«Ciažka». Jak vypuskniki-ajcišniki (nie) znachodziać pracu ŭ 2023—2025

Devby pahutaryŭ z vypusknikami techničnych VNU pra pošuki pracy ŭ 2022 hodzie — tady kampanii zhortvali stažyroŭki i kursy dla džunoŭ, a taksama najm. A što ciapier?

Znajšli pracu

«Nie ŭsie chočuć marnavać svaju maładość na biaspłatnyja stažyroŭki» (a darma)

Džon*, skančvaje BDTU ŭ 2025:

— Vypuskajusia sioleta z BDTU, fakultet infarmacyjnych technałohij. Užo maju kala 5 hadoŭ dośviedu ŭ IT. Asnovy prahramavańnia ja pačaŭ vyvučać jašče ŭ škole, potym pajšoŭ va ŭniviersitet. Mnie padałosia, što viedy, jakija nam dajuć, bolš hłybinnyja i akademičnyja — a voś praktyki nie chapaje, i ja pačaŭ dumać pra stažyroŭku ŭ IT-kampanii.

Jak prabivaŭsia ŭ IT?

U nas va ŭniviersitecie vielmi šmat kłasaŭ/kabinietaŭ, zroblenych IT-kampanijami — EPAM, ITechART (Vention), LeverX, Innowise, «Lesta», «BiełChard», IsSoft, Itransition. Raniej heta byli nie prosta dobryja kabiniety — u ich pravodzilisia łaby. I kab trapić tudy, treba było tolki žadańnie, — a dalej ciabie navučali tamu, što sapraŭdy patrebna kampanii, i zabirali na apłatnuju stažyroŭku, a potym džunam. Ale ŭsio heta skončyłasia ŭ 2020 hodzie, kali kampanii mocna skaracili biudžet na spansavańnie i pierastali pravodzić łaby va ŭniviersitecie.

I ŭsio ž da 2022 hoda ŭ ItechArt, Innowise, EPAM, Andersen zastavałasia mnostva stažyrovak. Ź pieršaha kursa ja sprabavaŭ trapić tudy. Spačatku atrymaŭ admovu ź fidbekam: «Viedy jość, anhlijskaja dobraja, ale ty nie viedaješ taho, na čym my sapraŭdy raspracoŭvajem». Tady pačaŭ samastojna vyvučać Python (a va ŭniviersitecie nam na pieršym kursie vykładali asnovy prahramavańnia na C++ i HTML/CSS/JS dla stvareńnia sajtaŭ). Praź miesiac pačaŭ znoŭ adhukacca, i znoŭ atrymlivaŭ admovy, bo pracadaŭcy addavali pieravahu studentam starejšych kursaŭ. U ItechArt mianie prapuścili na nastupny etap — i pryznačyli sumoŭje na 25 lutaha, ale 24 lutaha pryjšoŭ list, što jany vyrašyli prypynić nabor, damok z kartak abrynuŭsia.

Paśla hetaha stała jašče ciažej prabivacca ŭ IT, bo stažyroŭki zakrylisia, a džunoŭ brali tolki z dośviedam.

Ja viarnuŭsia na fryłans, sabraŭ partfolia i pajšoŭ jašče raz u pachod. Znajšoŭ kampaniju, jak vyjaviłasia, vielmi padazronuju — jana rabiła pradukty na maładych chłopcach, jakim abiacali płacić pa 200 dalaraŭ (taki zarobak byŭ prapisany ŭ mianie ŭ kantrakcie), ale za 12 miesiacaŭ pracy tam ja atrymaŭ jaho tolki adzin raz — tryma častkami.

Adnak ja «nabiŭ ruku» i paznajomiŭsia z chłopcami z kanadskaha startapa — pačaŭ ź imi sumiesnuju pracu. Ja atrymlivaŭ 400—600 dalaraŭ i byŭ zadavoleny, bo inšych varyjantaŭ, akramia biaspłatnych stažyrovak u Innowise, nie było: čas ad času ja sprabavaŭ prajści ŭ jakuju-niebudź bujnuju IT-kampaniju, ale atrymlivaŭ admovu pa ŭzroście (mnie było 18—19 hadoŭ).

