Прэзідэнт Казахстана папрасіў Эрдагана дапамагчы з экспартам нафты ў абыход Расіі
Размовы прэзідэнта Казахстана Касым‑Жамарта Такаева з турэцкім лідарам Рэджэпам Тайіпам Эрдаганам у аўторак тычыліся, сярод іншага, павялічэння экспарту казахстанскай нафты па нафтаправодзе Баку — Тбілісі — Джэйхан (БТД), паведамляе The Moscow Times.

«Дэлегацыі абмеркавалі пытанні ўзаемадзеяння ў энергетычнай сферы, у тым ліку перспектывы павелічэння экспарту па нафтаправодзе Баку — Тбілісі — Джэйхан», — гаворыцца ў паведамленні прэс-службы казахстанскага лідара, якое не прыводзіць дадатковых падрабязнасцяў.
Паўнамоцтвы візіту Такаева ў Турцыю па запрашэнні прэзідэнта Эрдагана ўключалі таксама супрацоўніцтва ў галіне электраэнергетыкі, сельскай гаспадаркі і горназдабыўчай галіны.
Казахстан павялічыў экспарт нафты па БТД у першым паўгоддзі 2025 года на 13 % у параўнанні з тым жа перыядам мінулага года — да 785 000 тон. Нафта паступае ў Баку танкерамі з Актаў, і для павелічэння вывазу нафты порту Актаў патрабуецца мадэрнізацыя. Таксама экспарт нафты па БТД абмежаваны патрабаваннямі да якасці казахстанскай сыравіны.
Раней Казахстан разглядаў магчымасць будаўніцтва транскаспійскага нафтаправода і марскіх тэрміналаў на казахстанскім і азербайджанскім узбярэжжах Каспійскага мора, згодна з планам развіцця Рэспублікі Казахстан да 2029 года. План прадугледжвае далейшае павелічэнне транскаспійскіх перавозак да 20 млн тон у год.
Казахстан нарошчвае здабычу нафты ў 2025 годзе дзякуючы каспійскаму радовішчу Тэнгіз, але малаверагодна, што ў бліжэйшы час зможа дыверсіфікаваць экспарт, каб зменшыць залежнасць ад транзітных краін і геапалітычнай абстаноўкі, перадаюць удзельнікі рынку.
Казахстан, эканоміка якога базуецца на сыравінным экспарце, знаходзіцца далёка ад міжнародных гандлёвых хабаў, і два асноўныя маршруты для вывазу нафты за мяжу праходзяць па тэрыторыі РФ. Гэта Каспійскі трубаправодны кансорцыум (КТК), па якім ідзе гатунак CPC Blend на чорнаморскі тэрмінал у Паўднёвай Азерэеўцы, а таксама нафтаправод Атыраў — Самара (гатунак KEBCO), які злучае Казахстан з расійскімі нафтаправодамі «Транснафты» з выхадам да Чорнага і Балтыйскага мораў.
Аб’ём здабычы нафты і газакандэнсату ў Казахстане ў студзені—чэрвені 2025 года вырас на 11,6 % гадавога тэмпу да 49,9 млн тон, паводле дадзеных Міністэрства энэргетыкі. Прыкладна 70 % прыпадае на тры каспійскія радовішчы — Кашаган, Тэнгіз і Карачаганак, па ацэнцы Reuters.
Экспарт казахстанскай нафты ў першым паўгоддзі склаў 39,684 млн тон, па дадзеных маніторынгавай кампаніі САЦ ТЭК, з якіх, па ацэнцы Reuters, у абход расійскіх портаў паставілі 2,357 млн тон супраць 2,092 млн тон за той жа перыяд мінулага года. Аднак з улікам агульнага росту паставак доля альтэрнатыўных РФ маршрутаў засталася нязменнай — 5,9 %.
Каментары