Biełarusy praviali akcyi, kab nahadać pra pałonnych dobraachvotnikaŭ pałka Kalinoŭskaha — jany ŭžo hod u niavoli
Dvoje biełarusaŭ hod znachodziacca ŭ pałonie ŭ Rasii biez anijakaj suviazi sa źniešnim śvietam.
Akcyi ŭ čatyroch haradach zamiežža pravioŭ «Ruch biełaruskich nacyjanalistaŭ»: u Vilni, Varšavie, Łodzi i Poznani. Jany zrabili murały ź biełarusami. Pra ideju akcyi raskazaŭ siabar «Ruchu biełaruskich nacyjanalistaŭ» i ŭdzielnik akcyi ŭ Varšavie Jan Rudzik:
«My vyrašyli nahadać pra pałonnych, bo im mała nadajecca ŭvahi, ale heta vielmi važnaja tema. U pałonie drennyja ŭmovy, ich katujuć i ŭsialak ź ich ździekujucca, i niama nikoha, akramia nas, biełaruskaj supolnaści, chto moža pra ich pakłapacicca.
Vyrašyli tak pačać i płanujem nadalej rabić niešta dla taho, kab pra ich nie zabylisia. U hetaj halinie my budziem supracoŭničać najpierš z pałkom Kalinoŭskaha, ale i ź inšymi zdarovymi siłami. «Ruch» choča zaachvocić i inšyja biełaruskija arhanizacyi dy asiarodki nie zabyvacca pra pałonnych kalinoŭcaŭ i nadavać hetamu jak maha bolej vysiłkaŭ i ŭvahi».
Pra ciapierašni los i stan pałonnych zusim ničoha nieviadoma, jak raskazali nam u pres-słužbie pałka Kalinoŭskaha: nichto nie viedaje, dzie jany ŭtrymlivajucca. Abmianiać ich pakul nie atrymlivajecca. Ukrainski bok biełaruskich vajaroŭ padaje na abmien, a rasijski — nie.
Chto jany — pałonnyja kalinoŭcy?
Jan Dziurbiejka — 27-hadovy biełarus. Jon naradziŭsia ŭ Lasnym la Baraŭlanaŭ pad Minskam. Skončyŭ Akademiju avijacyi, dzie vyvučaŭ «Techničnuju ekspłuatacyju avijacyjnaha abstalavańnia». Apošnim miescam pracy chłopca ŭ Biełarusi staŭ minski zavod imia Vaviłava — pradpryjemstva, jakoje robić optyku i ŭvachodzić u Dziaržkamvajenpram.
U 2020-m chłopiec uklučyŭsia ŭ ruch za svabodnyja vybary. Jaho zatrymali paśla «Maršu na Kurapaty» 1 listapada 2020 hoda. Paśla 15 sutak aryštu na Dziurbiejku zaviali kryminalnuju spravu, i jon nielehalna pierajšoŭ miažu z Ukrainaj, da vajny paśpieŭ papracavać malarom i achoŭnikam. 28 lutaha 2022 hoda, praz čatyry dni paśla napadu Rasii na Ukrainu, staŭ dobraachvotnikam.
«Baranić svoj dom — heta śviaty abaviazak kožnaha, — kazaŭ jon «Radyjo Ŭnet». — Tamu tym, chto pryjšoŭ siudy z bojem, ja dam boj. Chaciełasia b, kab vajna skončyłasia jak maha raniej, ale ja hatovy da zaciažnoha kanfliktu. Chaču viarnucca na ajčynu i spadziavajusia, što, kali vajna skončycca, heta ŭdasca».
Siarhieju Dziohcievu 35 hadoŭ, i jon amal usio žyćcio pražyŭ u minskaj Masiukoŭščynie. Da 2020-ha mužčyna nie byŭ palityčnym aktyvistam, ale z paplečnikami rabiŭ prajekt «Źbieražom Masiukoŭščynu». Jany sprabavali zachavać pamiać pra łahier dla vajennapałonnych «Štałah 352», jaki isnavaŭ na terytoryi sučasnaj Masiukoŭščyny ź lipienia 1941-ha pa červień 1944-ha.
U 2020 hodzie Siarhiej uklučyŭsia ŭ ruch za svabodnyja vybary. Mužčynu dvojčy zatrymlivali: 18 kastryčnika 2020 hoda i 10 lutaha 2021 hoda. Padčas apošniaha zatrymańnia jaho źbivali i katavali (navat vyvozili ŭ les) za toje, što jon byŭ administrataram čata Masiukoŭščyny i rajonnym aktyvistam. Paśla hetaha jon vyjechaŭ va Ukrainu.
«Jon ścipły i nie lubić raspaŭsiudžvacca pra svaje dasiahnieńni. Uvohule Siarhieja viedajem jak dobraha siabra, jaki zaŭsiody prychodzić na dapamohu: spravaj, a nie słovam. Čałaviek, jaki maleńkimi paśladoŭnymi krokami idzie da svajoj mety.
U Kijevie Siarhiej praciahvaŭ zajmacca temaj vajennapałonnych. Da prykładu, jon adviedaŭ anałahičny masiukoŭščynskamu štałahu Darnicki łahier dla vajennapałonnych i zrabiŭ vyjavu, u jakoj paraŭnaŭ staŭleńnie da takich miescaŭ u Kijevie i Minsku», — dzielacca siabry.
Vyjavy, jakija Siarhiej rabiŭ u Kijevie i Minsku dla paraŭnańnia. Fota z archiva siabroŭ Siarhieja
«Siarhiej zajmaŭsia temaj vajennapałonnych i sam staŭ vajennapałonnym, — raskazvaŭ hod tamu adzin ź siabroŭ Siarhieja. — Mahčyma, žyćcio viadzie Siarohu takim šlacham».
Nahadajem, 26 červienia 2022 hoda vajary pałka Kalinoŭskaha pryniali boj kala horada Lisičansk. Padčas boju zahinuŭ lehiendarny kamandzir bataljona «Vołat» Ivan Marčuk z pazyŭnym «Brest». Razam ź im zahinuli jašče troje: Vasil «Siabro» Parfiankoŭ, Vasil «Atam» Hrudovik i Vadzim «Papik» Šatroŭ. Jašče dvoje, Jan Dziurbiejka i Siarhiej Dziohcieŭ, patrapili ŭ pałon. Heta byli pieršyja nastolki masavyja straty biełarusaŭ padčas vajny va Ukrainie.
«Naša Niva» — bastyjon biełaruščyny
PADTRYMAĆCiapier čytajuć
«Niejak da jaje padsadzili realnuju varjatku». Byłaja palitźniavolenaja raskazała pra Maryju Kaleśnikavu1
«Niejak da jaje padsadzili realnuju varjatku». Byłaja palitźniavolenaja raskazała pra Maryju Kaleśnikavu
Piśmieńnica Taćciana Zamiroŭskaja raskazała pra novuju knihu, sny pra Łukašenku, košt žyćcia ŭ Ńju-Jorku i toje, čamu złuje na niekatorych biełarusaŭ1313
Kamientary