[Zatym] uładkavaŭsia ŭ biełaruskuju praduktovuju IT-kampaniju. Trapiŭ tudy z druhoha razu — u pieršy, chacia i prajšoŭ sumoŭje idealna, atrymaŭ admovu: pracadaŭcu stała strašna, što mnie było 19 hadoŭ. I pačaŭ svoj rost da sieńjora.

Viadoma, u hetuju ž kampaniju ja i raźmierkavaŭsia, bo prachodziŭ tam dźvie praktyki — a dla kamisii heta važki arhumient.

Jak spravy ŭ adnakurśnikaŭ?

Na druhim kursie va ŭniviersitecie nam ceły hod pakazvali C# WFC, a potym.NET — i 60% chłopcaŭ z patoku ŭ 300 čałaviek vyrašyli, što buduć C#-raspracoŭščykami. Ale vakansii dla džunoŭ z C# vielmi redkaja źjava. I kali na čaćviortym kursie maje adnahrupniki pačali šukać miesca dla raźmierkavańnia, jany trapili ŭ pastku — pa ich zapycie ničoha nie było. Taksama va ŭniviersitecie ź pieršaha pa čaćviorty kurs nam padrabiazna raskazvali pra JS — spačatku čysty, potym biblijateki, React, Node.JS, tamu mnohija z C# zmahli pieraklučycca na Node.JS.

U adnakurśnikaŭ było pa-roznamu:

• tyja, chto, jak i ja, pačaŭ pracavać da 2—3 kursa, adčuvali siabie spakojna, bo ŭžo zamacavalisia ŭ svaich kampanijach;
• ale byli i tyja, chto pracavaŭ u kampanijach, u jakija nielha raźmierkavacca, bo ŭ ich niama jurydyčnaj asoby ŭ Biełarusi. Jany pačali šukać pracu na ŭnutranym rynku — ale pošuki išli tak sabie;
• astatnija, što nie pracavali nidzie, zrazumieli, što čas šukać pracu. Ale rynku jany akazalisia nie patrebnyja sa svaim C# i biez dośviedu. Chłopcy stali šukać choć by što-niebudź: chtości staŭ testavalnikam, chtości — DB-raspracoŭščykam, chtości — analitykam (ale ŭ niamnohich heta byli džun-pazicyi, u bolšaści vypadkaŭ — heta byli nieapłatnyja stažyroŭki);
• a tych, chto nie zmoh ničoha znajści, na raźmierkavańni čakali kafiedra, vioski Novaje Pole i Novaja Myš — u jakaści nastaŭnikaŭ infarmatyki, zavod «Intehrał», fabryka «Hałanteja», «Biełsajuzdruk», Łahojsk i inšaja praca za maleńkuju zarpłatu.

Tamu na pytańnie, ci składana znajści pracu siońniašniamu vypuskniku techničnaj VNU, ja b adkazaŭ: tak, składana. Ale kali pačynać heta rabić raniej, budzie praściej znajści raźmierkavańnie, dy i ŭvohule pieranosić hetyja składanaści. Adnak nie ŭsie chočuć marnavać svaju maładość na biaspłatnyja stažyroŭki.

Z maich adnakurśnikaŭ mnohija damahlisia raźmierkavańnia ŭ kampanii, dzie prachodzili biaspłatnyja stažyroŭki. Naprykład, pieraddypłomnuju praktyku 60 čałaviek u nas prachodzili ŭ Modsen, i jašče niamała — u Innowise. Astatnija kropkava znachodzili sabie raźmierkavańnie. Naprykład, ja dapamoh uładkavacca traim chłopcam u našu kampaniju — na kamfortnych, spraviadlivych umovach, a nie za kroški.

Čamu raźmierkavacca stała ciažej?

Naš VNU usio jašče dazvalaje raźmierkavacca ŭ kampaniju, jakuju ty znajšoŭ sam, ale ciapier jon uvažliva vyvučaje, što heta za pracadaŭca.

