Debaty on-łajn: Vincuk Viačorka, Viktar Ivaškievič i Aleś Michalevič adkazali na pytańni čytačoŭ

Vincuk Viačorka: Viedaju prodkaŭ da 5 kalena. Miaščanie z Haradnoj i Davyd-Haradka. Dzied Mikałaj z synami ŭ mižvajenny čas advajavaŭ u bałota kavałak ziamli na Miarlinskich chutaroch. U 1960-m ziamlu zabrali “saviety” pad avijacyjny palihon. Hł. http://www.svaboda.org/info/vostraja_brama.pdf . Niabožčyk baćka – specyjalist pa makraekanomicy, pracavaŭ na dziaržaŭnych pasadach, u kancy 80-ch - aŭtar Kancepcyi ekanamičnaha suverenitetu Biełarusi. Maci – pedahoh-filolah, redaktar.

Viktar Ivaškievič: Pa baćkoŭskaj linii pradzied Anton Ivaškievič ź bieźziamielnaj katalickaj šlachty, byŭ upraŭlajučym zavodu ŭ Miensku. Dzied Ivan Ivaškievič pracavaŭ rabočym na zavodzie ŭ Miensku. Baćka - - Anton – pracavaŭ inžyneram-enerhietykam, ciapier na pensii. Pa maciarynskaj linii, dzied Vikienci z pravasłaŭnych sialanaŭ Vilenskaj huberni, z 1914 pa 1920 h. vajavaŭ za cara, za Časovy ŭrad, za rasiejski Ustanoŭčy schod, za Kałčaka, za balšavikoŭ. Potym pracavaŭ rabočym u Miensku. Padčas II suśvietnaj vajny abodva dziady zajmali nejtralnuju pazycyju. Maci – inžyner-fizyk, dva hady tamu pamierła. Žonka Alena Radkievič – karespandentka radyjo «Svaboda». Syn Stanisłaŭ – student Vyšejšaj ekanamičnaj škoły ŭ Prazie. Unuku – Marku – 1 hod.

Aleś Michalevič: Baćka z Puchaŭščyny, maci sa Stańkava – na Kojdanaŭščynie. Baćka z pravasłaŭnaj siamji, maci – z katalickaj. Naradziŭsia ŭ Miensku, usim babulam i dziadulam paščaściła atrymać vyšejšuju adukacyju. Dziady zahinuli padčas Druhoj suśvietnaj.

▶

Viktar Ivaškievič: Pa-pieršaje, u pytańni treba było ŭkazać, jakoha peryjadu BNF. U 1990-1991 h. kali ja byŭ sakratarom ŭpravy BNF, BNF faktyčna kiravaŭ rabočymi strajkami , u jakich prymali ŭdzieł sotni tysiač ludziej, i antykamunistyčnymi manifestacyjami, u jakich brali ŭdzieł dziasiatki tysiač, a frakcyja BNF u Viarchoŭnym Saviecie damahłasia likvidacyi dyktatury kampartyi i niezaležnaści Biełarusi. Ale zaŭsiody paśla revalucyjnaj chvali ŭ hramadztvie nastupaje spad. I 1994—2005 hh. byli vielmi ciažkija dla siabroŭ BNF, jakich aryštoŭvali, štrafavali, sadzili ŭ turmy. I toje što Front vytrymaŭ i źjaŭlajecca na siońniašni dzień samaj vialikaj partyjaj jość zasłuhaj usich siabroŭ BNF, jakija nie krytykujuć, schavaŭšysia za pseŭdanimami,, a kankretna pracujuć, achviarujučy svaim dabrabytam i svabodaj. Usie masavyja akcyi ŭ hetym hodzie ŭznačłavajucca BNF, a inšych niama. Ja pierakanany, što ŭ nastupnym hodzie BNF udasca našmat bolej masavyja akcyi i prabić stvareńnie frakcyi BNF u pałacie pradstaŭnikoŭ. U mianie jość kankretny plan, jak heta zrabić i ŭ presie źjavicca kankretnaje apisańnie planu.

Aleś Michalevič: Bolšaść našych prychilnikaŭ nia bačyć paśpiachovaści masavych akcyj, tamu dla pačatku treba znjści inšyja efektyŭnyja forumy akcyi, skancentravacca na daniasieńni infarmacyi da ludziej, i tady ŭ peŭny momant akcyi stanuć pa-sapraŭdnamu masavymi.

Vincuk Viačorka: Takija akcyi, jak Adziny kandydat-2006 ci vuličnyja akcyi, pakazali: Front maje realny patencyjał. Administracyja sapraŭdy apošnim časam chibiła. Majučy dośvied, rablu vysnovy j prapanovy.

Dla novaabranych namieśnikaŭ staršyni treba zahadzia vyznačyć sfery adkaznaści, kab nie było jak ciapier (niekatoryja nie adkazvajuć i sami nie biarucca ni za jaki kirunak, ale chodziać sa statusam namieśnika staršyni). Hetyja sfery: arhanizacyjna-praŭnyja pytańni j vybarčyja kampanii; rehijanalnaja palityka; idealahična-infarmacyjny kirunak; palityčnyja kampanii dy akcyi.

Jak baču svaju rolu jak staršyni ŭ hetym padziele pracy?

Być harantam idejnaj cełaści BNF jak niezaležnickaj siły. Hodna pradstaŭlać Front u pieramovach z kalehami-kaalicyjantami, inšaziemcami, a kali damožamsia – to i z uładaj. Kuryravać mižnarodnuju palityku. Umacoŭvać tradycyjnyja suviazi z nacyjanalnaj navukovaj i tvorčaj elitaj, bo viedaju ichnyja kaštoŭnaści j patreby. Naroščvać udzieł u kiroŭnych orhanach BNF moładzi. Ja harantuju hałoŭnaje: niezaležnickaja partyja i nadalej budzie niezaležnaj u svaich rašeńniach.

Ad pačatku svajho staršynstva ja niaŭchilna adnaŭlaŭ unutrypartyjnuju demakratyju. Nivodnaje rašeńnie ciapier nie prymajecca advolna, a tolki kalektyŭna. Ja i nadalej nie dapušču, kab u BNF upaŭzła pleśnia karupcyi, kab niechta kazaŭ: “Dam vam hrošy, a vy rabicie toje i toje, hałasujcie za taho, a na tuju pasadu pastaŭcie taho”.

