Ad padpolnych łabaratoryj u cichich haradkach Pravansa da rekordnych partyj kakainu ŭ partach Ispanii — łacinaamierykanskija karteli pierabudoŭvajuć hłabalny narkatrafik, pahražajučy biaśpiecy jeŭrapiejskich haradoŭ i ŭzmacniajučy vuličny hvałt.

Jak piša The Times, u nievialikim pravansalskim haradku Le Val, viadomym svaimi ŭtulnymi kaviarniami i staradaŭniaj carkvoj XI stahodździa, dva hady tamu źjavilisia piaciora mieksikancaŭ. Jany arandavali raskošnuju viłu, ale ich meta była dalokaj ad turyzmu. Hetyja ludzi, chimiki pa prafiesii, byli pradstaŭnikami mahutnaha mieksikanskaha kartela Sinałoa. Ich zadačaj było arhanizavać łabaratoryju pa vytvorčaści mietamfietaminu i navučyć miascovych žycharoŭ jaje ekspłuatacyi, kab zatym viarnucca ŭ Mieksiku i atrymlivać dolu prybytku.
Kali francuzskaja palicyja praviała rejd, łabaratoryja ŭžo funkcyjanavała, a mieksikancy źnikli.
«Jany vybrali naš haradok z-za jaho spakoju — jak i my, jany nie chacieli pryciahvać uvahu», — adznačyŭ mer Le Vala Žeremi Džulijana (Jérémy Giuliano). Heta była pieršaja paćvierdžanaja apieracyja Sinałoa ŭ Francyi.
Hłabalnaja ekspansija kartelaŭ
Jeŭrapał fiksuje ŭzmacnieńnie suviaziaŭ pamiž łacinaamierykanskimi kartelami i jeŭrapiejskimi złačynnymi hrupoŭkami. U Le Vali było vyrablena kala 400 kiłahram mietamfietaminu, jaki pradavaŭsia nie tolki ŭ Francyi, ale i adpraŭlaŭsia ŭ takija krainy, jak Novaja Ziełandyja, pryniosšy, pa acenkach ekśpiertaŭ, prybytak zvyš 11 miljonaŭ jeŭra.
Padčas apieracyi ŭ Le Vali byli aryštavanyja 15 čałaviek, pieravažna miascovyja žychary, ale siarod ich byli i mierkavanyja ŭdzielniki Sinałoa. Adzin ź ich, 66-hadovy kałumbijec Elijas Erybierta Ravo Tabar (Elias Heriberto Ravo Tobar), byŭ zatrymany ŭ Paryžy pa navodcy amierykanskich uładaŭ za kantrabandu kakainu.
Śledstva pačałosia paśla taho, jak letaś palicyja zatrymała dvuch francuzskich hramadzian, što zabrali 215 kiłahram mietamfietaminu z haraža ŭ horadzie Bryńjol. Adzin ź ich akazaŭsia svajakom viadomaha mieksikanskaha narkahandlara.
Kartel Sinałoa, jaki maje klijentaŭ na ŭsich kantynientach i atrymlivaje chimikaty dla vytvorčaści narkotykaŭ z Kitaja, Indyi i inšych krain Azii, raniej amal nie byŭ prysutny ŭ Jeŭropie, dzie narkabiźnies kantralavali ałbanskija i marakanskija bandy. Adnak situacyja źmianiajecca.

Čamu Jeŭropa?
Adna z pryčyn ekspansii kartelaŭ u Jeŭropu — uzmacnieńnie cisku z boku amierykanskich uładaŭ. Aryšt lidara Sinałoa Ismaela «El Majo» Sambady (Ismael «El Mayo» Zambada) ŭ Techasie letaś i nastupnaja baraćba za ŭładu ŭnutry kartela zrabili Mieksiku mienš biaśpiečnaj dla vytvorčaści narkotykaŭ.
Pavodle słoŭ Biertrana Mane (Bertrand Monnet), ekśpierta pa karteli Sinałoa, u Kuljakanie (stalicy štata Sinałoa) štodnia adbyvajucca dziasiatki zabojstvaŭ. Akramia taho, narkotyki ŭ Jeŭropie kaštujuć daražej, čym u Paŭnočnaj Amierycy, što robić rehijon pryvabnym dla kartelaŭ.
Popyt na kakain u Jeŭropie imkliva raście. Pavodle dadzienych Dziarždepartamienta ZŠA, jon užo pieravysiŭ popyt u Amierycy. Jeŭrapiejskaje ahienctva pa narkotykach vyjaviła pavyšanaje ŭtrymańnie kakainu ŭ ściokavych vodach u 39 z 72 haradoŭ Jeŭropy. Heta padšturchnuła jeŭrapiejskija ŭłady ŭzmacnić raźviedvalnuju dziejnaść u Łacinskaj Amierycy, što pryviało da rekordnych kanfiskacyj kakainu ŭ partach ad Raterdama da Małahi.

Ahienctva rasśledavańniaŭ InSight Crime śćviardžaje, što łacinaamierykanskija narkakarteli pieraklučajuć svaju ŭvahu na Jeŭropu i «dyviersifikavali maršruty kakainu praz druharadnyja party ŭ takich krainach, jak Rasija, Šviecyja i Partuhalija».
Narkotyki ŭ kantejnierach i padłodkach
Bolšaja častka kakainu pastupaje ŭ Jeŭropu z Paŭdniovaj Amieryki ŭ marskich kantejnierach, schavanaja siarod bananaŭ abo muki. Vykarystoŭvajucca i tak zvanyja «narkapadłodki», pieršapačatkova stvoranyja dla maršrutaŭ z Kałumbii ŭ Karybski basiejn i Fłarydu, a ciapier adaptavanyja dla dastaŭki ŭ Jeŭropu i navat Aŭstraliju.
U kastryčniku ispanskija mytniki pierachapili 13 ton kakainu koštam bolš za 1 miljard dalaraŭ u parcie Alchiesiras — najbujniejšaja partyja ŭ historyi Ispanii. Hodam raniej 9,5 ton kakainu byli znojdzieny ŭ kantejniery z bananami z Ekvadora, jaki staŭ papularnym napramkam dla ŭschodniejeŭrapiejskich band z-za spraščeńnia vizavaha režymu.