Sprava ŭ tym, što paśla rostu kolkaści machinacyj z raźmierkavańniami źjaviŭsia šerah abmiežavańniaŭ:

• naprykład, z hetaha hoda nielha raźmierkavacca na mienš čym adnu staŭku (kamisija prosta nie daść dabro);
• taksama maładyja śpiecyjalisty mohuć pracavać tolki afłajn — biez mahčymaści raźmierkavacca i źjechać, maŭlaŭ, u ich dystancyjnaja praca;
• z nastupnaha hoda, kažuć, nie budzie pryjarytetu ŭ kampanij z PVT pa asabistych zajavach, ich pryraŭniajuć da dziaržaŭnych kampanij, to bok usie buduć padavać zajaŭki, i jany buduć razhladacca pa čarzie. A zvyčajna dziaržaŭnyja kampanii dasyłajuć svaje zajaŭki jašče na 3 kursie (bolšaść studentaŭ u hety momant navat nie zadumvajecca pra pracu);
• nam skazali, što kampanija, jakaja nie źjaŭlajecca partnioram VNU, nie zmoža zapytać raźmierkavańnie. Usio budzie «zhodna z nabytymi kvitkami».

Što daŭ univiersitet?

Naohuł, va ŭniviery było prykolna. Za čas navučańnia ja paśpieŭ pasprabavać mnostva moŭ prahramavańnia: niejkija na pahłyblenym uzroŭni — C#, C++, JS, Java; niejkija na pačatkovym — Dart, Kotlin, Swift, Flutter, Rust, Ruby, Arduino; takija instrumienty, jak Figma (u nas byŭ ceły siemiestr pa raspracoŭcy dyzajnu, choć u mianie nie dyzajnierskaja śpiecyjalnaść); navat krychu pahłybiŭsia ŭ navučańnie niejrasietak, hłyboka vyvučali bazy dadzienych Oracle, MSQL Server, SQLite.

Ale ŭsie hetyja viedy i treninhi karysnyja tolki tady, kali ŭ ciabie jość žadańnie raźvivacca i vyvučać novaje. Univiersitet daje niadrenny šturšok — ale razhaniacca ty pavinien užo sam. Ja chacieŭ raści i raźvivacca, i pahłynaŭ hetuju i dadatkovuju infarmacyju, i vynik atrymaŭsia niadrenny. Ale kali b ja išoŭ tolki pa prahramie, nie ŭpeŭnieny, što pryjšoŭ by tudy, kudy treba.

Samaje kaštoŭnaje, što ja atrymaŭ va ŭniviersitecie, — piasočnicu dla navučańnia i nietvorkinh. I mnie škada, što ciapier niama stolki mocnych kanfierencyj, chakatonaŭ, łab ad IT-kampanij. Ale ŭ cełym FIT BDTU — heta najlepšaje, što jość na rynku adukacyi.

«U nas usie ŭ asnoŭnym raźmiarkoŭvalisia albo ŭ rasijskija kampanii, albo ŭ dziaržaŭnyja»

Aleh, skončyŭ BDUIR u 2024 hodzie:

— Mahu skazać, što z pošukam pracy vypusknikam VNU stała ciažej — u nas usie ŭ asnoŭnym raźmiarkoŭvalisia albo ŭ rasijskija kampanii, albo ŭ dziaržaŭnyja.

Tak, u BDUIR usio jašče možna raźmierkavacca ŭ kampaniju, jakuju ty znajšoŭ sam. Ale ŭniviersitet moža pažadać zaklučyć damovu ab materyjalnaj dapamozie ŭniviersitetu. Maja kampanija takuju damovu nie zaklučała, ale mianie ŭsio roŭna raźmierkavali tudy, kudy ja chacieŭ. A potym zabrali ŭ vojska.

Darečy, paśla słužby ŭ armii možna admovicca ad adpracoŭki pa raźmierkavańni.

Svaju pieršuju pracu ja znajšoŭ praz sajt hh, nastupnuju — taksama praź jaho. Ale mahu skazać, što na mianie mocna paŭpłyvała nie toje, čamu mianie vučyli va ŭniviersitecie, a toje, u jakim asiarodździ ja znachodziŭsia padčas navučańnia.

