Klučavym drajvieram ekanamičnaha rostu Jeŭropy stała Irłandyja. Voś u čym krynica jaje pośpiechu

Jak piša The Esonomist, analiz pakazčykaŭ za pieršy kvartał 2025 hoda pakazaŭ, što ekanomika ES vyrasła na 0,6% u paraŭnańni z papiarednim kvartałam.

Pry hetym rost VUP Irłandyi skłaŭ rekordnyja 9,7%. Kraina pamieram kala sotaj častki nasielnictva Jeŭrasajuza zabiaśpiečyła pałovu ahulnajeŭrapiejskaha rostu. Niechta moh by padumać, što kraina vypadkova znajšła naftu. Nie zusim, ale adkaz vielmi blizki.

Irłandyja nie zdabyvaje naftu, ale jaje ekanamičny rost šmat u čym štučny, abumoŭleny tym, što transnacyjanalnyja karparacyi vykarystoŭvajuć krainu dla minimizacyi padatkaŭ.

Technałahičnyja hihanty, takija jak Apple i Microsoft, pieravodziać pravy na intelektualnuju ŭłasnaść u irłandskija daččynyja kampanii. Hetyja kampanii źbirajuć rojałci z krain z bolš vysokimi padatkami, takich jak ZŠA ci inšyja dziaržavy ES, što dazvalaje istotna źnizić padatkovuju nahruzku.

Farmaceŭtyčnyja kampanii, naprykład Pfizer, taksama vykarystoŭvajuć Irłandyju dla vytvorčaści papularnych preparataŭ, chacia ich raspracoŭka časta viadziecca ŭ ZŠA.

Praz składanuju sietku aŭtarskich i licenzijnych adličeńniaŭ buchhałtary pieranosiać prybytak u Irłandyju, dzie jon abkładajecca padatkam u 12,5%. Heta adna z samych nizkich stavak u śviecie.

U vyniku — šalony rost VUP, jaki mała što kaža pra realnaje stanovišča ŭnutry krainy. Irłandskija čynoŭniki navat prydumali alternatyŭnyja pakazčyki rostu, kab nie dezaryjentavać nasielnictva i inviestaraŭ.

Zatoje pastupleńni ŭ biudžet u 2024 hodzie ad padatkaŭ na prybytak zamiežnych karparacyj dasiahnuli €20 miljardaŭ, što, pa danych Irłandskaha fiskalnaha savieta, dastatkova dla finansavańnia škoł i balnic. Dla paraŭnańnia, u 2015 hodzie hetaja suma składała €4,4 miljarda.

Pa acenkach ekśpiertaŭ, zamiežnyja kampanii zabiaśpiečvajuć 11% zaniataści ŭ Irłandyi, u tym liku pracoŭnyja miescy na farmaceŭtyčnych zavodach i ŭ technałahičnych ofisach u Dublinie. Jany taksama hienieryrujuć tracinu pastupleńniaŭ ad padachodnaha padatku.

Niezadavolenaść inšych

Prytok kapitału i zaniataść spryjajuć roskvitu Irłandyi i vyklikajuć niezadavolenaść inšych krain.

ZŠA hublaje padatkovyja pastupleńni ŭ biudžet, bo prybytki, jakija mahli b abkładacca padatkam unutry krainy, pieranakiroŭvajucca ŭ Irłandyju. Da taho ž padatkovyja schiemy pryvodziać da dziŭnych nastupstvaŭ: naprykład, leki typu Viagra, raspracavanyja ŭ Amierycy i dla amierykancaŭ, aficyjna «ekspartujucca» ź irłandskaha horada Kork.

Heta stvaraje iluziju vializnaha tavarazvarotu ź Irłandyjaj. U vyniku jana stała čaćviortaj krainaj śvietu, ź jakoj u ZŠA najbolšy deficyt tavarazvarotu (paśla Kitaja, Mieksiki i Vjetnama), choć jaje ekanomika značna mienšaja.

Jeŭrapiejcy taksama niezadavolenyja. U krasaviku Donald Tramp pryhraziŭ uvieści «simietryčnyja taryfy» na jeŭrapiejskija tavary, pryčym raźličvajucca jany pa formule, jakaja ŭličvaje tolki handal tavarami. A z-za padatkovych schiem Irłandyi hety handal vyhladaje značna bolšym, čym jość nasamreč.

Kali b Irłandyja nie ŭvachodziła ŭ Jeŭrasajuz, taryf składaŭ by 15%, a nie 20%. Tamu niekatoryja ŭ Brusieli ličać, što Amieryka pavinna zmahacca nie z usim ES, a mienavita ź irłandskaj padatkovaj sistemaj, kab skaracić deficyt handlu, a nie karać taryfami ŭsie jeŭrapiejskija kampanii.

Irłandskija aficyjnyja asoby paźbiahajuć abmierkavańnia padatkovaj palityki, śćviardžajučy, što kraina nie źjaŭlajecca padatkovaj havańniu. Jany padkreślivajuć, što prysutnaść zamiežnych kampanij padmacavana «realnaj ekanamičnaj aktyŭnaściu» — kvalifikavanaj rabočaj siłaj, dostupam da rynku ES i adkrytaściu da zamiežnaha kapitału.

Prafiesar Ejdan Rehan z Dublinskaha ŭniviersiteta adznačaje, što ŭ peŭnaj stupieni heta tak. Ale jon padkreślivaje: maštab prybytkaŭ, jakija fiksujucca ŭ Irłandyi, značna pieravyšaje realny abjom miascovaj dziejnaści.

Finansist Kievin Cimani z kampanii Davy ŭ svaju čarhu ličyć, što navat biez padatkovych schiem Irłandyja ŭsio adno znachodziłasia b u dobrym stanoviščy dziakujučy dobra padrychtavanaj pracoŭnaj sile, dostupu da rynku ES i adkrytaści da zamiežnych inviestycyj.

Ryzyki

Ale pośpiech niasie i surjoznyje pahrozy. Žychary Dublina ŭsio čaściej skardziacca, što kampanii nakštałt Google pryciahnuli ŭ horad stolki rabotnikaŭ, što heta pahoršyła deficyt žylla.

A Irłandski fiskalny saviet papiaredžvaje: krainie pahražaje «hałandskaja chvaroba» — ekanamičny dysbałans, jaki ŭ 1970-ch hadach zdaryŭsia ź Niderłandami, kali prybytak ad hazu razbałansavaŭ usiu astatniuju ekanomiku.

Irłandyja nie maje nafty, tamu nieviadoma, kolki pratrymajecca hety padatkovy dabrabyt. U 2023 hodzie ŭsiaho try top-kampanii dali 38% usich padatkaŭ na prybytak, i heta robić krainu zaležnaj ad pośpiechu zamiežnych karparacyj, na jakija jana nie maje ŭpłyvu.

Taksama nichto nie viedaje, što moža zrabić Donald Tramp, kali znoŭ źmienić padatkovyja praviły abo ŭviadzie novyja taryfy suprać Irłandyi.

U ideale ŭłady musili b adkładać hetyja niečakanyja prybytki ŭ stabilizacyjny fond, jak zrabiła Narviehija z pastupleńniami ad nafty. Ale na praktycy, pavodle analitykaŭ, z €160 miljardaŭ, jakija Irłandyja atrymała za apošnija dziesiać hadoŭ ad karparatyŭnaha padatku, źbierahli tolki kala 10%.

• 4
• 0
• 0
• 0
• 0
• 0
• 0
• 0