Гісторыя1212

У беларускай вёсцы на Смаленшчыне знайшлі жудасную шасціпальцую руку, якой каля 7 тысяч гадоў

Артэфакт датуецца канцом V — пачаткам IV тысячагоддзя да н.э. і не мае аналагаў у археалогіі каменнага веку Усходняй Еўропы.

Тыльны бок шасціпальцай драўлянай рукі, выяўленай на археалагічным помніку ў Сярцеі Смаленскай вобласці. Фота: Дзяржаўны Эрмітаж

Унікальную знаходку — драўляную кісць рукі з шасцю пальцамі — зрабілі навукоўцы з расійскага Дзяржаўнага Эрмітажа ў час раскопак неалітычнага паселішча Сярцея II у даліне ракі Сярцейкі ў Смаленскай вобласці. 

Раскопкі праводзіліся ў межах Паўночна-Заходняй археалагічнай экспедыцыі, якая ўжо шмат гадоў працуе ў рэгіёне тарфянікавых паселішчаў. Зямля тут захавала арганічныя матэрыялы выключнай ступені захаванасці дзякуючы ўнікальным умовам — колішнія дамы цяпер знаходзяцца на дне ракі, і тарфянік закансерваваў рэчы старажытных людзей на тысячы гадоў.

Шасціпальцая драўляная рука, выяўленая на археалагічным помніку ў Сярцеі Смаленскай вобласці. Фота: Дзяржаўны Эрмітаж

Вёска Сярцея вядомая з часоў Вялікага Княства Літоўскага, калі ўваходзіла ў склад Віцебскага павета. У выніку першага падзелу Рэчы Паспалітай вёска апынулася ў складзе Расійскай імперыі, у новаўтвораным Веліжскім павеце. Напрыканцы XIX — на пачатку XX стагоддзя павет уваходзіў у склад Віцебскай губерні. Паводле даных Усерасійскага перапісу 1897 года, абсалютная большасць жыхароў павета — 85,7% — былі беларусамі.

У 1918 годзе тэрыторыя павета была абвешчаная часткай Беларускай Народнай Рэспублікі, а ў 1919 годзе — Савецкай Сацыялістычнай Рэспублікі Беларусь. Аднак Масква адабрала гэтыя тэрыторыі ў склад РСФСР і, нягледзячы на перамовы пра вяртанне гэтых зямель у склад БССР, яны так і не былі ёй перададзены.

Выяўленне драўлянай кісці ў час раскопак. Фота: Дзяржаўны Эрмітаж

Як паведамляе прэс-служба Эрмітажа, артэфакт, знойдзены на паселішчы Серцея II, мае выгляд выразанай з дрэва антрапаморфнай рукі з шасцю завостранымі пальцамі. Паверхня кісці старанна зашліфавана, а на тыльным баку выразана сяміпрамянёвая разетка. Аднак артэфакт пацярпеў яшчэ ў старажытнасці: былі абламаны пальцы, а рабро далоні, арнаментаванае глыбокімі нарэзкамі, часткова пашкоджана. Першапачаткова кісць была часткай нейкага прадмета, пра што сведчыць злом на запясці.

«Аналагаў гэтай знаходцы ў неалітычных помніках на гэты момант не знойдзена», — заявіў кіраўнік экспедыцыі Андрэй Мазуркевіч. 

Фрагмент пасудзіны з антрапаморфнай выявай. Фота: Дзяржаўны Эрмітаж

У тым жа культурным слоі, дзе была выяўлена драўляная кісць, археолагі знайшлі фрагменты керамічнай пасудзіны з антрапаморфнай выявай.

«Неалітычныя пасудзіны з антрапаморфнымі выявамі — рэдкія знаходкі ў лясной зоне Усходняй Еўропы», — адзначаецца ў паведамленні Эрмітажа.

Каментары12

  • Жвір
    06.08.2025
    У індэйцаў паўднёвай Амэрыкі гэтыя антрапаморфныя выявы былі дужа папулярныя, і звязаныя з чалавечымі ахвярапрынашэньнямі розным баствам... Падобна, што й тут не без гэтага, а шасьціпалая рука - яўна атрыбут шамана, служкі нейкага невядомага цяпер культа...
  • Курціз'еншчык Друз
    06.08.2025
    гэта ж жаночы грэбень. , хутчэй дошка для кудзелі да прасьніцы. Вынікае, што у 5 стагоддзі старажытныя славяне лёгка займаліся, у тым ліку, ткацтвам, а значыць вырошчвалі лён !
  • Hryb
    06.08.2025
    Heta ž biespilotnik. Tam nalepka musić być.

Цяпер чытаюць

Сілавікі масава затрымліваюць удзельнікаў конкурсу гомельскага трэш-блогера9

Сілавікі масава затрымліваюць удзельнікаў конкурсу гомельскага трэш-блогера

Усе навіны →
Усе навіны

Падрыхтоўка да сустрэчы Трампа і Пуціна ў Будапешце прыпыненая2

У Туркменістане цяжарная жанчына памерла, бо яе аўтамабіль не пусцілі праз картэж Бердымухамедава10

Былы кіраўнік Рэчыцы трапіў у СІЗА3

Са снежня ў Беларусі запрацуе «фінансавы маркетплэйс» з акцыямі і аблігацыямі дзяржаўных прадпрыемстваў7

У Еўропе ў адзін дзень загарэліся два НПЗ, якія атрымліваюць расійскую нафту2

У Ляхавічах пахваліліся копіяй гістарычнага замка, якая мусіць прыцягнуць турыстаў — чатыры будкі больш нагадваюць прыбіральні12

«Скажы, што ты адмовілася ад мяне». Палітэмігранты расказалі, як іх сем'і жывуць у Беларусі пад ціскам сілавікоў3

У Смаргонскім раёне «Аўдзі» ўшчэнт разбурыла гістарычны помнік7

На фронце забілі сына аднаго з самых няўдалых камандзіраў расійскай арміі2

больш чытаных навін
больш лайканых навін

Сілавікі масава затрымліваюць удзельнікаў конкурсу гомельскага трэш-блогера9

Сілавікі масава затрымліваюць удзельнікаў конкурсу гомельскага трэш-блогера

Галоўнае
Усе навіны →

Заўвага:

 

 

 

 

Закрыць Паведаміць