Što budzie novaje? Zaprašu viarnucca ŭ BNF tych, chto z roznych pryčynaŭ adyšoŭ, ale pa pohladach i maralnych jakaściach zastaŭsia frontaŭcam.

Kiraŭniki arhanizacyjaŭ BNF u abłaściach i bujnych haradach buduć źbiracca razam sa staršyniom i namieśnikami što dva tydni – dla stratehičnaha j taktyčnaha planavańnia, padrychtoŭki palityčnych rašeńniaŭ. U vyjaznych pasiedžańniach Sojmu i Ŭpravy buduć brać udzieł usie frontaŭcy taje miaściny, kudy jedziem.

▶

Aleś Michalevič: U majoj prahramie na pasadu staršyni partyi skazana, što ja prapanuju abmiežavać termin staršynstva dvuma terminami pa dva hady z mahčymaściu znoŭ abiracca, prapuściŭšy adzin termin. Upeŭnieny, što dla mocnych palitykaŭ takaja miera nia budzie pieraškodaj.

Viktar Ivaškievič: Ja na źjeździe budu prapanoŭvać, kab było pryniata rašeńnie pa abmiežavańni tryma terminami (da 6 hod). Kožny eks-staršynia pavinien uvachodzić u paliytčny kamitet i Sojm BNF stolki, kolki jon sam budzie zhodny. I novaabrany staršynia pavinien budzie zabiaśpiečvać apłačvanaj pracaj eks-staršyniu, pry ŭmovie, što toj budzie rehularna rychtavać analityčnyja i statystyčnyja materyjały ŭ biełaruskich ŚMI ab palitycy BNF.

Vincuk Viačorka: Treba adroźnivać pracu na dziaržaŭnych pasadach i dziejnaść u partyi, pahatoŭ u našych umovach. U balšyni demakratyčnych partyjaŭ śvietu takich abmiežavańniaŭ niama.

▶

Vincuk Viačorka:

Daju pavodle punktaŭ.

1. Asnoŭnaje majo dasiahnieńnie – toje, što my pieraadoleli idałapakłonstva ŭnutry BNF. Anivodnaje rašeńnie nia moža być pryniataje adnaasobna staršyniom.

2. Nie było b kaalicyi – nie było b fenomenu Milinkieviča 2006 hodu.

3. Ofisy ŭ Miensku, Horadni, Viciebsku, Bieraści, usie abstalavanyja.

4. Partyjnaja hazeta – nia samy efektyŭny instrument. Ale biuleteń “Naviny BNF” my adnavili. Kolkasna za apošnia dva hady – pryrost paŭtary tysiačy čałaviek.

5. Pahladzicie prahramnyja dakumenty kanhresaŭ i kaalicyjaŭ – tam našyja kaštoŭnaści. Uzhadajcie, čyim rukami rabilisia najlepšyja masavyja akcyi apošniaha času.

6. U 2006 my byli bolš prazarlivyja. My vystavili Milinkieviča, zrabili jaho adzinym kandydatam i praviali kampaniju, jakaja abudziła Biełaruś.

Ale hałoŭnaje – u inšym.

Nam udałosia - u vielmi ciažkich umovach - stvaryć sučasnuju partyju ź biełaruskaj nacyjanalna-demakratyčnaj idealohijaj. Partyju, zdolnuju nia tolki abviaščać lozunhi, ale realna ŭpłyvać na palityčnuju sytuacyju. Fakt, što biez BNF nivodnaja ahulnanacyjanalnaja palityčnaja kampanija niemahčymaja.

Heta i tamu, što my navučylisia krychu sučasnaj arhanizacyjnaj pracy, a taksama pierastali hladzieć na ŭsich, čyja pazycyja krychu roźnicca ad našaj, jak na vorahaŭ. Ale pieradusim heta tamu, što našyja ludzi idejnyja.

Niezdarma Partyju BNF sioj-toj chacieŭ by pierakupić – jak krynicu ludzkich resursaŭ. A voś hetaha ja – pakul ja staršynia – nie dazvolu. Tamu mianie niekatoryja j nia lubiać. Tamu mnie ciapier nielha nikudy sychodzić.

▶

Vincuk Viačorka: Čystuju praŭdu napisaŭ Bieleńki, akramia dvuch momantaŭ. 1) Heta nia jon sa mnoj, a ja ź im razmaŭlaŭ. 2) I nie pra pakojčyk, a pra 600 tysiačaŭ rubloŭ. A ŭ astatnim čystaja praŭda: iznoŭ admova. Tolki nie maja, a Bieleńkaha: jon admoviŭsia addać nam tyja hrošy, choć heta štraf, jaki vypisali KCHP, a płacić vymušali nas.

I bolš nia budu adkazvać na pytańni-zaklinańni ź virtualnaha śvietu pra KCHP dy ichnyja kamunalnyja svary. Lepš źbierahu čas dla pytańniaŭ pra realnyja spravy j prablemy.

Viktar Ivaškievič: Siońnia druhi raz nam prychodzić, što sud zdymaje z rachunkaŭ Partyi BNF hrošy za pakryćcio štrafaŭ KCHP-BNF. Užo takich było na 800 dalaraŭ. My źviartalisia da sp-ra Bieleńkaha, kab jon nam viarnuŭ hrošy, ale my nia chočam padavać u sud na KCHP-BNF, kab nia ŭciahvać dziaržorhany ŭ našy finansavyja sprečki. Što tyčycca idealahična-arhanizacyjnaj pracy, to my zaŭsiody zaprašajem siabroŭ KCHP na ŭsie akcyi, jakija my ładzim. I bolšaść ź ich biaruć udzieł u našych mierapryjemstvach. My razam udzielničali ŭ arhanizacyi šeścia na Dziady. I budu prapanoŭvać sp. Bieleńkamu sustrecca, kab abmierkavać našyja akcyi na śviatkavańnie 25 sakavika 2008 h. My pradastaŭlajem pamiaškańnie ŭsim demakratyčnym arhanizacyjam dla dziejnaści, asabliva kali hetaja dziejnaść nie supiaryčyć našaj dziejnaści.

