«Mianie vyciahnuli z łožka i skazali, što ja zdradnik». Jak byłoha supracoŭnika milicyi asudzili za pratesty

«Mianie heta aburyła»

— Palityka mała datyčyła mianie da 2020 hoda. Pakul pracavaŭ u milicyi, nie ŭdzielničaŭ u mierapryjemstvach typu razhonaŭ. Praz kanflikt z kiraŭnikom RAUS napisaŭ rapart ab sychodzie, adnak mianie zvolnili pavodle artykuła za niavychad na słužbu ŭ niadzielu. Ja nie škaduju, što tak atrymałasia, ale kali b niešta źmianiłasia ŭ krainie i zakon pačaŭ pracavać, ja b viarnuŭsia. Potym ja pracavaŭ u pryvatnych arhanizacyjach, dzie znoŭ ža byŭ daloki ad palityki.

Adnak kali ja ŭbačyŭ, što adbyvajecca ŭ horadzie 9 žniŭnia 2020 hodu, mianie pačała vielmi chvalavać situacyja. Jak były supracoŭnik milicyi, ja viedaju, jak pavinna prachodzić zatrymańnie, jak milicyjanty musiać stavicca da zatrymanych, ale na vulicach horada ja bačyŭ zusim inšaje: strelby, hranaty, źbićcio ludziej. Mianie heta vielmi naściarožyła i aburyła, paśla čaho ja pačaŭ udzielničać u palityčnym žyćci krainy. Spampavaŭ telehram, kab čytać naviny, ustalavaŭ VPN i ŭžo na nastupny dzień pajšoŭ na pratesty. Potym staŭ jeździć u Minsk, tam ja na svaje vočy bačyŭ toje, što adbyvałasia, i byŭ upeŭnieny, što ŭ nas niešta atrymajecca.

Pamiatajecie momant, kali Kandrusieviča nie puścili ŭ Biełaruś? Ja katalik, i mianie heta vielmi aburyła. Ja pryjšoŭ da kaścioła ŭ svaim horadzie, dzie ludzi sabralisia na znak padtrymki. Ja byŭ biez maski, tamu maje byłyja kalehi paznali mianie, i na nastupny dzień mianie vyklikali ŭ RAUS «na razmovu». Kali ŭ RAUS mianie pierš-napierš spytali, kolki mnie zapłacili, ja paličyŭ, što dalejšaja razmova nie maje nijakaha sensu. Hetyja ludzi žyvuć u svaim śviecie, i im nielha niešta dakazać: taki typ myśleńnia stvarajuć zabarona karystacca telehramam, pastajannyja pravierki, jakija resursy ty čytaješ, ideałahičnyja lekcyi. Jany bačać usie padziei tolki z adnaho boku, tyja, chto dumaje inakš, syjšli sa słužby.

«Lekar pahladzieŭ na maje sinija nohi i śpinu i skazaŭ, što ja mahu ŭtrymlivacca ŭ IČU»

— Mianie zatrymali amal praz hod paśla padziej — u lipieni 2021 hoda. Ja nie čakaŭ, što pa mianie pryjduć: za što mianie zatrymlivać, kali ja nie rabiŭ ničoha kryminalnaha? Ja ž viedaju, za što i jak možna zatrymać. A tut…

Zatrymlivali mianie HUBAZiK i SACHR a siomaj ranicy. Ja jašče spaŭ, mianie vyciahnuli z łožka i skazali, što ja zdradnik i hetak dalej. A potym — bili, bili i bili. Potym vieźli na Akreścina, ale na pałovie darohi pieradumali i viarnuli ŭ rodny horad. Tam źmiaścili ŭ miascovy RAUS i asudzili na 12 sutak pavodle art. 19.11 KaAP za raspaŭsiud ekstremisckich materyjałaŭ, chacia na momant repostu hetaja krynica jašče nie była ŭ adpaviednym śpisie. Supracoŭniki narabili skrynšotaŭ na telefon — tak atrymaŭsia nie tolki raspaŭsiud, ale i zachoŭvańnie, za što na mianie i zaviali kryminalnuju spravu. 

