На рашэнне Трампа ўвесці мыты супраць усяго свету аказаў уплыў фэйкавы эксперт
Увядзенне пошлін адміністрацыяй Дональда Трампа стала адной з самых папулярных тэм у сусветнай эканоміцы. Аднак мала хто ведае, што ідэя гэтых пошлін шмат у чым звязана з чалавекам, знойдзеным на прасторах Amazon, і выдуманым экспертам, створаным для абгрунтавання спрэчных рашэнняў.

Займальную — і адначасова шакуючую — гісторыю аб тым, як Дональд Трамп прыйшоў да сваёй тарыфнай палітыкі, расказала вядучая MSNBC Рэйчэл Мэдоу. Яе аповед пацвярджаецца публікацыямі ў амерыканскай прэсе.
У 2017 годзе выданне Vanity fair, вядомае сваімі расследаваннямі, пісала: «У нейкі момант падчас [прэзідэнцкай] кампаніі 2016 года Трамп вырашыў, што трэба выказвацца пра Кітай больш змястоўна, і даручыў [Джарэду] Кушнеру заняцца гэтым пытаннем.
Ён накідаў свае ўяўленні і папрасіў зяця правесці невялікае даследаванне. Кушнер проста зайшоў на Amazon, дзе яго ўвагу прыцягнула кніга з выразнай назвай «Смерць ад Кітая» (Death by China, 2011 года выдання), адным з аўтараў якой быў Пітэр Навара.
Кушнер тут жа патэлефанаваў Навара — вядомаму ястрабу па пытаннях гандлёвага дэфіцыту – і запрасіў яго ў каманду ў якасці эканамічнага дарадцы. На той момант Навара стаў адзіным эканамістам у штабе кампаніі Трампа».

Газета The Washington Post у 2018 годзе назвала на той момант 68-гадовага Навара прыхільнікам жорсткай лініі, якога ўспрымаюць як чалавека, які падштурхоўвае Трампа да яго самых нацыяналістычных і ізаляцыянісцкіх інстынктаў. У першы прэзідэнцкі тэрмін Трампа Навара быў дырэктарам Нацыянальнай рады па гандлі Белага дома.
Як адзначаюць аналітыкі, Навара — фігура больш чым спрэчная. Ён мае доктарскую ступень па эканоміцы Гарварда і выкладаў у Каліфарнійскім універсітэце ў Ірвайне, але, як у 2019 годзе адзначала выданне The Chronicle of Higher Education, ён не меў вопыту ў даследаваннях Кітая, не ведаў кітайскай мовы і здзейсніў першую паездку ў гэтую краіну толькі ў 2018 годзе. Веды аб Кітаі ў яго былі павярхоўнымі, а погляды — адкрыта алармісцкія.
Але гэта не перашкодзіла Навара напісаць серыю кніг, дзе Кітай адлюстроўваўся як монстр, які пагражае Амерыцы. Ва ўсіх гэтых кнігах рэгулярна з'яўляўся нейкі «Рон Вара» — нібыта эканаміст, бізнэсмен і эксперт па гандлёвых пытаннях.

Навара цытаваў Рона Вару ў шасці сваіх кнігах, часцей за ўсё ў выглядзе эпіграфаў да раздзелаў. У кнізе «Смерць ад Кітая» Вара робіць дзіўна абагульняючую заяву аб паўтарамільярдным народзе Кітая:
«Толькі кітайцы ўмеюць ператварыць скураную канапу ў кіслотную ванну, дзіцячы ложачак — у смяротную зброю, а батарэйку ад тэлефона — у аскепак, які прабівае сэрца».
Як удалося высветліць журналістам, Рон Вара ніколі не існаваў. Гэта анаграма ад прозвішча «Navarro». Навара прыдумаў яго сам як зручнага «аўтарытэта», каб падмацоўваць свае ідэі.
Сам Навара ў інтэрв'ю журналісту The Chronicle of Higher Education заявіў: «Рон Вара — гуллівы прыём і літаратурны псеўданім, які я выкарыстаў на працягу многіх гадоў для выказвання меркаванняў і выключна ў забаўляльных мэтах, а не як крыніцу фактаў».
Але праблема ў тым, што яго цытаты выкарыстоўваліся сур'ёзна. Больш за тое, у снежні 2019 года ў Белым доме цыркулявала аналітычная запіска, падпісаная гэтым неіснуючым экспертам, у якой сцвярджалася, што пошліны стратэгічна неабходныя, і Трамп павінен «асядлаць тарыфы дзеля перамогі». Пазней Навара, як піша The New York Times, сам пацвердзіў сапраўднасць гэтай запіскі.
Цяпер у сувязі з увядзеннем адміністрацыяй Трампа гандлёвых пошлін амерыканская прэса працягвае асвятляць выкарыстанне Пітэрам Навара выдуманага персанажа Рона Вары для абгрунтавання сваіх гандлёвых поглядаў, а таксама яго ролю ў распрацоўцы тарыфнай палітыкі.
Вядучая навіннага кабельнага тэлеканала MSNBC, аднаго з галоўных рупараў Дэмакратычнай партыі ЗША, Рэйчэл Мэдоў падкрэслівае, што гандлёвая палітыка Трампа была часткова натхнёная «фіктыўнай запіскай ад фіктыўнага чалавека з фіктыўным адрасам электроннай пошты», створанай Навара.
Сам жа 75-гадовы Навара, які ў новай адміністрацыі Трампа займае пасаду старшага дарадцы па гандлі і вытворчасці, працягвае выступаць прыхільнікам жорсткай палітыкі.
Днямі, як піша Businness Insider, паміж Навара і Іланам Маскам узнік публічны канфлікт. Маск крытыкаваў новыя тарыфы адміністрацыі Трампа, сцвярджаючы, што яны наносяць шкоду эканоміцы, і заявіў, што хацеў бы бачыць «сітуацыю з нулявымі тарыфамі» і «зону свабоднага гандлю» паміж Еўропай і ЗША. У адказ Навара абвінаваціў Маска ў абароне ўласных інтарэсаў, улічваючы глабальны ланцужок паставак Tesla.
Каментары