Aleś Michalevič: Hurtavańnie ŭsich nacyjanalnych siłaŭ – na hruncie salidarnaści i ŭzajemadapamohi, na hruncie jasnych spravaŭ, a nie deklaracyjaŭ – ja ŭvažaju svajoj asnoŭnaj metaj na pasadzie staršyni partyi. Kali ničoha nie pieraškadžaje majoj dačce i dačce Jurasia Bieleńkaha navučacca razam u adnym klasie biełaruskaj himnazii, dyk ništo nie zaškodzić i mnie ź im pracavać dla Biełarusi pa adnym adrasie. I pakojčyk, i zala, kali treba – ad 10 śniežnia zaprašaju. Rasparadak uzhodnim.

▶

Aleś Michalevič: Historyja nia viedaje ŭmoŭnaha ładu, ale dazvolu sabie dapuścić, što kali b nie Paźniak – Biełaruś mahła b i nie zdabyć niezaležnaści ŭ pačatku 90-ch. Užo adno heta nie dazvalaje mnie krytykavać jaho (kali vy hetaha čakajecie) tut i ciapier. Talent Paźniaka – natchniać i pierakonvać ludziej, navat praciŭnikaŭ. Mienavita z pačutaha ad Paźniaka – padletkam jašče – ja pačaŭ svoj šlach u nacyjanalnym ruchu. Hety talent nie sasłab, zdajecca, i siońnia. Jak i talent stratehičnaha analizu. Režym viedaje, što robić, kali izaluje Paźniaka ŭ vyhnańni.

Viktar Ivaškievič: My razam z Paźniakom razvalvali Saviecki Sajuz i zmahalisia z kamunistyčnaj dyktaturaj i ŭ 1988—1992 h. maršyravać da pieramohi na čale ź im było adno zadavalnieńnie, siońnia mnie ciažka dać acenku tamu čym zajmajecca Zianon Paźniak, bo pra jaho dziejnaść ja ničoha nie viedaju.

Vincuk Viačorka: Pra ciapierašniuju dziejnaść viedaju słaba. A jak postać histaryčnaja, jak čałaviek, z čyim imiem źviazanaje adkryćcio Kurapataŭ, stvareńnie BNF i jaho frakcyi ŭ Viarchoŭnym Saviecie - jon zasłužyŭ na viečnuju ŭdziačnaść tych, kamu darahaja niezaležnaja Biełaruś. Jahonaja vymušanaja emihracyja - vialikaja strata.

▶

Aleś Michalevič: Hł. vyšej. Kali mianie abiaruć staršyniom Partyi BNF, Kanservatyŭna-chryścijanskaja partyja BNF atrymaje dach nad hałavoj pavodle svajho jurydyčnaha adrasu – pr. Mašerava, 8. Miarkuju, z hetaha, z punktaŭ mahčymaha supracoŭnictva, z taho što abjadnoŭvaje, a nie z debataŭ, treba pačynać kansalidacyju našych siłaŭ. Zrešty, ja padyskutavaŭ by ź Zianonam Stanisłavavičam, kali b atrymaŭ takuju mahčymaść – publična albo sam-nasam.

Viktar Ivaškievič: Vykazvacca i vieści dysputy treba ŭ ŚMI, a nie ŭ pakojčyku na Varvašeni, 8. Ja źviartajusia da redakcyi z prapanovaj takija debaty arhanizavać.

▶

Viktar Ivaškievič: Dla stratehičnaj pieramohi PBNF pavinna inicyjavać stvareńnie šyrokaha ruchu, takim rucham moža być kampanija “Eŭrapiejski marš”. Zmahajučysia za realizacyju 12 prapanovaŭ Eŭraźviazu možna abjadnać i nacyjanalistyčnych adradžencaŭ, i praeŭrapiejski nastrojenych prahresistaŭ, i prahmatyčnych čynoŭnikaŭ, i h.zv. “prostych ludziej”, jakija zachočuć mieć nia tolki eŭrapiejskija ceny (jak siońnia), ale i eŭrapiejskija zarobki. Hety ruch pavinien adbyvacca pad bieł-čyrvona-biełym ściaham i eŭrapiejskim ściaham, dzie eŭrapiejski ściah pavinien vykanać rolu ščyta i abarony ad represij.

Vincuk Viačorka: Dziakuj za surjoznaje pytańnie. Nadychodzić novy palityčny čas. Balšynia biełarusaŭ – da 90% - ličać niezaležnaść kaštoŭnaściu. Toje, što my ŭparta kazali ŭsie 19 hadoŭ dziejnaści BNF, stanovicca ahulnapryniataj iścinaj. Rassypajucca staryja abvinavačańni dy jarłyki. I našaje paśladoŭnaje niezaležnictva, viernaść kaštoŭnaściam – naš plus. Što da movy - nia baču prablemy kamunikacyi z hramadztvam pa-biełarusku.

Aleś Michalevič: Dla pieramohi niama patreby admaŭlacca ani ad biełaruskaj movy, ani ad niezaležnaści. Kali my budziem mocnyja, my pieramožam z zachavańniem na ŭsich našych atrybutaŭ. Kali budziem słabymi — nichto nie zachoča z nami dzialicca ŭładaj, navat kali my admovimsia ad samaha śviatoha.

▶

Vincuk Viačorka: Na Vaša pieršaje pytańnie moža adkazać sam jaho abjekt, jon paŭnaletni. Nakont druhoha – nia pamiataju. Śledztva nie pravodziŭ.

▶

Viktar Ivaškievič: Zajaŭlać ab svaich antykamunistyčnych pazycyjach treba na Kastryčnickaj płoščy ź plakatam “Ziuhanaŭ – heć ź Biełarusi”, a nie ŭ siadzibie BNF podleńka taptacca pa hazetach, upeŭniŭšysia, što za heta nie atrymaješ dubinkaj pa hałavie. My pavinny jasna artykulavać svaje nacyjanalistyčnyja i praeŭrapiejskija pazycyi, kali treba, idealahična dystancyjavacca ad PKB, ale kali jość mahčmyaść ź ich dapamohaj vyrašyć niejkija techničnyja pytańni, treba takija pytańni vyrašać. Ja liču, što na siońniašni dzień jość prablema dyktatury Łukašenki na Biełarusi, a nie ŭjaŭnaja pahroza z boku PKB.