Na sudzie ja nie kazaŭ, što mianie źbivali, bo mianie papiaredzili: kali skažu, moža być horš. Adnak supracoŭniki ŭsio ž advieźli mianie ŭ haradskuju lakarniu. Lekar pahladzieŭ na maje sinija nohi i śpinu i skazaŭ, što ja mahu ŭtrymlivacca ŭ IČU. Tam ja i pravioŭ nastupnyja 12 dzion. Toje staŭleńnie da mianie ŭsich ludziej, kaho ja viedaŭ… Jany stavilisia da mianie, nibyta ja niejki teraryst: nie dazvalali mnie ničoha — ni kuryć, ni pieradačy. Ja siadzieŭ adzin u kamiery, i ŭ mianie nie było ničoha, akramia tualetnaj papiery. Miascovuju ježu niemahčyma było ŭžyvać, tamu 12 dzion ja nie jeŭ ničoha, akramia chleba. Ja vahaŭsia, ci budzie jašče niešta, akramia sutak, ale kali dźviery kamiery adčynilisia, mianie ŭžo čakaŭ HUBAZiK. Mianie zatrymlivali za pieradaču źviestak pra supracoŭnikaŭ RAUS u ČKB, ale, napeŭna, hetaha jany nie zmahli dakazać, tamu traktavali repost jak zaklik da mitynhaŭ.

Z Akreścina mianie pieraviali ŭ IČU Minskaha rajona ŭ Ściapiancy, i ŭmovy tam byli našmat lepšyja. Pieršyja čatyry dni ja pravioŭ u ahulnaj kamiery sa «zvyčajnymi» ludźmi: tam vyklučali śviatło na noč, dazvalali kuryć. U mianie byŭ matrac. Potym mianie pieraviali ŭ palityčnuju kamieru: tam pastajanna hareła śviatło i nie było matracaŭ. Ale dazvalalisia pieradačy i špacyry. Chłapcy z Akreścina raspaviadali pra žachlivyja ŭmovy tam, tamu ja liču, što mnie sapraŭdy paščaściła: navat ježu nam pryvozili z raddoma, jaki mieściŭsia niepadalok.

«U ich vačach ty palityčny, bo ty ekstremist»

— Potym mianie etapavali ŭ žodzinskuju turmu, dzie ja prabyŭ niedzie paŭhoda. Siarod supracoŭnikaŭ tam byli tyja, chto nie vielmi dobra staviŭsia da palityčnych, ale ŭmovy dla ŭsich byli roŭnyja. Adnolkava dzialili dziažurstvy, va ŭsich byli matracy i bializna, nam pieradavali pieradačy i listy. U dzień mnie časam prychodziła 3—4 listy — i ŭ kamiery navat zajzdrościli, što mnie pišuć tak časta. Heta było vielmi pryjemna, pačesna, što mianie padtrymlivajuć za toje, što ja zrabiŭ, a nie prasiadzieŭ pramaŭčaŭ. Heta vielmi važna i havoryć pra toje, što ty nie adzin, što jość ludzi, jakija padtrymlivajuć nie tolki kankretna ciabie, ale i toje, za što ty vychodziŭ, zmahaŭsia. Mnie pisali navat tyja, kaho ja nie ličyŭ za siabroŭ, i niavažna było, što ŭ liście, važna było, što jano prosta pryjšło ad čałavieka. 

