja zaniatki ładziacca pa-biełarusku, niekatoryja tak-siak. Heta była bolš pakazucha — jany robiać namahańni, ale nie na takim uzroŭni, jak by mianie zadavalniała».
U ajcišnika, darečy, mašyna z vyšyvankaj. Za čatyry hady, što jeździć na joj, nijakich prydzirak ad DAI nie było na hety kont.
«Prosta žyć dobra i zarablać hrošy niedastatkova, kab być całkam ščaślivym»
Na hetych vybarach Alaksandr źbiraŭsia hałasavać za Viktara Babaryku. Ułasna, jon i apynuŭsia ŭ čarzie pad CVK, kali pryjechaŭ asprečvać rašeńnie ab jaho nierehistracyi kandydatam.
«Da Capkały jość pytańni pa bijahrafii, jon vielmi doŭha supracoŭničaŭ z režymam i, jak mnie padajecca, nie ŭsio tam było čysta, — tłumačyć mužčyna, čamu abraŭ nie byłoha kiraŭnika PVT. — Što ŭ Babaryku padabajecca? Źjaviŭsia čałaviek, jaki maje i dobry resurs, i bijahrafiju, i dośvied, što pryciahvaje.
I toje, čym jon adroźnivajecca ad kandydataŭ na papiarednich vybarach, — Babaryka kaža pra staŭleńnie da ludziej: uzajemapavahu, dabryniu. I ludzi adčuvajuć, što im heta patrebna — kab ab ich nie vycirali nohi, jak robić dziejny prezident».
«Vy ajcišnik, pradstaŭnik taho kłasa, jaki ŭ pryncypie ŭ Biełarusi žyvie dobra. Čamu vy vychodzicie pratestavać?» — pytańnie Alaksandru.
«Bolšaść tych, z kim mnie daviałosia pravieści hetyja 10 dzion, — ludzi, jakija žyvuć dobra. U mianie ŭ kamiery byli i pradprymalnik, i biznesoviec, jaki zajmajecca optavym handlem, naviedaŭ 30 krain. Mnie padajecca, što mienavita takija ludzi razumiejuć, što prosta žyć dobra i zarablać hrošy — heta niedastatkova dla taho, kab być całkam ščaślivym. I tyja pytańni, jakija jany staviać pierad saboj i dziaržavaj, uźnikajuć tady, kali ty svaje asnoŭnyja patreby ŭžo zadavoliŭ.
Kali ludzi darastajuć da hetaha ŭzroŭniu, jany adčuvajuć unutranuju svabodu, kab u tym liku vychodzić na Płošču, ryzykavać svajoj karotkaterminovaj budučyniaj. Bo majuć peŭny zapas, kab u bližejšyja paŭhoda siamja pražyła, pytańnie pra «zhubić pracu» nieistotnaje.
Čym mienš ludzi zaležać ad dziaržavy, tym bolš u ich patrabavańniaŭ da jaje. A tyja, chto pracuje na MAZie, BiełAZie, u škołach — ich hetaja sistema i trymaje. Bo kali z zavoda zvalniajucca, u ich niama mahčymaści chutka znajści narmalovuju pracu.
Majmu starejšamu synu 14. I ja razumieju, što kali zaraz situacyja nie źmienicca, to na nastupnyja vybary turbavacca mnie daviadziecca nie tolki pra siabie, ale i pra syna, jaki, vierahodna, pojdzie na Płošču. A heta padvojnaja adkaznaść i ryzyka. Samomu pajści na Akreścina — heta adno, a kali tudy traplaje tvoj syn…
Tamu ja liču svajoj adkaznaściu pieradać jamu Biełaruś u tym stanie, u jakim jamu b nie daviałosia na Płoščy adstojvać svaje hramadzianskija pravy».
Ciapier čytajuć
«Ludzi chočuć pieramovaŭ z tymi, chto maryć ich źniščyć fizična». Hutarka z Alaksandram Kabanavym pra žyćcio, «Biełpoł» i razychodžańnie ź Piatruchinym88
Kamientary