«Sychodźcie paśla 9 kłasa ŭ kaledž, tam za 4 hady asvojvajcie vybranuju technałohiju i šukajcie stažyroŭki»

Jahor*, navučajecca ŭ BNTU, hod vypusku — 2026:

— Praz hod ja vypuskajusia z BNTU, śpiecyjalnaść — prahramnaje zabieśpiačeńnie infarmacyjnych technałohij. A try hady tamu ja skončyŭ kaledž pa hetaj ža śpiecyjalnaści.

Što ja baču ŭžo ciapier: z pošukam pracy VNU dapamahaje tolki ŭskosna. Jość «korka» — i narmalna. Pracadaŭcy źviartajuć uvahu na jaje adsutnaść. Dy i toje nie zaŭsiody — zaležyć ad kampanii.

Z praktyčnaha punktu hledžańnia, jak mnie zdajecca, u VNU varta iści dziela dźviuch rečaŭ: minimalnaj bazy — kab, kali ŭpiorsia ŭ tupik, chacia b prykładna razumieć, dzie šukać rašeńnie; i nietvorkinhu. Mnohija pracadaŭcy, pierš čym raźmiaścić vakansiju, raspaŭsiudžvajuć infarmacyju siarod svaich supracoŭnikaŭ: chto kaho moža parekamiendavać pa refieralnaj prahramie.

Kab pracavać, patrebnyja realnyja viedy i ŭmieńni, patrebnaja praktyka — a hetamu VNU mała spryjaje. Kali padčas navučańnia student zasvojvaje tolki ahulnuju prahramu, nie pahłyblajučy svaje viedy, — adrazu paśla VNU znajści pracu składana. Treba šukać stažyroŭki — heta realny varyjant choć niejak startavać, i rabić heta treba jašče padčas navučańnia.

Jašče adzin pracoŭny varyjant — kali z VNU supracoŭničajuć bujnyja IT-kampanii, ale z-za palityčnaj situacyi ich dola značna skaraciłasia.

Što mahu raskazać pra raźmierkavańnie: kažuć, kali student zahadzia prynosić list ad arhanizacyi, jakaja abaviazvajecca jaho ŭziać na adpracoŭku, — to najčaściej kamisija idzie nasustrač. Ale sam ja prachodzić heta budu tolki praz hod.

Padčas majho vypusku z kaledža ŭ 2022 hodzie ŭsim, chto prynios harantyjnyja listy, ich uchvalili — navat da IP jašče było možna raźmierkavacca.

Vybar arhanizacyj ad samoj navučalnaj ŭstanovy byŭ sumny — u asnoŭnym kałhasy, nivodnaj arhanizacyi ŭ Homieli, ale niekalki za horadam — aharodninnaja baza i dźvie ptuškafabryki. Jak potym vyśvietliłasia, nivodnaja z hetych troch arhanizacyj nie ŭziała maładych śpiecyjalistaŭ, jakich im raźmierkavali, bo jany ŭžo znajšli pracaŭnikoŭ, a zajaŭki praz navučalnyja ŭstanovy razasłać byli abaviazanyja.

Jakija pierśpiektyvy ŭ vypusknikoŭ siońnia — usio ŭ ich ułasnych rukach. Čym raniej, jašče padčas navučańnia, pačnuć varušycca i dziejničać u patrebnym kirunku, tym vyšejšyja šancy.

Ci zapatrabavanyja jany ŭ pracadaŭcaŭ? «Zabudźcie ŭsio, čamu vas vučyli va ŭniviery». Ty pavinien umieć vykonvać realnyja biźnies-zadačy, a nie ŭmoŭnyja łabaratornyja — a heta prychodzić z dośviedam. Varyjant, jaki ja rekamienduju, — jašče padčas navučańnia pačać šukać stažyroŭki.

