Kultura11

Pamior Viktar Karamazaŭ

U nastupnym hodzie piśmieńnik adznačyŭ by svoj 90-hadovy jubilej.

Viktar Karamazaŭ. Fota: «Źviazda»

Viktar Karamazaŭ naradziŭsia 27 červienia 1934 hoda ŭ siamji nastaŭnika ŭ Čerykavie (Mahiloŭskaja vobłaść).

U čas Vialikaj Ajčynnaj vajny žyŭ z baćkami ŭ Čuvašyi, Tatarstanie, Uljanaŭskaj vobłaści. Paśla vajny siamja žyła ŭ Kryčavie.

Skončyŭ adździaleńnie žurnalistyki fiłfaka BDU (1958).

Pracavaŭ adkaznym sakratarom čerykaŭskaj rajonnaj haziety «Sacyjalistyčnaja pieramoha», kryčaŭskaj rajonnaj haziety «Šlach sacyjalizmu», zahadvaŭ adździełam u mižrajonnaj haziecie «Novaje žyćcio» (Kryčaŭ).

U 1962—1963 hh. — ułasny karespandent abłasnoj haziety «Mahiloŭskaja praŭda». Z 1964 hoda pracavaŭ u «Źviaździe», zatym u «Litaratury i mastactvie», časopisie «Połymia», byŭ zahadčykam adździeła mastackich filmaŭ «Telefilma».

Viktar Karamazaŭ naležaŭ da tak zvanaha fiłałahičnaha pakaleńnia — dziaciej vajny, čyjo junactva pryjšłosia na hady «adlihi», piša «Źviazda».

Toje, što pryzvańniem stała słužeńnie rodnamu słovu, było, vidać, pradvyznačana — Biktap Filimonavič napadziŭcia ŭ Čepykavie Mahiloŭckaj vobłacci ŭ ciam'i nactaŭnikaŭ.

Temy jahonych tvoraŭ — heta i Vialikaja Ajčynnaja vajna (raman «Biežancy»), i los biełaruskaj vioski (chrestamatyjnaje apaviadańnie «Dzialba kabančyka» i apovieść «Dzień Barysa i Hleba»).

Piśmieńnika turbavała tema rodnaj pryrody i adnosin ludziej da jaje — u liryka-publicystyčnym ramanie «Pušča» na prykładzie Liminskaj puščy na rodnaj Čerykaŭščynie Karamazaŭ pakazaŭ los biełaruskich lasoŭ. Raman byŭ ekranizavany ŭ 1987 hodzie. Stvaraŭ padarožnuju prozu — «Hladzicie ŭ vočy lemuru: apovieść-ese z pastskryptumami i viernisažam» pieranosić čytača ŭ samyja ekzatyčnyja miaściny ziamli. A jašče knihi-bijahrafii…

Usłuchajciesia ŭ adny nazvy: «Kryž na ziamli i poŭnia ŭ niebie», «Ź viasnoju ŭ adnym vahonie», «Moj brat duchoŭny…».

Viktar Karamazaŭ pisaŭ pra mastakoŭ — ź luboŭju, sapraŭdy jak pra duchoŭnych bratoŭ. I mastackija tvory, i dakumientalnyja. Jaho hierojami rabilisia Vitold Białynicki-Birula, Stanisłaŭ Žukoŭski, Haŭryił Vaščanka, Anton Barchatkoŭ, Mikałaj Nieŭraŭ.

U piśmieńnika sapraŭdy było mastakoŭskaje bačańnie śvietu: «Drabki błakitu źziali, jak sama ranica ŭ abmytym ciopłym daždžom aknie, hrelisia ŭ vochrysta-załacistych łužynkach sonca. Soniečnyja plamy dzie spłyvalisia i jarčeli, dzie rassypalisia i haśli, a błakit zastavaŭsia tryvały i čysty».

Jon vyvučaŭ historyju biełaruskaha mastactva, siabravaŭ z mastakami i malavaŭ sam. Udzielničaŭ u plenerach, zanatoŭvaŭ charastvo biełaruskaj pryrody nie tolki ŭ słovach, ale i ŭ farbach. I razvažaŭ nad sutnaściu mastactva i litaratury: «Mastak, pracujučy nad pałatnom, ščyry sam pierad saboju, jak kažuć, na ŭsie zastaŭki, a jak pierad saboju — dyk i pierad śvietam, tut jon bieź bierahoŭ, u toj čas jak dla piśmieńnika być ščyrym — heta adčuvać mieru ščyraści, miažu, pierastupić jakuju jon nie advažvajecca. U mastaka hetaje bojazi niama. Moža, tamu, što jon pracuje ź inšym materyjałam, nie słovam — farbaju, u jakoj mienš ryzyki?» Vidać, što Karamazaŭ namahaŭsia ścierci miažu, pra jakuju havoryć, kab być mastakom da kanca i ŭ słovie.

«Ludziej jadnajuć ci rany i bol, ci dabrynia i luboŭ», — śćviardžaŭ piśmieńnik u adnym sa svaich tvoraŭ. Jaho tvorčaść była na baku dabryni i lubovi, tamu jana zaŭsiody budzie mieć svaich čytačoŭ.

Kamientary1

  • Anfisa
    16.08.2023
    Niepłochoj pisatiel, koje-čto iz napisannoho intieriesno. No, čiestno, mało komu intieriesien.

Ciapier čytajuć

Kaśpiarovič pamior try dni tamu, ale cieła znajšli tolki ciapier1

Kaśpiarovič pamior try dni tamu, ale cieła znajšli tolki ciapier

Usie naviny →
Usie naviny

U minskich aptekach raźmiali rasijski anałah «Aziempika». Ludziej nie pałochała navat cana5

Prezident Izraila: My nie stavim za metu zrynuć Chamieniei, ale heta moža być pabočnym efiektam ź vialikimi histaryčnymi nastupstvami

Łukašenka: Ja pračytaŭ toje, što pisali ŭ tyktokach, «tyktokalisia» našy vykładčyki12

Čas prajezdu biełaruska-litoŭskaj miažy aŭtobusami pavialičyŭsia da 10-12 hadzin5

Łukašenka: Biełaruś zaŭsiody była, jość i budzie razam z Rasijaj63

Voś kolki kaštuje Izrailu vajna ź Iranam. Samaje darahoje — abarona svajho nieba2

U kałonii №15 Mahilova źniali z pasady adyjoznaha načalnika, jaki ździekavaŭsia z palitviaźniaŭ3

Za adsutnaść bulby prapanujuć štrafavać da 8 400 rubloŭ3

Rasija pieradała Ukrainie cieły nie tolki ŭkrainskich, ale i rasijskich sałdat3

bolš čytanych navin
bolš łajkanych navin

Kaśpiarovič pamior try dni tamu, ale cieła znajšli tolki ciapier1

Kaśpiarovič pamior try dni tamu, ale cieła znajšli tolki ciapier

Hałoŭnaje
Usie naviny →

Zaŭvaha:

 

 

 

 

Zakryć Paviedamić