У чэрвені Нарвежскі Хельсінкскі камітэт (NHC) прэзентаваў партнёрам вынікі расследавання ў адносінах да фонду «БайХэлп». Па выніках праверкі арганізацыя, якой кіруе Аляксей Лявончык, выйшла са складу Міжнароднага гуманітарнага фонду дапамогі ахвярам рэпрэсій у Беларусі (IHFRB).
Рэдакцыя Reform.news атрымала поўны тэкст расследавання NHC і апублікавала ключавыя моманты вынікаў праверкі. Прыводзім іх сцісла.
Перадумовай для расследавання стала афіцыйная скарга ад неназванага партнёра, якая паступіла ў студзені 2025 года.
Супраць «БайХэлпа» высунулі тры блокі абвінавачванняў:
1. Праблемы з бяспекай
Падазрэнні з'явіліся пасля публікацый у беларускіх дзяржСМІ інфармацыі пра ўцечку баз «БайХэлпа». Пра здарэнні фонд не апавясціў партнёраў.
2. Патэнцыйныя фінансавыя парушэнні
Па гэтым пункце прадугледжваліся разыходжанні паміж заяўленымі «БайХэлпам» фінансавымі данымі і ўнутранымі справаздачамі, а таксама магчымае двайное фінансаванне.
3. Манапалізацыя гуманітарнага фонду
NHC завёў справу і пачаў расследаванне. Яго каманда наведала Варшаву і Вільню для сустрэч з партнёрамі і аналізу дакументаў. Усе наступныя выплаты на адрас «БайХэлп» былі прыпыненыя да завяршэння расследавання.
Асноўныя высновы
- «БайХэлп» прызнаў факт уцечкі даных і адсутнасць пратаколаў па абароне персанальных звестак.
- Аналіз дакументацыі фонду выявіў сур'ёзныя падазрэнні ў парушэннях.
- Унутраныя кантрольныя сістэмы «БайХэлп» аказаліся слабымі, закрытымі і пазбаўленымі сістэмы ўзаемнага кантролю паміж кіраўніцтвам і фінансавым дырэктарам.
- Донар фонду паведаміў аб слабой дакументацыі, несанкцыянаваных зменах у мэтавых групах бенефіцыяраў і недапушчальных затрымках. Кантракт з «БайХэлпам» не быў працягнуты.
- Партнёры фонду пацвердзілі пабойванні адносна дзейнасці «БайХэлпа».
З-за сукупнасці фактараў NHC рэкамендаваў Радзе Міжнароднага гуманітарнага фонду дапамогі ахвярам рэпрэсій у Беларусі спыніць партнёрства з «БайХэлпам».
Шрайбман з калегамі прапанавалі пакрокавы план дээскалацыі адносін Беларусі і ЕС53
Каментары