Pačynali z «syravarni» ŭ kvatery. Jak siamja z Połacka zarablaje na kraftavych syrach
Para z Połacka, Ina i Valdemar Zielanko, niekalki hadoŭ tamu zachapiłasia syravarstvam. I heta kardynalna pamianiała ich žyćcio. Kvateru źmianili na dom z učastkam, abstalavali nievialikuju vytvorčaść — ciapier ich pradukcyju zakazvajuć nie tolki žychary Połacka, ale i ŭsioj Biełarusi. Historyju pra toje, jak z nula pačać smačny biznes i kolki heta kaštuje, raspaviadaje myfin.by.
$150 za majstar-kłas i pieršaja idealnaja macareła: pra navučańnie
Ideja niešta pamianiać u svaim žyćci pryjšła spačatku Inie.
Pa prafiesii dziaŭčyna — mieniedžar-kulturołah, u niejki momant jana ŭśviadomiła, što dasiahnuła peŭnaj miažy ŭ svajoj asnoŭnaj prafiesijnaj dziejnaści. Zachaciełasia pasprabavać znajści siabie nanova.
«Adnojčy ja złaviła siabie na dumcy, što nie mahu nalubavacca fatahrafijami błohieraŭ z syrami i zachlobvajučysia čytaju pasty pra syravareńnie. Mianie litaralna začaroŭvała padača syru jak praduktu sa svajoj unikalnaj historyjaj i tradycyjami.
Ja — tvorčy čałaviek, dla mianie važny najpierš kulturałahičny składnik. Mianie zacikaviła bolš demanstracyja estetyki syrarobstva, a potym zachapiła i samo pryhatavańnie praduktu. I jašče ja adrazu źviarnuła ŭvahu na toje, što ŭ Biełarusi dastatkova mała kraftavych syrarobaŭ», — raspaviadaje Ina.
Žonka litaralna zaraziła muža svaim zachapleńniem. Ale jon pa prafiesii inžynier-technołah, tamu padyšoŭ da pytańnia z racyjanalnaha boku i staŭ dumać, jak stvaryć svaju syravarniu doma.
«My vyrašyli zrabić staŭku na ekskluziŭnaść i vialikuju kolkaść hatunkaŭ. I stali šukać mahčymaści dla atrymańnia viedaŭ u novaj dla siabie vobłaści. Praz Instagram paznajomilisia z ukrainskim błohieram, u jakoha była jakraz svaja kraftavaja syravarnia. Kupili kursy za $150, u canu jakich taksama ŭvachodzili 6 bazavych receptaŭ syroŭ».
Pieršym syram, jaki jany zvaryli, była macareła. I jana atrymałasia ź pieršaha razu. Akazałasia, što ŭ syravarstvie niama ničoha takoha ŭžo strašnaha. Heta jak asvoić zvyčajny kulinarny recept, hałoŭnaje — vykonvać usie patrebnyja ŭmovy. Pieršy vykładčyk kuryravaŭ ich try miesiacy, sačyŭ za pośpiechami i vypraŭlaŭ pamyłki.
Para pačynała varyć syr na kuchni ŭ kvatery. Miesca było mała, ale jany spraŭlalisia. Paśla navučańnia vyrašyli pajści dalej — pačali ekśpierymientavać i pierarablać niekatoryja recepty pad siabie — chaciełasia rabić svoj aŭtarski pradukt. Naprykład, recept dorblu ŭziali ź internetu, ale dadali svaje niuansy.
U krasaviku minułaha hoda pajechali ŭ Maskvu ŭ kraftavuju syravarniu, kab praciahnuć navučańnie i pieraniać dośvied.
«Nam vypała mahčymaść vučycca niepasredna na vytvorčaści syroŭ jeŭrapiejskaha ŭzroŭniu i nabyć technałahičnyja karty dla vytvorčaści. Tam my daviedalisia, jak uładkavanyja pakoi dla vyśpiavańnia syru, jakija formy i abstalavańnie nieabchodnyja, kab aptymizavać praces vytvorčaści», — raspaviadaje Ina.
Kali pačynaješ vučycca, dalej niemahčyma spynicca.
«Najbolšym adkryćciom dla mianie byŭ majstar-kłas u Sankt-Pieciarburhu. Nam chaciełasia varyć aŭtentyčnyja syry, jakija niačasta sustrenieš u Biełarusi, tamu ja pajechaŭ na navučańnie da italjanskaha syravara Simone Manfredzini. Majstar-kłas kaštavaŭ 50000 rasijskich rubloŭ. Na im ja daviedaŭsia, jak hatavać italjanskija syry — azijaha, mančeha, torta-del-kasar — pa receptach, zachavanych jašče z časoŭ Siaredniaviečča. Ja zrazumieŭ, što daśviedčany syravar pavinien adčuvać syr i karystacca minimumam instrumientaŭ. Aŭtamatycy nikoli nielha daviarać na 100%», — kaža Vad́demar.
Pierajezd u pryvatny dom i dobraŭparadkavańnie syravarni
Z časam siamja Zielanko zrazumieła, što ŭ kvatery nie zmoža naraścić abjomy vytvorčaści i arhanizavać paŭnavartasnuju syravarniu. Tamu ŭ vieraśni 2020 hoda pradprymalniki-pačatkoŭcy pradali kvateru i pierajechali ŭ pryvatny dom, u jakim abstalavali prastornaje pamiaškańnie dla syravarstva na cokalnym paviersie.
