Drony nad plažam, hruz 200 i nie pracuje GPS. Jak biełarusy sioleta adpačyvali ŭ Krymie
Krym u 2025 hodzie pryciahvaje turystaŭ, niahledziačy na vajnu i toj adbitak, što jana nakładaje, davodzić prapahandyst z «Minskaj praŭdy», jaki źjeździŭ u vieraśni na adpačynak na akupavany paŭvostraŭ.

Na Krymskim moście chadzić pa vahonie zabaroniena
Aeraport Simfieropala zastajecca začynienym, tamu karespandent «MP» jechaŭ na ciahniku. Padčas prajezdu pa moście pasažyram zabaroniena fatahrafavać, zdymać videa i navat pieramiaščacca pa ciahniku — na hety čas začyniajucca navat tualety. Pryčyna — «stratehičnaja značnaść» abjekta. Parušalnikaŭ papiaredžvajuć pra mahčymyja «surjoznyja nastupstvy».

Zakrytyja zony adpačynku
Simfieropal i inšyja harady paŭvostrava vyhladajuć ažyŭlena: turysty, taksoŭščyki, vuličny handal, raspaviadaje vydańnie.
«Ale kali pryhledziecca, na ŭsioj hetaj biaschmarnaj turystyčnaj karcinie ŭsio roŭna byŭ bačny peŭny cień taho, što čas niespakojny. To tut, to tam sustrakajucca vajskoŭcy, voś u transpartnym strumieni milhanuŭ aŭtobus z tabličkaj «Hruz 200» na łabavym, voś na stendzie handlovaha centra ŭlotki, jakija zaklikajuć na vajskovuju słužbu pa kantrakcie. U čarzie da kas turystyčnych słavutaściaŭ možna ŭbačyć mužčyn, jakija dastajuć paśviedčańni ŭdzielnika SVA dla pakupki lhotnaha bileta», — zaŭvažaje aŭtar «MP».

Asabliva prykmietny ŭpłyŭ bajavych dziejańniaŭ na zachadzie Kryma — kala Tarchankutu, u pasiołku Mirny, na kasie Bialaus. Hetyja zony ciapier začynieny. U Sievastopali možna ŭbačyć bambaschoviščy, a ŭ publičnych miescach raźviešany ŭlotki z praviłami pavodzin pry pavietranaj tryvozie.
Ale, piša vydańnie, heta nie značyć, što «ŭźbiarežža stała pustyniaj z vajskovymi dekaracyjami». Tam, dzie paličyli biaśpiečnym dla turystaŭ, «kalandar fiestyvalaŭ, kancertaŭ, art-prajektaŭ navat u vieraśni ŭražvaje svajoj nasyčanaściu».

Lotajuć drony i kuli
Aŭtar apisvaje, jak padčas adpačynku nad plažam pralacieŭ dron, jaki nieŭzabavie byŭ źbity. Praź niekalki chvilin prahrymieŭ vybuch. Aŭtar nazyvaje hety momant «bieź pierabolšańnia epizodam bajavych dziejańniaŭ SVA».
«Darečy, kali vy raptam padumajecie, što paśla hetaha ŭsie ŭ panicy stali źbirać namioty i źjazdžać dalej ad hetaha miesca, to ničoha padobnaha. Niekatoryja tut ža pabiehli ŭvierch pa ŭzhorku, žadajučy razhledzieć lepš miesca zdareńnia. Epizod całkam zvykły, nijakaj paniki, plažny rełaks praciahnuŭsia», — piša aŭtar.

Unačy taksama stralali, dadaje jon, «ale niedzie daloka».
«Ja vyhlanuŭ z pałatki i ŭbačyŭ u ciomna-sinim niebie jarka-ružovyja darožki trasirujučych kul. Jak havorycca, vidovišča pryhožaje, a situacyja — nie», — dadaje ramantyki aŭtar.
Što miascovyja?
— A ci nie strašna vam u suviazi z usimi hetymi padziejami? — zadaŭ pytańnie dziaŭčynie-barbieru biełaruski turyst.
— A čaho raptam strašna? — aŭtar davodzić, što surazmoŭca nibyta i «pytańnie nie zusim zrazumieła».
— Jak žyli, tak i žyviom. Nu jość niejkija abmiežavańni ŭ internecie, u navihacyi, bambaschoviščy niedzie pastavili. Ale pra źbityja drony, u asnoŭnym, sami ŭ navinach čytajem, a na svaje vočy nie kožny krymčanin navat niešta padobnaje bačyŭ. Praciahvajem žyć: vodzim dziaciej u škoły, chodzim na pracu, jeździm na lubimyja plažy ŭ volny čas, — pryvodzić słovy miascovaj vydańnie.
Navihatar uvieś čas nakiroŭvaje ŭ mora
Pobytavaj prablemaj, ź jakoj sutyknuŭsia aŭtar, stała toje, što navihatar nie pracuje.
«Kali vy budziecie ŭ Simfieropali ci inšym vialikim horadzie paŭvostrava, to nie dziviciesia, što vaš dakładny siabar navihatar u telefonie pakazvaje vaša miescaznachodžańnie… dzieści ŭ mory. Vaš telefon nie złamaŭsia i nie pierahreŭsia. Prosta ŭ niekatorych rajonach Kryma GPS-kaardynaty adlustroŭvajucca nie zusim karektna ci zusim nie adlustroŭvajucca. Nie vyklučana, što heta adna aktualnaja ź mier biaśpieki», — piša jon.

Pa Krymie jon pieramiaščaŭsia na arandavanym aŭtamabili, tamu adsutnaść navihatara jaho spačatku zasmuciła, «asabliva ŭličvajučy architekturnuju kakafoniju vulic i zavułkaŭ krymskaj stalicy».
«Pryjšłosia ŭspaminać, jak aryjentavacca pa pakazalnikach vulic i darožnym znakam — dobraja raźminačka dla mozhu i nahoda zadumacca ab tym, jak techničny prahres robić nas krychu biezdapamožnymi, prymušaje zabycca na dastupnyja resursy śviadomaści. Bo jeździli ž da navihataraŭ ludzi pa pakazalnikach i paśpiachova spraŭlalisia», — znajšoŭ pazityŭ aŭtar.
Turysty jeduć
Aŭtar piša, što turystaŭ na paŭvostravie chapaje.
«Na nabiarežnych Jałty, Sudaka, Fieadosii kipić šumnaje i viasiołaje žyćcio. Pravodziacca fiestyvali, kancerty, bali, pracujuć akvaparki i delfinaryi. Ekskursii ŭ hory, konnyja prahułki, džyp-tury źbirajuć anšłahi, a ŭ kasy cudoŭnych pałacaŭ krymskaha paŭdniovabiarežža vystrojvajucca čerhi. Restarany, kaviarni, piakarni vabiać duchmianymi pachami. Kursiruje hramadski transpart. <> Kiraŭnictva rehijonu trymaje situacyju pad kantrolem, naładžana apieratyŭnaje infarmavańnie nasielnictva pieršymi asobami rehijona ab nadzvyčajnych situacyjach i nieabchodnych mierach biaśpieki» — piša aŭtar.
Pavodle źviestak akupacyjnych uładaŭ, z pačatku hoda Krym naviedali 5,3 młn turystaŭ, što na 15% bolš, čym letaś, pryvodzić ličby vydańnie.
Kamientary