Vincuk Viačorka: Da luboha niščeńnia knihaŭ ci hazetaŭ staŭlusia admoŭna. Ja za kankurencyju idejaŭ, a nie za paleńnie vohniščaŭ. Našaja nacyjanalnaja ideja, ideja svabody nahetulki mocnyja, što nie patrabujuć abraźlivych performansaŭ. Škada, arhanizataram nie chapiła adkaznaści ad pačatku praduchilić takija prykraści.

Aleś Michalevič: Ja suprać vyściłańnia hazetaŭ na padłozie. Što da partyi Kalakina, u niekatorych taktyčnych momantach mahčymaja supraca, naprykład, vyłučeńnie ludziej u kamisii padčas vybaraŭ. U toj ža samy čas treba pamiatać, što Kalakin, znachodziačysia na pasadzie staršyni administracyi Savieckaha rajonu Miensku, mieŭ najhoršyja pakazalniki pa kolkaści biełaruskamoŭnych škołaŭ. Upeŭnieny, što ŭ takich pytańniach ludzi nie źmianiajucca.

▶

Viktar Ivaškievič: Liču vielmi karysnym dla Biełarusi, kali biełaruskija śviadomyja nacyjanalisty atrymlivajuć adukacyju eŭrapiejskaha ŭzroŭniu. I toje, što syn ciapier žyvie z maci, daje mnie mahčymaść spakojna siadzieć na chimii, i arhanizoŭvać masavyja akcyi, nie budučy abciažaranym chatnim kłopatam. A za miažoj vučacca nia tolki Ivaškievič i Šymaŭ, ale i sotni studentaŭ pa prahramie Kalinoŭskaha.

▶

Aleś Michalevič: Za pytańni, źviazanyja ź jadziernaj enerhietykaj, adkazvaje i budzie adkazvać vypusknik Technalahičnaha ŭniversytetu Juraś Mielaškievič.

Vincuk Viačorka: Ja vyhadavaŭ TROJE. Zrešty, treciaje jašče hadujecca.

Aleś Michalevič: Nam z žonkaj trochu bolš za tryccać i na adnoj dačce spyniacca nie źbirajemsia.

▶

Aleś Michalevič: Łukašenka doŭhi čas źjaŭlaŭsia “zakanadaŭcam mody”, a my adkazvali na jahonyja dziejańni. Treba być hatovym da asymetryčnych adkazaŭ. Kali vyłučeńnie ŭ pałatku budzie adpaviadać metam našaj partyi (biez spadziavańniaŭ atrymać deputackija miescy padčas h.zv. “łachatronu”), to ŭ ich možna ŭziać udzieł. Ale pakul nielha adnaznačna zajaŭlać ani pra ŭdzieł, ani pra bajkot.

Viktar Ivaškievič: Ja liču, što Partyja BNF na svaim źjeździe pavinna ahučyć ultymatum: my budziem udzielničać u vybarach tolki tady, kali našych ludziej uklučać u učastkovyja i akruhovyja vybračyja kamisi, našych kandydataŭ zarehistrujuć i vypuściać usich palitviaźniaŭ. Kali my damožamsia hetych troch punktaŭ, jość realnaja mahčymaść stvaryć frakcyju BNF u pałacie pradstaŭnikoŭ. Liču pamyłkovym zajavy ab udziele ŭ vybarach pry lubych umovach, bo pravodzić infarmacyjnuju kampaniju, možiena nie pryviazvajučysia da vybaraŭ. Prykładam, infarmacyjnaja kampanija pa padrychtoŭcy Eŭrapiejskaha maršu. Prabić hetyja try ŭmovy całkam realna, kali zabiaśpiečyć uviazvańnie eŭrapiejskich ekanamičnych prahram dla Biełarusi z vykanańniem hetych troch umovaŭ.

Vincuk Viačorka: Ułady planujuć čarhovy fars pad takoj nazvaj. My planujem palityčnuju kampaniju, meta jakoj - uźniać śviadomaść hramadztva, kab zajaviła pra svaje pravy, kab fars piertvaryŭsia ŭ realnaje volevyjaŭleńnie.

Kali my słabyja - navat u sumlennych vybarach my prajhrajem. Kali my mocnyja i za nami praŭda - my pavinny vykarystoŭvać usie mahčymaści j nahody.

My pačynajem z patrabavańnia ŭklučyć našych pradstaŭnikoŭ u kamisii ŭsich roŭniaŭ, hałoŭnaje - va ŭčastkovyja. Heta, a taksama rehistracyja demakratyčnych kandydataŭ, - umova pryznańnia demakratyčnaści vybaraŭ. Takuju pazycyju padzialaje i mižnarodnaja supolnaść.

▶

Viktar Ivaškievič: Ja liču, što ŭ sioniašniaj sytuacyi kiraŭnik Frontu pavinien być hatovym arhanizavać i ŭznačalić masavyja akcyi pratestu, być adkrytym dla ŚMI, nie bajacca rabić rezkija zajavy i ŭčynki. Liču, što “kratovaja praca”, jakuju prapahanduje Viačorka, i niepubličnaja dziejnaść sp-ra Michaleviča – nie dla peryjadu “bury i nacisku”.

Vincuk Viačorka: Aŭtar pytańnia, peŭna, piša z čužyny. Varta zajści ŭ našuju siadzibu na Varvašeni, 8 i pabačyć, jak u joj viruje žyćcio, kolki ŭ Front pryjšło nacyjanalna śviedamaj moładzi, jak štoviečar adbyvajecca pa niekalki palityčnych i kulturnickich imprezaŭ. Moładź pryjšła na śviatło nacyjanalnaj idei, prahałasavała za Front nahami, bo my prapanujem kankretnyja spravy, a nie imitacyju. Voś jana, perspektyva.

Front, jaki trymajecca na idejach, kaštoŭnaściach i adkrytaści, nia moža pieratvarycca ŭ NGOšnaje (žarhonnaje słova dla abaznačeńnia imitacyi hramadzkaj dziejnaści za materyjalnuju ŭznaharodu) bałota i źniknuć. Kab hetaha nie dapuścić na radaść našym voraham, kab išło raźvićcio, kab nia stracić idejnuju moładź, ja balatujusia na staršyniu.

▶

Aleś Michalevič: U Paźniaka ź Milinkievičam – u pravicy i pravaha centru – razam 61 % hałasoŭ (siarod naviednikaŭ forumu TUT). U maštabie krainy takoha pracentu bolej čym dastatkova, kab nacyjanalnym siłam uziać uładu i być papularnymi šmat hod.