Listy ad nieznajomych pačali mnie prychodzić, kali mianie pryznali palitviaźniem. Ale tady ja pra heta nie viedaŭ, daznaŭsia tolki padčas spatkańnia ŭ kałonii. Ciapier razumieju, što nie adčuŭ niejkaj źmieny staŭleńnia da siabie. Tam nie maje roźnicy, ci pryznali ciabie palitviaźniem «aficyjna»: kali ty traplaješ u SIZA, praz tydzień-druhi tabie dajuć «prafulik», što ty ekstremist, — i heta adrazu kaža pra toje, što ty palityčny. U ich vačach ty palityčny, bo ty ekstremist — u ciabie karyčnievaja kartka visić na dźviarach. Niepalityčnyja stavilisia da nas narmalna, niekatoryja navat aburalisia: maŭlaŭ, ni za što pasadzili. Zdarałasia, što ludzi zapytvalisia, navošta nam treba było vychodzić. Kali takomu čałavieku patłumačyŭ raz i jon nie zrazumieŭ, to sensu kamunikavać dalej niama.

U Žodzinie ja spačatku byŭ u 12-miesnaj kamiery, a kali dali ekstremista — u šaścimiesnaj: načalnik turmy daviedaŭsia, što ja były supracoŭnik, i zakinuŭ mianie ŭ admysłovuju kamieru, beesnuju (byłych supracoŭnikaŭ — zaŭv. red.). Jana ničym nie adroźnivałasia ad inšych pa ŭmovach, chtości tam siadzieŭ za palityku, chtości — za chabar. Biez prablem akazvali bazavuju miedyčnuju dapamohu, kožny dzień dazvalali špacyry, prynosili 4—5 knižak na kamieru na tydzień. Ja da źniavoleńnia zusim nie čytaŭ, a ciapier voś pačaŭ.

Sud prachodziŭ chutka, za try dni. Jak sud — nie sud, a adnaja nazva. Nie viedaju, ci słuchali majho advakata, mnie zdajecca, tam nikoha nie słuchali. Paśla prysudu mnie zastavałasia pravieści ŭ kałonii mienš za hod: jak u turmie kažuć, na adnoj nazie. Ja dumaŭ, što budzie našmat bolš. Psichałahičny stan źmianiŭsia, jak ja pačuŭ prysud: ty ŭžo ničoha nie čakaješ, ty ŭsio viedaješ. Viedaješ, što praz peŭny termin vyjdzieš, prynamsi, u ciabie jość takaja nadzieja.

«Tam šmat sapraŭdnych synoŭ svajoj Radzimy»

— U kałonii stała bolš volna. Tam ty možaš być amal na voli: zajmacca raz na dzień, znachodzicca na vulicy, znajomicca ź ludźmi — takimi ž palityčnymi, razmaŭlać ź imi, vybirać u biblijatecy knihi, jakija chočaš, telefanavać rodnym i navat pabačyć ich praz skajp. Možna atrymać praciahłaje spatkańnie, ale ja nie chacieŭ prasić jaho: žonki i dziaciej u mianie niama, a baćkoŭ nie chacieŭ napružvać. Ale ŭ kaho jość siamja, hetaja mahčymaść sustrecca i pravieści paru dzion razam — vielmi važnaja padtrymka.

Chacia abmiežavańni taksama byli, viadoma. Kab u kałonii ź ciabie źniali prafulik, na jaki pastavili ŭ SIZA, treba prachadzić biez parušeńniaŭ hod. Ale nichto nie źnimie ź ciabie «ekstremista», tamu ŭ pieršy ž dzień paśla karancina ŭ atradzie mnie dali parušeńnie.