«Źvierchu žyviom my i troje našych dziaciej, a ŭnizie naša miesca dla tvorčaści. Mnohija pamyłkova dumajuć, što dla pryhatavańnia syru treba šmat darahoha abstalavańnia. Nasamreč, hałoŭnaja pryłada syravara — jaho ruki. Mienavita tak adbyvajecca vytvorčaść kraftavaha syru. Viadoma, śpiecyjalnyja ŭstanoŭki dla nahrevu małaka paskarajuć praces, ale nijak nie zamianiajuć ručnuju pracu», — kaža Ina.
Na abstalavańnie chatniaj syravarni sužency patracili 10000 rubloŭ. Hetaja suma ŭklučaje vydatki na ramont, kuplu myjki i abstalavańnia dla nahrevu małaka, plity, katła dla pramysłovaj vytvorčaści praduktaŭ charčavańnia, troch chaładzilnikaŭ, śpiecyjalnych formaŭ dla vyśpiavańnia syroŭ, farmovačnaha drenažnaha stała.
Pieršy prybytak syravarnia pryniesła ŭžo ŭ pieršy hod pracy. Za śniežań 2020 hoda siamja zarabiła kala 6000 rubloŭ. Bolšuju častku hetych hrošaj ukłali ŭ raźvićcio spravy.
Na samym pačatku pierapracoŭvali 20 litraŭ małaka na tydzień, ciapier — 300
Važnym etapam u stanaŭleńni svajoj spravy byŭ pošuk pastaŭščykoŭ małaka, tamu što dla vyrabu jakasnaha syru nieabchodnaje śviežaje i tłustaje małako. Akazałasia, što ŭ vakolicach Połacka vialikaja kolkaść fiermieraŭ, jakija hatovyja pradavać syravinu.
Jany biaruć u fiermieraŭ małako džersijskich i ajršyrskich karoŭ. Dla roznych hatunkaŭ syra nieabchodnaje małako roznaj tłustaści. Dla miakkich hatunkaŭ — małako 6%-aj tłustaści, mienavita takoje dajuć karovy džersijskaj parody. Dla ćviordych syroŭ patrebnaje 4%-aje niatłustaje małako karoŭ ajršyrskaj parody.
U letni siezon vyrablajuć bolš syroŭ, jakija nie patrabujuć doŭhaha vyśpiavańnia, nakštałt buraty i macareły. Jany prynosiać chutki dachod. Zimoj bolš pracujuć z vytrymanymi syrami — jany patrabujuć času i ciarpieńnia. Vydatki na zakupku syraviny prykładna takija: 1 litr karovinaha małaka kaštuje 1-2 rubli, kazinaha — 4 rubli.
Klijenty prychodziać praz Instagram, Telegram, sarafannaje radyjo. Ludzi pryhladajucca, kaštujuć. Tyja, chto byŭ u inšych krainach Jeŭropy, zakazvajuć niezvyčajnyja hatunki, ale bolšaść aściarožničaje i ŭciahvajecca ŭ syrnuju kulturu pastupova. «Hurmanaŭ tolki 5% ad asnoŭnaj kolkaści pakupnikoŭ».
Samyja papularnyja syry: šviejcarski, macareła, burata, chałumi. Časta pytajucca, ci jość nas sułuhuni. «Ale my jaho nie robim, heta zanadta prosty hatunak syru, jaki, pa sutnaści, moža zvaryć lubaja haspadynia ŭ chatnich umovach. Nam bolš cikava taledža pryručyć», — kaža Ina.
Kožny kavałačak jany pakujuć i klejać indyvidualnuju nalepku, dla buraty — šklanački. Jakim smačnym syr by ni byŭ, kali jon drenna spakavany, jaho nichto nie kupić. Lepš na hetym nie ekanomić. Naprykład, kali košt kavałačka syru 5 rubloŭ, to košt pakavańnia vychodzić kala 1 rubla. Heta taho varta — klijenty šanujuć uvažlivy padychod da jakaści ŭpakoŭki
Kali zakazvajuć padarunkavyja nabory, dla ich zakazvajuć śpiecyjalnyja skryni z naturalnaha dreva. A paśla pierakładajuć kavałački spakavanaha syra duchmianym sienam i suchaćvietami, kab vyhlad byŭ bolš aŭtentyčnym — u viaskovym styli.
Pra płany
Ina kaža, što jany nie płanujuć vychodzić na vialikija abjomy vytvorčaści. Bolš cikava raźvivacca ŭ takim napramku: pravodzić majstar-kłasy i dehustacyi. Turfirmy pačali źviartacca z zapytami na dehustacyi, ale pakul niama miesca dla takich mierapryjemstvaŭ.
Valdemar kaža, što jany płanujuć układvacca ŭ raźvićcio infrastruktury — stvaryć takoje asablivaje miesca, kudy ludzi mahli b pryjazdžać, kab paznajomicca z kulturaj syravarstva. U płanach — stvaryć sajt, adkryć syrnuju kramu, dzie možna budzie nie prosta kupić syry, ale i mnohaje pra ich daviedacca.
Ciapier čytajuć
«Byŭ upeŭnieny, što ja niedatykalnaja asoba dla rasijan». Pieršaje intervju Jurasia Ziankoviča na svabodzie3
Kamientary
heta kab za łajkami sačyć... vo dzie rabić niama čaho kamu