Viktar Ivaškievič: U nas 8 śniežnia buduć vybary ŭ Partyi BNF, a nie KCHP, i sychodziačy z hetaha apytańnia, moj rejtynh u try razy bolšy za rejtynh Viačorki i Michaleviča razam uziatyja. Chacia ja liču, što bolej adlustroŭvaje intensiŭnaść pracy palityka – heta jahonaje ŭzhadvańnie ŭ ŚMI, bo palityk pavinien stvarać padziei, jakija adlustroŭvajucca ŭ srodkach masavaj infarmacyi, a nie abzyvać usich hebistami i ahientami ŭsich mahčymych specsłužbaŭ.

▶

Vincuk Viačorka: Dziakuj, Kasiečka, za strohaje pytańnie. Liju vadu na biełaruski młyn užo 28 hod. Tak, pa drobiaziach. To “Majstroŭniu” stvaru, to bieł-čyrvona-bieły ściah publična reabilituju (1988), to prahramu j čytanku dla daškolnych ustanovaŭ układu (1989, tak što, mahčyma, Vy pa majoj prahramie ŭ sadku zajmalisia), to BNF zasnuju, to pravapis uparadkuju. Dałučajciesia, budzie lahčej:).

Viktar Ivaškievič: Nia budu zaraz pieraličvać usio, čym ja zajmaŭsia ŭ biełaruskaj spravie, chaču tolki skazać, što dziakujučy mitynhu 19—25 žniŭnia 1991 h. na płoščy Lenina, jakim ja kiravaŭ, Viarchoŭny Saviet 12-ha sklikańnia – bolšaść deputataŭ była kamunistami – prahałasavaŭ za zabaronu kampartyi i za niezaležnaść Biełarusi. Kali b ja zrabiŭ tolki heta adno, to ŭžo b siońnia ličyŭ, što žyćcio prajšło niedaremna.

Aleś Michalevič: U studenckija časy ŭznačalvaŭ Zadzinočańnie biełaruskich studentaŭ, dapamahaŭ vialikaj kolkaści studentaŭ u vydańni biełaruskamoŭnych hazetaŭ i časopisaŭ, arhanizacyi akcyj. Sotni biełaruskamoŭnych ludziej pa krainie aceńvajuć maju dziejnaść pazytyŭna. Upeŭnieny, što asnoŭnyja spravy jašče napieradzie.

▶

Vincuk Viačorka: Zhodny, što kožny pretendent na pasadu pavinien padpisacca pad svaimi zajavami j abiacańniami j nieści adkaznaść za ich vykanańnie ci nievykanańnie.

Viktar Ivaškievič: Hałoŭny punkt majoj prahramy dziejnaści BNF na bližejšy 2008 h. — heta stvareńnie frakcyi BNF u pałacie pradstaŭnikoŭ. U mianie jość kankretny plan i ja pierakanany ŭ pośpiechu. Kali ž mnie hetuju frakcyju mnie stvaryć nie ŭdasca, ja padam u adstaŭku z pasady staršyni BNF u kancy nastupnaha hodu.

Aleś Michalevič: Ja hatovy padpisvać tyja damovy, jakija padpišuć spadary Viačorka i Ivaškievič. Pra abmiežavańnie času staršynstva dvuma terminami ja ŭžo kazaŭ.

▶

Viktar Ivaškievič: U mianie jość stanoŭčy dośvied supracy ź Milinkievičam u ramkach štabu adzinaha kandydata i padrychtoŭki akcyi Eŭrapiejski marš. U mianie jość damoŭlenaść ź Milinkievičam, što, kali ja stanu staršyniom PBNF, my praciahniem kanstkruktyŭnuju pracu jak volny z volnym, roŭny z roŭnym u ramkach kampanii Eŭrapiejski marš.

Vincuk Viačorka: Trymajusia pryncypu: BNF zaŭsiody havoryć praŭdu. Kazki ŭ rehijonach (u tym liku pra supracu ź Milinkievičam) apaviadajuć inšyja.

Kali my vyłučali Alaksandra Milinkieviča na "adzinaha", kali išła prezydenckaja kampanija, dzie treba było pracavać na znos, - jaje rabili my. Viačorka - namieśnik kiraŭnika štabu j adkazny za mižnarodnyja suviazi, Janukievič - arhanizatar rehijanalnych pajezdak i sustrečaŭ, Ivaškievič - ahitacyjnaja kampanija ŭ rehijonach, Łabkovič - jurydyčnaja słužba, dyj sajt Milinkieviču stvaryli taksama frontaŭcy... Paśla zakančeńnia kampanii Milinkieviču treba było paćviardžać svajo liderstva, u tym liku j pierad Frontam. Ale jon pryniaŭ sprečnaje rašeńnie: nie abapiracca na Front jak na partyju, nie padpisvać dvuchbakovaha pahadnieńnia z Frontam, a stvarać novy palityčny subjekt. Ja vieru, što A.Milinkieviču sapraŭdy balić za Biełaruś, usio ž pud soli razam źjeli dy ŭ kamery razam siadzieli. A dla Biełarusi važna, kab byŭ mocny Front jak arhanizacyjnaje apiryšča nacyjanalna-demakratyčnych siłaŭ. Tolki pry hetaj umovie nacyjanalnyja siły zdolejuć pieramahčy. Dziela pieramohi i kankretnaj spravy damovimsia biez prablemaŭ.

Aleś Michalevič: Liču, što stvareńnie takich struktaraŭ jak Ruch “Za Svabodu” abo Biełaruskaja chryściainskaja demakratyja – heta pazytyŭ. Adbyvajecca ŭmacavańnie nacyjanalnaha ruchu, treba tolki naležnym čynam arhanizavać supracu.

▶

Viktar Ivaškievič: Paźniak uznačalvaje KCHP-BNF, abjadnańnie PBNF z KCHP BNF moža być tolki ŭ vyniku pieramovaŭ kiraŭnictva hetych arhanizacyj. Dla hetaha Zianon Paźniak pavinien zhadzicca razmaŭlać z kiraŭnikom PBNF. Ja z Paźniakom razmaŭlać hatovy.

Aleś Michalevič: Ja ŭstupaŭ u 1993 h. u partyju, staršyniom jakoj byŭ Zianon Paźniak. Treba pracavać na na abjadańnie nacyjanalnych siłaŭ. Hatovy ŭ hetym napramku rabić istotnyja kroki.