Asabista ja padčas navučańnia ŭ kaledžy zasvojvaŭ tolki ahulnuju prahramu, ale ŭsie temy kursavych i dypłoma vybiraŭ pavodle intaresaŭ — i ŭ pracesie realizacyi prajektaŭ atrymaŭ bolš, čym ad usiaho navučańnia.

I sutyknuŭsia z nastupstvami pohladu «ŭstanova adukacyi daść viedy, navučyć» (nie admaŭlaju, što peŭnyja viedy ja atrymaŭ, mnie patłumačyli fundamientalnyja temy): narmalnaje raźmierkavańnie znajści nie atrymałasia, pajšoŭ tudy, kudy nakiravali — i adrazu pastupiŭ va ŭnivier na zavočnaje.

Tolki praz 3 hady paśla zakančeńnia kaledža ŭ mianie atrymałasia ŭładkavacca raspracoŭščykam. Ale kali b ja viedaŭ padčas navučańnia ŭ kaledžy toje, što ciapier apisvaju, — to ŭvajšoŭ by ŭ IT jašče tady.

Taksama chaču adznačyć, što prahrama kaledža i VNU padobnaja. Ale ŭ kaledžach, byccam by, bolš pytajuć i bolš patrabujuć. Tamu maja parada: idzicie paśla 9 kłasa ŭ kaledž, tam za 4 hady asvojvajcie vybranuju technałohiju i šukajcie stažyroŭki — baču ŭ hetaj stratehii realny šlach da pośpiechu dla moładzi.

«Paŭhoda biezvynikova šukała pracu ŭ Polščy, pakul mianie nie parekamiendavali — internam»

Viktoryja*, skončyła BDUIR u 2025 hodzie:

— Ja navučałasia na zavočnym adździaleńni pa skaročanym profili — tamu raźmierkavańnia ŭ mianie nie było.

Zaraz ja žyvu i pracuju ŭ Polščy, ale jašče ŭ Biełarusi sprabavała znajści pracu, i heta było vielmi składana: ciabie prosta nie zaprašajuć na sumoŭi. Na rynku niama takoj kolkaści vakansij — tamu maje adnahrupniki pracujuć tam, dzie daviadziecca.

Kali kazać pra validnaść majoj adukacyi, to mianie značna bolšamu navučyŭ radyjotechničny kaledž, čym BDUIR — ja atrymała šmat śpiecyjalnych viedaŭ. U BDUIR, ja b skazała, mnie tolki troški pašyryli kruhahlad, ale napeŭna heta niešta zvyšnaturalnaje.

Paśla kaledža, jak i paśla VNU, jość adpracoŭka pa raźmierkavańni — ale varyjanty horšyja, čym paśla ŭniviersiteta. U dadatak da dypłoma kaledž daje «koračku» ślesara 3—4 razradu — nie znojdzieš pracu pa śpiecyjalnaści, možaš pajści pracavać na zavod. Patrabavańni da raźmierkavańnia byli žorstkimi: nielha było ŭładkavacca da IP, naprykład. Pieravaha zvyčajna addavałasia zajaŭkam ad pradpryjemstvaŭ, jakija rabili zapyt na N čałaviek na X śpiecyjalnaść.

U Polščy taksama niaprosta znajści pracu na ciapierašnim rynku. Ja paŭhoda biezvynikova šukała, pakul mianie nie parekamiendavali pa refieralnaj prahramie — jak interna. Kab stać džunom, mnie spatrebiłasia 1,5 hoda.

Ale ŭ cełym navat zarpłata interna ŭ našaj karparacyi była vyšej za siaredniuju pa rynku prykładna na 1000 złotych hros (heta kala 250 dalaraŭ). A zarobku džuna całkam chapaje, kab žyć u Polščy, zdymać žyllo i navat adkładać.

Što da maich uražańniaŭ ad pracy, to ŭ mianie skłałasia mierkavańnie, što ŭ biełarusaŭ dobryja viedy, ale najčaściej tamu, što im davodzicca viedać značna bolš, čym siaredniestatystyčnamu palaku, kab atrymać takuju ž pracu.