I, viadoma, kaho chočuć «zakryć» — niama ničoha składanaha. Adnaho palitviaźnia chacieli źmiaścić u ŠIZA: jamu dali parušeńnie i adpravili na dziažurstva — čyścić umyvalniki. Jon pajšoŭ prybiracca, kantralory pryjšli i skazali prybirać tualety, a heta ŭ kałonii mohuć rabić tolki asoby ź nizkim sacyjalnym statusam. Viadoma, palitviazień admoviŭsia. A admova vykonvać patrabavańnie administracyi — ŠIZA. Chacia ty možaš atrymać 4—5 parušeńni i nie pajści ŭ ŠIZA — usio zaležyć vyklučna ad pažadańniaŭ administracyi. Nu, jak ad pažadańniaŭ: u jaje jość zahad źvierchu presavać kankretnych ludziej. Naprykład, kali pra kahości pisali niešta ŭ internecie — adrazu prychodziać pisać parušeńnie. Ale viadoma, što niekatoryja palitviaźni viedajuć, na što iduć, i hatovyja da takoha. Tam šmat sapraŭdnych synoŭ svajoj Radzimy — tych, chto naohuł nie musić znachodzicca ŭ SIZA i kałonijach. Ja byŭ vielmi rady šmat z kim paznajomicca, niekatoryja tam akazvajuć upłyŭ na tych, chto pobač ź imi. Ty chodziš, nyješ, a čałaviek z terminam, jaki bolšy za tvoj u dziesiać razoŭ, trymaje nos pa vietry i kaža, što ŭsio budzie dobra. Ty bačyš, jak ludzi ź vialikimi terminami pavodziać siabie bolš hodna, čym inšyja — z hodam, kaho ad mamki adarvali. A našto ty tady vychodziŭ? Na što spadziavaŭsia? Musiŭ viedać, što moža prylacieć. 

Ja pieranios źniavoleńnie, jak dziciačy łahier: heta b tak i vyhladała, kali b nie bili spačatku. Ja nie adčuvaŭ niejkaha ciažaru. Pierad pracaj u milicyi ja paŭhoda žyŭ u kazarmie — dyk voś kałonija navat nie kazarma, tam było praściej. Ja nie źmianiŭsia: jakim byŭ — takim i zastaŭsia, tolki, mahčyma, staŭ bolš žorstka stavicca da ludziej, jakija padtrymlivajuć režym. Mo tamu, što ŭ mianie mały termin byŭ: ja prosta pahladzieŭ, jak žyvuć ludzi. Upeŭniŭsia, što rabiŭ usio pravilna, ale prosta trapiŭsia: treba było rabić tak, kab nie trapicca.

Ja vyrašyŭ dla siabie, što i siońnia budu rabić usio, kab padtrymlivać ludziej: ciapier šmat kamunikuju z rodnymi tych, chto zastaŭsia ŭ źniavoleńni, pišu listy, sprabuju pieradavać pieradačy. Dla mianie ludzi, ź jakimi ja kamunikavaŭ, — hieroi, jakija siadziać tam, niahledziačy ni na što, i kažuć, što nie buduć pisać nijakija pamiłavańni. Za što my budziem prasić prabačeńnie? U mianie taksama nie było ŭ hałavie i dumki pisać Vaskrasienskamu, chacia ja viedaju, što niekatoryja pisali.

Viadoma, ja pierajmaŭsia, što na mianie mohuć znajści jašče niešta. Chvalavaŭsia, što kali vyjdu — sustrenuć za dźviaryma, navat nie moh spać dva dni pierad vychadam. A kali vyjšaŭ, źjechaŭ adrazu, jak była hatovaja viza. Čamu? A što tam rabić? Pakul ja byŭ u turmie, na maju firmu naviešali štrafaŭ, ja dakładna razumieŭ, što pracavać mnie tam nie daduć. Hrošaj nie było ni kapiejki, kab za niešta žyć. Dy i jakija tam pierśpiektyvy? Płacić padatki, kab imi karmili hetych darmajedaŭ, ja taksama nie chacieŭ. Pabyŭ miesiac doma, pačytaŭ naviny pra zatrymańnie — i źjechaŭ. Tut ja adčuvaju siabie našmat spakajniej, čym u Biełarusi, tym bolš što kožny tydzień da mianie dadomu prychodziać supracoŭniki. Kažuć, buduć chadzić, pakul nie pryjedu. Ale ja b viarnuŭsia, kali b była mahčymaść zrabić heta biaśpiečna. Viadoma, tolki nie pry hetaj uładzie.

• 7
• 0
• 2
• 1
• 1
• 11
• 9
• 0