▶

Viktar Ivaškievič: U ramkach kampanii Eŭrapiejski marš pad lozunham “Za niezaležnuju Eŭrapiejskuju Biełaruś" možna i treba realizoŭvać samyja roznyja kulturnickija, mastackija prajekty. Zadača arhanizataraŭ — znajści na heta srodki i ja mahu ich znajści.

Vincuk Viačorka: Šanoŭny Źmicier, vielmi dobra, što Vy myślicie prahramna. Prapanovy častkova adpaviadajuć tamu, što robicca j planujecca (hladzicie na našym sajcie pbnf.org kancepcyju adznačeńnia 90-hodździa BNR), ale treba akumulavać usie śviedamyja siły. Prychodźcie, damovimsia pra supracu.

Aleś Michalevič: Tak, zhodny. Źviažyciesia sa mnoj, kali łaska.

▶

Viktar Ivaškievič: U poŭnym abjomie svaje plany ja zdolny realizavać na pasadzie staršyni. Ale kali abiaruć nie mianie, ja budu namahacca, kab Partyja BNF usio roŭna realizoŭvała pieramožnyja scenary. Čym i zajmaŭsia ŭvieś hety hod, inicyjučy i arhanizoŭvajučy ŭsie masavyja sioletnija akcyi.

Aleś Michalevič: Za vosiem hadoŭ kiravańnia partyjaj Vincuk Viačorka ź Viktaram Ivaškievičam šmat čamu navučylisia. Upeŭnieny, u lubym vypadku dziejnaść partyi budzie palapšacca. Ale tolki majo abrańnie daść mahčymaść u chutkim časie pryjści da ŭłady.

Vincuk Viačorka: Spadaru Michaleviču, jak pakazała praktyka, ciažka brać na siabie adkaznaść i dziejničać adkryta, a nie kuluarna.

▶

Aleś Michalevič: Pad maim kiraŭnictvam front zastaniecca Biełaruskim i stanie jašče bolš Narodnym.

▶

Vincuk Viačorka: Sp. Ilnicki! Mahu Vas zapeŭnić, što ŭ razie majoj pieramohi palityka BNF u halinie pravapisu kančatkaŭ rodnaha skłonu nazoŭnikaŭ mužč. rodu i prynazoŭnika ź pierad nastupnymi miakkimi zyčnymi budzie žorstka ŭviazanaja z palitykaj dyversyfikacyi pastavak enerhanośbitaŭ!

▶

Viktar Ivaškievič: Liču, što źmiena lideraŭ pavinna adbyvacca, ale nie pa prykmiecie ŭzrostu, a pa najaŭnaści inicyjatyvaŭ i enerhii dla ich vykanańnia. Siońniašni čas patrabuje lideraŭ, zdolnych na adkrytuju baraćbu, a nie kuluarnyja intryhi.

Vincuk Viačorka: Vy pra jakoje pakaleńnie? Skažam, ja maładziejšy za Milinkieviča roŭna nahetulki, nakolki starejšy za ciapierašnich 30-hadovych. My adno pakaleńnie, dva ci try? U Partyi BNF niama procistajańnia pakaleńniaŭ. U majoj kamandzie ludzi ŭsich uzrostaŭ, i jadnaje nas kłopat pra źbieražeńnie j pieramohu frontaŭskich kaštoŭnaściaŭ.

Aleś Michalevič: Upeŭnieny, što delehaty źjezdu Partyi BNF buduć hałasavać za mianie, tamu što ja bolš prafesijny, a nia tolki tamu što ja bolš małady.

▶

Viktar Ivaškievič: Liču, što intehracyja Biełarusi z Eŭraźviazam i prymianieńnie eŭrapiejskich standrtaŭ i mechanizmaŭ pry refarmavańni biełaruskaj ekanomiki jość peŭnaj harantyjaj ad dzikich rasiejskich prykładaŭ. EZ kankretna źviarnuŭsia z 12 prapanovami da biełaruskaha narodu, usie vyšejšyja čynoŭniki EZ vykazali svaju padtrymku Eŭramaršu da akcyi i eŭrapiejskaja padtrymka jość harantyjaj cyvilizavanych formaŭ refarmavańnia.

Aleś Michalevič: Imklivaja biełarusizacyja VNU, hruntoŭnyja rynkavyja reformy, ustupleńnie ŭ NATO paśla šyrokaj infarmacyjnaj kampanii. Plan ustupleńnia ŭ NATO jość. EZ – heta chutčej straehičny vybar, kirunak, u jakim treba iści.

Vincuk Viačorka: Pa-pieršaje, z prysutnych hodnaje imia Źmieja Harynaviča maju prava nasić tolki ja - bo moj rod z-nad Haryni :). Pa-druhoje. Pieršyja rašučyja kroki treba budzie rabić dla zabieśpiačeńnia viaršenstva zakonu (aliharchi hetaha mocna nia lubiać, i budzie ciažka, i buduć navat prablemy z kalehami-demakratami). Pryncypova - uvieści roŭnyja zakonnyja ramki dla zamiežnaha biznesu. Mnohim rasiejskim strukturam budzie ciažka ŭ ich pracavać. Prahrama zbližeńnia z NATO j Eŭraźviazam pačynajecca nieadkładna, a dalej užo nia tolki ad nas zaležyć. Prafesijanałaŭ-ekanamistaŭ, sensoŭnych menedžeraŭ, jakija ciapier zmušana pracujuć na hetuju ŭładu (i nie dapuścili pakul što ekanamičnaha razvału) treba zaprasić da supracy. Bolš detalova hladzicie našuju prahramu.

▶

Viktar Ivaškievič:

1. Usie try pretendenty majuć vyšejšuju adukacyju i nivodzin nia maje navukovych stupieniaŭ. Akramia palityčnaj dziejnaści ja piać hod vydavaŭ hazetu “Rabočy”, jakaja vychodziła štotydnia. Zabieśpiačeńnie vychadu hazety, arhanizacyi pracy redakcyi, raspaŭsiud, heta značny kavałak pracy, jakija patrebna ŭmieć rabić.

2. Nakont brudu. Pažadana pracytavać, bo ja za saboj takoha nia viedaju, a nakont kuluarnych šušukańniaŭ na bližejšym schodzie mienskaha aktyvu ja spadaru Viačorku zadam kankretnaje pytańnie.