«Usio, što ja zaraz viedaju, ja znajšoŭ/vyvučyŭ sam, a BDUIR tolki daŭ mnie čas»

Hryhoryj*, skončyŭ BDUIR u 2023 hodzie:

— Na trecim kursie prachodziŭ praktyku ŭ nievialikaj kampanii — tam i zastaŭsia pracavać prahramistam. Tudy ž i raźmierkavaŭsia paśla ŭniviersiteta, pracavaŭ, pakul nie zabrali ŭ vojska, a praz hod viarnuŭsia: tut usie znajomyja mnie ludzi, ź jakimi kamfortna. Taksama maju paru prajektaŭ «na baku».

Mienavita na našaj śpiecyjalnaści — mabilnyja sistemy — usim, chto chacieŭ raźmierkavacca samastojna, heta dazvolili.

Pra studentaŭ ź inšych śpiecyjalnaściaŭ majho ž fakulteta takoha skazać nie mahu. Viedaju, što ŭ niekatorych vypadkach byŭ vialiki zapyt ad usialakich «Intehrałaŭ» — i chłopcaŭ nakiroŭvali tudy, a nie tudy, kudy jany chacieli.

Što mahu skazać pra pierśpiektyvy, jakija adkryvajucca pierad vypusknikami techničnych VNU: univier nie daść ničoha karysnaha, asabliva ŭ častcy sučasnaha prahramavańnia. Usio, što ja zaraz viedaju, ja znajšoŭ i vyvučyŭ sam, a BDUIR tolki daŭ mnie čas, kab adterminavać słužbu ŭ vojsku i zrazumieć, čaho ja chaču ad žyćcia i kim chaču być.

«Pa hrašach vielmi ścipła»

Jan*, skončyŭ BNTU ŭ 2023 hodzie:

— Ja — vypusknik BNTU pa śpiecyjalnaści aŭtamatyzacyja technałahičnych pracesaŭ i vytvorčaściej.

Mahu skazać, što paśla ŭniviersiteta i asabliva paśla vojska znajści pracu vielmi składana (a ja nie chacieŭ viartacca na staroje miesca). Da raźmierkavańnia ŭ bolšaści z nas byli listy i dakumienty ad kampanij — i amal usie pajšli tudy, kudy chacieli (nu, abo jak atrymałasia). Ja pajšoŭ tudy, dzie prachodziŭ pieraddypłomnuju praktyku — u bujnuju dziaržaŭnuju kampaniju.

Adukacyja naša, jak vyśvietliłasia na praktycy, nie vielmi validnaja: my vyvučali šmat niepatrebnaha, marnavali siły — a pa fakcie heta nie spatrebiłasia.

Paśla vojska, jak ja ŭžo skazaŭ, ja pačaŭ šukać novuju pracu — u asnoŭnym praz rabota.by i LinkedIn.

Patrabavańni da džunoŭ i tak byli vysokimi, a pakul ja achoŭvaŭ miažu, jany jašče bolš vyraśli — na pošuk pracy ŭ mianie syšło dva miesiacy. Potym ja atrymaŭ ofier — ale pa hrašach vielmi ścipła, choć technałahičny stiek i farmat pracy mnie padychodzili.

Testavych zadańniaŭ ja zrabiŭ kala dziesiaci, i 60% ź ich pryviali da sumoŭjaŭ. Najbolš niepryjemnaja historyja była z kampanijaj Modsen: pa-pieršaje, testavaje było prosta hihanckich pamieraŭ; pa-druhoje, žudasnaje techničnaje sumoŭje — dva intervjujery amal uvieś čas siadzieli ŭ mucie, śmiajalisia, pierabivali mianie i hetak dalej.

Ja ŭpeŭnieny, što dalej budzie praściej: ja ŭžo adpracavaŭ u kampanii 6 miesiacaŭ, spadziajusia, što chutka budzie pavyšeńnie. Ale, kali ščyra, nadoŭha tam zastavacca nie źbirajusia — spakojna, bieź śpieški i nie zhadžajučysia na lubyja ŭmovy, znajdu alternatyvu — i sydu.

