Мова33

З'явілася электронная бібліятэка помнікаў пісьменства, запісаных беларускай арабіцай

Такім чынам мовазнаўцы хочуць заахвоціць іншых даследчыкаў дзяліцца сваімі здабыткамі і напрацоўкамі з шырокай аўдыторыяй. 

Хамаіл канца XIX — першай паловы XX ст., сфатаграфаваны ва Уздзе. На ўнутраным баку верхняга вечка запісана «Napisaw hety chamail Molna Jakub Ždanowicz». На падставе слоў уладальніцы і імя перапісчыка вызначана, што ён быў перапісаны ў Клецку. Фота: Philology.by

Адкрыццё публічнага доступу да электроннай бібліятэкі арабскаграфічных помнікаў беларуска-татарскага пісьменства на сайце Philology.by прымеркавалі да Дня роднай мовы.

Прадстаўленыя ў электроннай бібліятэцы матэрыялы былі сабраныя падчас навуковых экспедыцый на тэрыторыі Беларусі пачынаючы з 2008 года. Але палявыя ўмовы і адсутнасць часу адбіліся на якасці алічбоўкі і апісання рукапісаў. На мэце было ў першую чаргу зафіксаваць знойдзеныя матэрыялы, захаваць для далейшага вывучэння прынамсі іх змест, зрабіць іх дасягальнымі для даследчыкаў, бо рукапісы пры адсутнасці неабходных умоў захоўвання часта псуюцца. 

Хамаіл пачатку XX ст., сфатаграфаваны ва Уздзе. Фота: Philology.by

Справу падтрымала татарская грамада.

Пры магчымасці знойдзеныя ў бібліятэках татарска-мусульманскіх грамадскіх аб’яднанняў або ў сямейных зборах манускрыпты здымаліся лічбавым фотаапаратам, і пазней частка з іх была апісаная ў друкаваных каталогах, такіх як «Рукапісы татараў Беларусі XVIII — пачатку XXI стагоддзя з дзяржаўных і грамадскіх кнігазбораў краіны» (2015) і «Тафсіры, кітабы і хамаілы з прыватных кнігазбораў» (2020).

Электронная бібліятэка ў пэўным сэнсе будзе працягам каталога 2020 года, у ёй будуць змяшчаюцца матэрыялы з прыватных збораў, якія не былі апісаныя раней.

Хамаіл другой паловы XIX — першай паловы XX ст., сфатаграфаваны ў Смілавічах. Фота: Philology.by

Матэрыялы для публікацыі падрыхтаваны вядучым навуковым супрацоўнікам сектара ўсходазнаўства Інстытута мовазнаўства імя Якуба Коласа НАН Беларусі Міхаілам Тарэлкам пры ўдзеле загадчыка гэтага сектара Дзмітрыя Сеўрука і старшага навуковага супрацоўніка Ірыны Сынковай.

На сёння выкладзены ў вольны доступ тры помнікі беларуска-татарскага пісьменства: два хамаілы пачатку XX ст. і канца XIX — першай паловы XX ст. з Узды і хамаіл другой паловы XIX — першай паловы XX ст. са Смілавічаў. Гэта спіс будзе папаўняцца мовазнаўцамі.

Кожная публікацыя ўключае лічбавую копію рукапісу і яго апісанне.

Каментары3

  • Не латинкой единой
    21.02.2025
    когда мы увидим арабскую версию нашей нивы?
  • татарын
    21.02.2025
    Не латинкой единой, хутчэй бы!
  • Faf
    22.02.2025
    Уродливые феминитивы на арабском будут?

Цяпер чытаюць

Усе камеры на дарогах пачалі лавіць аўто не толькі за хуткасць4

Усе камеры на дарогах пачалі лавіць аўто не толькі за хуткасць

Усе навіны →
Усе навіны

Далай-лама распавёў у сваёй кнізе, што ягоны пераемнік павінен нарадзіцца за межамі Кітая1

Гігін расказаў, што зменіцца практыка пакарання за распаўсюд «экстрэмісцкіх» матэрыялаў13

У Тадэвуша Кандрусевіча значна пагоршаў стан здароўя4

«На пенсіі скажаце дзякуй». Як беларусы ўкладваюцца ў крыпту1

У Мінску збіраюцца будаваць першы аўтамабільны тунэль. Дзе ён будзе?4

Жыхарка Магілёва паабедала на 160 рублёў. Што яна ела?3

Гайдукевіч: Калі сабака схадзіў у туалет ў людным месцы, а гаспадар пайшоў далей — штраф мінімум 500 даляраў!13

З афіцыйнай біяграфіі Турчына на сайце Саўміна выдалілі інфармацыю пра невядомыя 5 гадоў яго жыцця ў 90-я10

Налёт на кватэру айцішніка: пагражаючы зброяй, патрабавалі крыптавалюту на мільярд рублёў3

больш чытаных навін
больш лайканых навін

Усе камеры на дарогах пачалі лавіць аўто не толькі за хуткасць4

Усе камеры на дарогах пачалі лавіць аўто не толькі за хуткасць

Галоўнае
Усе навіны →

Заўвага:

 

 

 

 

Закрыць Паведаміць