Гісторыя1212

У беларускай вёсцы на Смаленшчыне знайшлі жудасную шасціпальцую руку, якой каля 7 тысяч гадоў

Артэфакт датуецца канцом V — пачаткам IV тысячагоддзя да н.э. і не мае аналагаў у археалогіі каменнага веку Усходняй Еўропы.

Тыльны бок шасціпальцай драўлянай рукі, выяўленай на археалагічным помніку ў Сярцеі Смаленскай вобласці. Фота: Дзяржаўны Эрмітаж

Унікальную знаходку — драўляную кісць рукі з шасцю пальцамі — зрабілі навукоўцы з расійскага Дзяржаўнага Эрмітажа ў час раскопак неалітычнага паселішча Сярцея II у даліне ракі Сярцейкі ў Смаленскай вобласці. 

Раскопкі праводзіліся ў межах Паўночна-Заходняй археалагічнай экспедыцыі, якая ўжо шмат гадоў працуе ў рэгіёне тарфянікавых паселішчаў. Зямля тут захавала арганічныя матэрыялы выключнай ступені захаванасці дзякуючы ўнікальным умовам — колішнія дамы цяпер знаходзяцца на дне ракі, і тарфянік закансерваваў рэчы старажытных людзей на тысячы гадоў.

Шасціпальцая драўляная рука, выяўленая на археалагічным помніку ў Сярцеі Смаленскай вобласці. Фота: Дзяржаўны Эрмітаж

Вёска Сярцея вядомая з часоў Вялікага Княства Літоўскага, калі ўваходзіла ў склад Віцебскага павета. У выніку першага падзелу Рэчы Паспалітай вёска апынулася ў складзе Расійскай імперыі, у новаўтвораным Веліжскім павеце. Напрыканцы XIX — на пачатку XX стагоддзя павет уваходзіў у склад Віцебскай губерні. Паводле даных Усерасійскага перапісу 1897 года, абсалютная большасць жыхароў павета — 85,7% — былі беларусамі.

У 1918 годзе тэрыторыя павета была абвешчаная часткай Беларускай Народнай Рэспублікі, а ў 1919 годзе — Савецкай Сацыялістычнай Рэспублікі Беларусь. Аднак Масква адабрала гэтыя тэрыторыі ў склад РСФСР і, нягледзячы на перамовы пра вяртанне гэтых зямель у склад БССР, яны так і не былі ёй перададзены.

Выяўленне драўлянай кісці ў час раскопак. Фота: Дзяржаўны Эрмітаж

Як паведамляе прэс-служба Эрмітажа, артэфакт, знойдзены на паселішчы Серцея II, мае выгляд выразанай з дрэва антрапаморфнай рукі з шасцю завостранымі пальцамі. Паверхня кісці старанна зашліфавана, а на тыльным баку выразана сяміпрамянёвая разетка. Аднак артэфакт пацярпеў яшчэ ў старажытнасці: былі абламаны пальцы, а рабро далоні, арнаментаванае глыбокімі нарэзкамі, часткова пашкоджана. Першапачаткова кісць была часткай нейкага прадмета, пра што сведчыць злом на запясці.

«Аналагаў гэтай знаходцы ў неалітычных помніках на гэты момант не знойдзена», — заявіў кіраўнік экспедыцыі Андрэй Мазуркевіч. 

Фрагмент пасудзіны з антрапаморфнай выявай. Фота: Дзяржаўны Эрмітаж

У тым жа культурным слоі, дзе была выяўлена драўляная кісць, археолагі знайшлі фрагменты керамічнай пасудзіны з антрапаморфнай выявай.

«Неалітычныя пасудзіны з антрапаморфнымі выявамі — рэдкія знаходкі ў лясной зоне Усходняй Еўропы», — адзначаецца ў паведамленні Эрмітажа.

Каментары12

  • Жвір
    06.08.2025
    У індэйцаў паўднёвай Амэрыкі гэтыя антрапаморфныя выявы былі дужа папулярныя, і звязаныя з чалавечымі ахвярапрынашэньнямі розным баствам... Падобна, што й тут не без гэтага, а шасьціпалая рука - яўна атрыбут шамана, служкі нейкага невядомага цяпер культа...
  • Курціз'еншчык Друз
    06.08.2025
    гэта ж жаночы грэбень. , хутчэй дошка для кудзелі да прасьніцы. Вынікае, што у 5 стагоддзі старажытныя славяне лёгка займаліся, у тым ліку, ткацтвам, а значыць вырошчвалі лён !
  • Hryb
    06.08.2025
    Heta ž biespilotnik. Tam nalepka musić być.

Цяпер чытаюць

Лукашэнка: Хутка 4 мільёны працоўных сагнуцца, на карачкі стануць, і мы не зможам ім нармальны заробак плаціць30

Лукашэнка: Хутка 4 мільёны працоўных сагнуцца, на карачкі стануць, і мы не зможам ім нармальны заробак плаціць

Усе навіны →
Усе навіны

На вайне з Украінай загінуў сын былога міліцэйскага начальніка з Віцебска21

ЗША знялі ключавое абмежаванне на ўдары дальнабойнымі ракетамі па Расіі — WSJ5

Выбух адбыўся на абаронным заводзе ў Чалябінскай вобласці. Ёсць ахвяры5

Як Фядыніч адкрыў аўтобус Статкевічу на мяжы і як Вінярскі таксама выйшаў, каб застацца ў Беларусі. Новыя падрабязнасці3

Генеральны сакратар НАТА падтрымаў ідэю Трампа спыніць вайну ва Украіне па лініі фронту

Лукашэнка загадаў чыноўнікам праводзіць нарады на выходных і пасля працы2

Музыкант Алег Скрыпка: Я за вайсковы пераварот21

Беларус прадае слоік мёду за 1500 рублёў. За што такія грошы6

Не ўскладняйце, Мікола. Бугай адказвае Дзядку40

больш чытаных навін
больш лайканых навін

Лукашэнка: Хутка 4 мільёны працоўных сагнуцца, на карачкі стануць, і мы не зможам ім нармальны заробак плаціць30

Лукашэнка: Хутка 4 мільёны працоўных сагнуцца, на карачкі стануць, і мы не зможам ім нармальны заробак плаціць

Галоўнае
Усе навіны →

Заўвага:

 

 

 

 

Закрыць Паведаміць