Nie znajšli

«Šukaju pracu ŭžo hod — ale nijak. Fryłansu taksama niama — chiba što mahu znajomym zrabić paru botaŭ»

Alina*, skončyła BDUIR u 2024 hodzie:

— Ja skončyła BDUIR u 2024 hodzie. Vučyłasia na płatnym, tamu raźmierkavańnia ŭ mianie nie było — u adroźnieńnie ad maich siabrovak z paralelnaj hrupy. Varyjanty adpracovak, što prapanoŭvaŭ univiersitet, naŭrad ci možna nazvać dobrymi: ni pa apłacie, ni pa ŭmovach pražyvańnia. Ale na hrupu z 30 čałaviek było ŭsiaho piać takich miescaŭ — astatnim skazali šukać miesca dla adpracoŭki samastojna.

Uvohule z pošukam pracy ciažka — ja šukaju ŭžo hod, ale biezvynikova. Fryłansu taksama niama — chiba što mahu znajomym zrabić paru botaŭ, a taksama naładu i zapusk sistem kamunikacyi.

Pracadaŭcam patrebny dośvied, a ŭziać jaho niama dzie. Patrabavańni da džunoŭ apošnim časam značna vyraśli, bo rynak pieranasyčany śpiecyjalistami.

Niekatoryja kampanii prapanoŭvajuć navučańnie — ale taki varyjant padychodzić nie ŭsim, bo treba z 9:00 da 18:00 znachodzicca ŭ ofisie, pracavać biaspłatna i adnačasova niejak žyć i apłačvać arendu kvatery. Usiudy patrabujuć anhlijskuju nie nižej za B1—B2 — a dla čałavieka, jaki vučyŭ francuzskuju, heta «takoje sabie».

Što mahu skazać pra viedy, atrymanyja va ŭniviersitecie — tak, heta mocny «kaściak», na jakim možna niešta dalej budavać. Ale šmat čaho taksama treba daciahvać i vyvučać samastojna — i heta nie sakret, pra heta navat našy vykładčyki kazali.

Ja vielmi chacieła b znajści apłatnuju stažyroŭku, kab u hety pieryjad byli chacia b niejkija srodki na žyćcio. A pakul raźvivaju svaje idei, praktykujusia pisać ułasnyja aplikacyi, API da ich sprabuju — heta dziela cikavaści i spraščeńnia ŭ peŭnych miescach. Zaraz chaču pasprabavać uziać LLM i napisać aplikacyju, što narazaje vialikaje videa na šortsy. ŠI raźvivajecca imkliva, treba być da hetaha hatovym i ŭmieć ź im uzajemadziejničać, navučać i naładžvać pad siabie.

«Patrabavańni da džunoŭ niesupastaŭnyja z tym, što im dajuć va ŭniviery»

Taćciana*, mama vypusknika FKSiS BDUIR-2024 (płatnaje):

— Moj syn ciapier šukaje pracu — ale ŭsie pracadaŭcy admaŭlajuć praz adsutnaść kamiercyjnaha dośviedu. Prachodziŭ piać sumoŭjaŭ — paŭsiul adkazy admoŭnyja. Zaprašali pracavać u mižbankaŭski raźlikovy centr, ale ich patrabavańni tyčylisia tolki źniešniaha vyhladu i viedańnia ideałohii, pa prafiesijnych viedach byli tolki paviarchoŭnyja pytańni.

Patrabavańni pracadaŭcaŭ da džunoŭ zusim niesupastaŭnyja z tym, što im dajuć va ŭniviersitecie. Pry hetym pracujučych studentaŭ u samim ža BDUIR nie asabliva vitali — kazali, što heta ich prablemy.

Na raźmierkavańni prapanoŭvali MAZ, «Minsktrans», «Pielenh» — ale achvotnych asabliva nie było. Łabaratoryj ciapier u BDUIR amal niama — častku vykładčykaŭ zvolnili paśla 2020 hoda, mnohija syšli sami. Łaby viaduć chłopcy, što sami skončyli BDUIR za hod da hetaha.

• 1
• 0
• 1
• 0
• 1
• 6
• 0
• 0