Мова наша. Халтама, халтаманка: ці трэба крыўдаваць, калі вас так назвалі?
Цікавае слова ўзгадала ў суполцы «Толькі пра мову» ў фэйсбуку адна з яе ўдзельніц: «Бацькі мяне з маленства любоўна дражняць «Янка-халтаманка». Спрабавала шукаць значэнне і паходжанне — без выніку. А хто-небудзь чуў яшчэ калі слова «халтаман»?» — запыталася яна ў абазнанай аўдыторыі.
На дапамогу тут жа прыйшлі і адмыслоўцы, і проста чулыя да мовы людзі. Вінцук Вячорка прывёў слоўнікавы артыкул, у якім тлумачыцца гэтае эмацыйнае слоўца: халтама — пустамалот, халтаміць — гаварыць глупства, мітусіцца, рабіць абы-што (пазначана, што ўзятае слова з Дрысеншчыны).
Прыгадала такое слова і пісьменніца Таццяна Барысік, якая з Бабруйшчыны. Крыху ў іншым сэнсе выкарыстоўвалі яго ў яе сям'і: «Халтама, расхрыстаны — змалку чула. Яшчэ неахайнага маглі зваць рохля або рахеша».
Некаторыя ўдзельнікі ўзгадалі, у якіх формах гэтае слова жыло ў іх мясцовасцях: «халтамешка» — ласкава казалі на Лепельшчыне, «халтамашка» — на Вушаччыне.
«Вушацкі кнігазбор» Рыгора Барадуліна таксама ведае, хто такая халтама, халтамешка — няскладная, раскідзістая, несабраная: «Паглядзі, халтама, якая сама. У халтамешкі вецер у галаве, туман у вачох».
Каментары