3. Padčas padrychtoŭki Eŭrapiejskaha maršu ja rehularna sustrakaŭsia z usimi ambasadarami eŭrapiejskich krainaŭ i ich dapamoha była vidavočnaj. U toj ža čas liču niedapuščalnym pravałam adsutnaść pradstaŭnika BNF u planavanaj pajezdcy lideraŭ abjadnanych demsiłaŭ u ZŠA. Liču, što źjezd nia moža być pieraškodaj pasłać adnaho z kiraŭnikoŭ BNF u takuju važnuju mižnarodnuju kamandziroŭku. Budu nastojvać, kab kiraŭnictva frontu daručyła hetu pajezdku sp-ru Chadyku, jaki nie balatujecca na pasadu staršyni Partyi BNF.

4. Kupałaŭski teatar

Vincuk Viačorka:

1. Ja baču niebiaśpieki dla Frontu ŭ kamercyjalizacyi, zaležnaści ad vonkavych centraŭ, rastvareńni na fonie kaalicyjaŭ.

2. Užo adkazvaŭ Kasi (hł. vyšej).

3. Sustrakaŭsia z balšynioj lideraŭ susiednich i nia tolki eŭrapiejskich krainaŭ. Nazyvaju tych, z kim kantaktavaŭ rehularna: prezydent Eŭraparlamentu Hans-Hiert Pioterynh, premjery Švecyi, Čechii, Polščy Fryderyk Rajnfeld, Mirek Topalanek, Donald Tusk, hieneralny sakratar CHDZ Ronald Pofała, senatar Džon MakKiejn, budučy premjer Brytanii Devid Kemeran, Vitaŭtas Łandśbiarhis i Andrus Kubilus, Barys Tarasiuk, Benita Ferera-Valdner, Źbihnieŭ Bžezinski, polskija ministry Radosłaŭ Sikorski i Bohdan Klich, Mikułaš Dzurynda…

4. Usie miaściny, źviazanyja z nacyjanalna-vyzvolnym rucham 1917-18 hadoŭ u Miensku, buduć uhanaravanyja padčas adznačeńnia 90-ch uhodak BNR.

Aleś Michalevič: Nijakaha brudu ad inšych pretendentaŭ nia čuŭ, sam ničoha brudnaha nie kazaŭ.

2. Liču, što kiraŭnikom partyi BNF pavinien być efektyŭny palityčny lider i menedžer. Dziakujučy majoj dziejnaści ŭ Moładzievym infarmacyjnym centry dziasiatki maładych biełaruskamoŭnych ludziej abaranili dysertacyi.

3. Ja maju pracoŭnyja kantakty ź dziasiatkami deputataŭ krain EZ i Eŭraparlamentu.

4. Kupałaŭski teatar.

▶

Vincuk Viačorka: Sp. Ilnicki! Mahu Vas zapeŭnić, što ŭ razie majoj pieramohi palityka BNF u halinie pravapisu kančatkaŭ rodnaha skłonu nazoŭnikaŭ mužč. rodu i prynazoŭnika ź pierad nastupnymi miakkimi zyčnymi budzie žorstka ŭviazanaja z palitykaj dyversyfikacyi pastavak enerhanośbitaŭ!

▶

Vincuk Viačorka: Starajusia jak staršynia BNF pavodzić siabie adpaviedna. Ale nie mahu naviazvać madel pavodzinaŭ kaleham.

▶

Vincuk Viačorka: Trymajusia pryncypu: BNF zaŭsiody havoryć praŭdu. Kazki ŭ rehijonach (u tym liku pra supracu ź Milinkievičam) apaviadajuć inšyja.

Kali my vyłučali Alaksandra Milinkieviča na "adzinaha", kali išła prezydenckaja kampanija, dzie treba było pracavać na znos, - jaje rabili my. Viačorka - namieśnik kiraŭnika štabu j adkazny za mižnarodnyja suviazi, Janukievič - arhanizatar rehijanalnych pajezdak i sustrečaŭ, Ivaškievič - ahitacyjnaja kampanija ŭ rehijonach, Łabkovič - jurydyčnaja słužba, dyj sajt Milinkieviču stvaryli taksama frontaŭcy... Paśla zakančeńnia kampanii Milinkieviču treba było paćviardžać svajo liderstva, u tym liku j pierad Frontam. Ale jon pryniaŭ sprečnaje rašeńnie: nie abapiracca na Front jak na partyju, nie padpisvać dvuchbakovaha pahadnieńnia z Frontam, a stvarać novy palityčny subjekt. Ja vieru, što A.Milinkieviču sapraŭdy balić za Biełaruś, usio ž pud soli razam źjeli dy ŭ kamery razam siadzieli. A dla Biełarusi važna, kab byŭ mocny Front jak arhanizacyjnaje apiryšča nacyjanalna-demakratyčnych siłaŭ. Tolki pry hetaj umovie nacyjanalnyja siły zdolejuć pieramahčy. Dziela pieramohi i kankretnaj spravy damovimsia biez prablemaŭ.

▶

Aleś Michalevič: Mnie pryjemna, što i AFN i Naša Niva pra mianie pišuć, dziakuj vialiki. Infarmacyju rassyłaju ŭsim infarmacyjnym resursam adnolkava.

▶

Aleś Michalevič: Hałasavańnie na źjeździe pakaža, ci jość davier.

▶

Vincuk Viačorka: Pryncypy demakratyi dazvalajuć vykazvać lubyja mierkavańni, ale krytykavać dumku, a nie asobu. Pieršaje ŭžo atrymlivajecca. Pa mnie, lepš krytyka, čym fiha ŭ kišeni. A viadučaj partyjaj zastajemsia. Macniejšych pakul niama.

Viktar Ivaškievič: Pavinna źmianicca formaŭ pavodzinaŭ. Liderstva ŭ demakratyčnym ruchu Front moža zavajavać tolki liderskimi pavodzinami, a mienaivta: vyłučać inicyjatyvu, bracca za ich vykanańnie i hurtavać usich vakoł supolnaj pracy. Imknieńnie paźbiehnuć krytyki pryvodzić da pasiŭnaści i dehradacyi.

Aleś Michalevič: Treba ŭ pieršuju čarhu kłapacicca pra jednaść sił nacyjanalnych, pa-druhoje, demakratyčnych. U nas było naadvarot.