Vuličnyja vojny i «rasadniki bandaŭ»
U pryharadach Madryda ŭžo bolš za dva dziesiacihodździ adbyvajucca ŭspyški hvałtu pamiž bandami, takimi jak «Łacinskija karali» (Latin Kings) i «Trynitaryjos» (Trinitarios).
Sioleta palicyja praduchiliła pahrozu z boku bandy MS-13, jakuju ŭ ZŠA kłasifikujuć jak terarystyčnuju arhanizacyju. Banda ŭźnikła ŭ Łos-Andželesie ŭ 1980-ch hadach siarod supolnaściaŭ z Salvadora i Handurasa. U sakaviku byli aryštavanyja 27 jaje členaŭ, što płanavali zakaznoje zabojstva.
Palicyja adznačaje, što zatrymanyja byli častkaj «prahramy» zamacavańnia i hvałtoŭnaha pašyreńnia ŭ Ispanii. Jany vykonvali kankretnyja instrukcyi z amierykanskaha kantynienta. I padobnyja bandy nabirajuć siłu ŭ krainie.
Siońnia pra hvałt z boku takich bandaŭ rehularna paviedamlajuć ispanskija ŚMI. U krasaviku ŭ madrydskim rajonie Valjekas 20-hadovy chłopiec zahinuŭ ad nažavych ranieńniaŭ u vyniku razborak bandytaŭ.
Pavodle paviedamleńniaŭ, bandy, darosłymi lidarami jakich časta źjaŭlajucca dzieci abo ŭnuki imihrantaŭ, što prybyli ŭ 1990-ch abo ŭ pieršym dziesiacihodździ 2000-ch hadoŭ, u apošnija hady stali bolš žorstkimi i šmatlikimi, raspaŭsiudziŭšysia ad Madryda i Barsiełony da Hranady i Sarahosy. Akramia ispancaŭ, siarod ich jość ludzi z krain Uschodniaj Jeŭropy, a taksama z Mahryba.
Palicyja štohod zatrymlivaje kala 200 maładych udzielnikaŭ bandaŭ, takich jak «Trynitaryjos», u jakich jość 16-staronkavy statut z praviłami, uklučajučy karotkuju historyju bandy, zabaronu na homaseksualnaść i abaviazalnictva vykonvać misii.
Chimiki i najmity
Były aficer palicyi ŭ intervju The Times adznačyŭ, što bandy pakul nie ŭjaŭlajuć pahrozy dla hramadstva ŭ cełym, ale aktyŭna ŭdzielničajuć u roznych złačynstvach, u tym liku ŭ narkatrafiku. Adnak jon padkreślivaje, što ich aktyŭnaść maje chvalepadobny charaktar, i hałoŭnaja prablema — vykarystańnie niepaŭnaletnich dla ździajśnieńnia złačynstvaŭ.
«Jany pakul nie stvaryli zon, kudy palicyja nie moža ŭvajści, ale vyklik u tym, kab trymać ich pad kantrolem», — dadaŭ jon.
Francuzskija narkahandlary ŭžo prajaŭlajuć žorstkaść, ale jana pakul nie dasiahnuła ŭzroŭniu łacinaamierykanskich kartelaŭ.
«Ryzyka taho, što ultražorstkija hrupy ź Mieksiki ci inšych krain pryniasuć svaju kulturu hvałtu ŭ Francyju, isnuje, ale pakul my bačym tolki chimikaŭ, a nie najmitaŭ», — tłumačyć pradstaŭnik Nacyjanalnaj žandarmieryi Francyi Daminik Łambier (Dominique Lambert).
Na hety momant karteli šukajuć aljansy ź miascovymi kryminalnymi hrupami siaredniaha ŭzroŭniu, jakija dastatkova efiektyŭnyja, kab uzajemadziejničać z bujnymi łacinaamierykanskimi arhanizacyjami.
Baraćba ź finansavymi płyniami
Pavodle słoŭ Biertrana Mane, supraćstajać upłyvu Sinałoa ŭ Jeŭropie vielmi składana. «Heta nadzvyčaj bahataja arhanizacyja ź vielizarnymi resursami, zdolnaja padkuplać miascovych čynoŭnikaŭ i vybudoŭvać suviazi ź miascovymi złačynnymi sindykatami», — adznačaje jon.

Hałoŭnaje ŭraźlivaje miesca kartelaŭ — heta ich apieracyi pa admyvańni hrošaj. Narkatyčny biźnies prynosić vielizarnyja sumy najaŭnymi, jakija kanviertujucca ŭ zołata, kaštoŭnyja papiery abo maskirujucca pad prybytki ad budaŭničych prajektaŭ i inšych lehalnych biznesaŭ. Časta hrošy pieraličvajucca praz kryptavaluty.
Karteli vykarystoŭvajuć padatkovyja havani, takija jak Panama i Dubaj, inviestujučy prybytak u nieruchomaść abo zakonnyja pradpryjemstvy. Mižnarodnaje supracoŭnictva ŭ baraćbie z admyvańniem hrošaj prynosić vyniki, ale, jak adznačaje Łambier, dla realnaj efiektyŭnaści patrabujecca značna bolš namahańniaŭ.
Kamientary