▶

Vincuk Viačorka: Nam, jak i Litvie, treba ŭvachodzić - dziela biaśpieki ŭ našym specyfičnym susiedztvie – u Eŭraźviaz i ŭ NATO.

▶

Vincuk Viačorka: Uznačalić inšych možna tolki idejami i pracaj - nie "pahonami" i pasadami. Nahadaju, što vyłučeńnie i naminavańnie Milinkieviča na adzinaha - našaja sprava i navat pieramoha, bo dziakujučy hetamu nacyjanalnyja kaštoŭnaści stali pieršasnymi dla ŭsich demakratyčnych siłaŭ. Našaja antykryzysnaja stratehija była ŭchvalenaja Abjadnanymi demakratyčnymi siłami. My praviali kruhłyja stały vysokaha roŭniu, pryśviečanyja losu nacyjanalnaj valuty, enerhanośbitam, adukacyi, dyjalohu z chryścijanskimi kanfesijami, małomu j siaredniamu biznesu - dakazaŭšy, što BNF jość nia tolki "nohi" dla mitynhaŭ, ale - i pieradusim - mazhi. Budziem raźvivać hetyja pośpiechi.

▶

Aleś Michalevič: Tak liču, liču što varta sustrecca z kožnym delehatam. Hetaha nie chavaju.

▶

Aleś Michalevič: Ja byŭ hatovy. Na damoŭleny čas zajava nie była padrychtavanaja, a ja adjaždžaŭ u kamandziroŭku.

▶

Vincuk Viačorka: Hetym razam BNF budzie vyłučać pretendenta na adzinaha kandydata z šerahu siabroŭ partyi.

Aleś Michalevič: Upeŭnieny, što źmieny pryjduć da 2011 hodu, u vypadku vybaraŭ budu padtrmlivać Milinkieviča. Času i mahčymaściaŭ “raskrucić” inšaha nia majem.

Ivaškievič: Liču, što budučy prezydent budzie deputatam pałaty pradstaŭnikoŭ vybaraŭ 2008 h.

▶

Viktar Ivaškievič: Ja paŭsiudna karystajusia biełaruskaj movaj, za vyklučeńniem vypadkaŭ, kali surazmoŭcy – inšaziemcy i nie razumiejuć biełaruskaj movy.

Vincuk Viačorka: Razmaŭlaju pa-biełarusku navat u śnie. U "hlamurnych" miaścinach nie byvaju i navat nia viedaju, dzie jany.

▶

Viktar Ivaškievič: Pa-pieršaje, ja nie davaŭ klatvy na persanalnuju viernaść Viačorku jak svajmu siuzerenu. U svajoj pracy z roznymi ludźmi ŭ pieršuju čarhu ŭličvaju efektyŭnaść i metazhodnaść. Siońnia liču maje persanalnyja jakaści bajca bolš adpaviadajuć dziejnaści BNF, čym styl kabinetnaha palityka Viačorki. Liču niedarečnymi jakija-niebudź kryŭdy ź jaho boku, bo vosiem hod ja byŭ jaho namieśnikam, nia baču prablemy, kab jon čatyry hady papracavaŭ maim namieśnikam. Što tyčycca roznych čutak, to adkaznaść za ich niasuć tyja, chto i raspaŭsiudžvaje. U stratehičnaj dziejnaści liču nieabchodnym pryciahvać da supracy samyja roznyja arhanizacyi: i Chartyju'97, i KCHP, i svabodnyja prafsajuzy.

▶

Vincuk Viačorka: Niama ŭ mianie ničoha, akramia kvatery. I nie było. I, peŭna, nia budzie. Koń byŭ u dzieda na chutary, kamunisty zabrali.

▶

Vincuk Viačorka: My pryniali prajekt dla skaardynavańnia z Radaj BNR. Ja telefanuju ŭ spravach 90-hodździa sp-ni Surville j listujusia praz poštu, sa sp. Maračkinym (jaki jość i siabram Sojmu BNF "Adradžeńnie") my ŭžo dvojčy praviali narady, a na nastupnym tydni sustreniemsia šyrejšym składam. My jak palityčnaja siła pačali hramadzka-palityčnuju kampaniju abarony Niezaležnaści pad znakam 90-hodździa, hramadzka-kulturnyja struktury buduć rabić svaju pracu. Pracy chopić usim. Pad ehidaj Rady BNR i jaje Staršyni.

▶

Vincuk Viačorka: Adrozna ad Łukašenki, u lideraŭ demakratyčnych partyjaŭ niama ni dubinak, ni specsłužbaŭ, ni naftahazavaj renty. Usie rašeńni ŭ Froncie prymajucca kalektyŭna j demakratyčna, kali Vy viedajecie inšaje - padajcie prykład. Što da syna - jon paŭnaletni j vybiraje svaje šlachi sam. Ludzi aceniać.

▶

Viktar Ivaškievič: Ja ŭvachodziŭ u mienski strajkam razam z Antončykam, Muchinym, Ł. Sadoŭskim i Sobalem. A Saviecki Sajuz my razvalvali pry dapamozie ŭdziełu ŭ vybarach 1990 h., arhanizacyi strajkaŭ, zakanadaŭčych inicyjatyvaŭ deputataŭ BNF i masavych mitynhaŭ na płoščy Lenina.

Vincuk Viačorka: Dziakuju "Našaj Nivie", dziakuju šanoŭnym naviednikam sajtu za ŭvahu da Partyi BNF. Chaciełasia b, kab hetaja ŭvaha mieła vynikam vaša dałučeńnie da praktyčnaje biełaruskaje spravy - u šerahach BNF. Pad maim kiraŭnictvam u nastupnyja 2 hady Partyja BNF uzmocnić svaju liderskuju pazycyju — jak niezaležnickaja siła, jakaja baronić biełaruskuju ideju dy biełaruski nacyjanalny intares.

Viktar Ivaškievič: Čytačam “Našaj Nivy” ja b chacieŭ pažadać śmiełaści nie chavacca za psieŭdanimy i dałučycca da aktyŭnaj u PBNF z metaj najchutčejšaha nabližeńnia tych časoŭ, kali Biełaruś budzie i niezaležnaj, i eŭrapiejskaj.

Aleś Michalevič: Vielmi ŭdziačny za pytańni, pieramoža Front, my pieramožam!