Dziaŭčyna chacieła vylečyć akne, ale trapiła ŭ reanimacyju z 90% apioku ŭsiaho cieła. Jana cudam vyžyła

«Zaŭvažny vynik lačeńnia źjaviŭsia ŭžo praź miesiac. A ź im — i pabočki»

Dla pačatku žurnalisty vyśviatlajuć: prablemy sa skuraj byli zaŭsiody?

— Da 17 hadoŭ u mianie była idealnaja skura, nivodnaha pryščyka. Prablemy pačalisia paśla pastupleńnia va ŭniviersitet i pierajezdu ad baćkoŭ. Usio jak i ŭ inšych maładych ludziej, jakija vyrvalisia na svabodu: čypsy, sasiski ŭ cieście, fastfud, hazavanyja napoi i inšyja radaści žyćcia. U hety pieryjad u mianie i pačali źjaŭlacca pryščy. Ich było niašmat, ale jany byli vielmi hłybokimi i balučymi i pakidali paśla siabie rubcy. Pryčym źjaŭlalisia na samych bačnych miescach — zvyčajna na ščokach, i ich było nijak nie zamaskiravać kaśmietykaj, — raspaviadaje hierainia.

Jak uspaminaje Jula, jašče tady jana ŭpieršyniu zabiła tryvohu. Daktary supakojvali i pryznačali «boŭtanki» — lekavyja sumiesi dla baraćby sa skurnymi zachvorvańniami. Praŭda, jany zusim nie pracavali i tolki sušyli skuru. Zaraz jana ŭpeŭnienaja: z prablemaj treba było zmahacca znutry.

Praz čatyry hady pytańnie vyrašyłasia samo saboj. Idealnym z punktu hledžańnia jakaści skury Jula nazyvaje pieryjad ciažarnaści i karmleńnia. Praŭda, tady jaje turbavaŭ inšy niuans: skura pastajanna časałasia. Joj navat pastavili dyjahnaz «śvierb skury ciažarnych». Ale jana ŭpeŭnienaja: heta była alerhija.

— Prablema z akne viarnułasia, kali mnie było kala 28 hadoŭ. Ale jana była ŭžo nie takoj vostraj. U mianie moh źjavicca adzin pryšč na tvary, ale vielizarny, vielmi hłyboki, sa stryžniem, jaki prachodziŭ na praciahu hoda.

Pavialičyć

Pa słovach Juli, jana znoŭ pačała šukać svajho śpiecyjalista. Kaśmietołahi to raili znoŭ viarnucca da «boŭtanak» abo prajści kurs ačyščeńnia kišečnika, to prapanoŭvali inšyja nie nadta tradycyjnyja mietady.

Tady dziaŭčyna vyrašyła źviarnucca da doktara-dermatołaha. Jon i pryznačyŭ joj toj samy preparat. Havorka pra sistemny retynoid (vytvornaje vitamina A) dla lačeńnia ciažkich formaŭ akne. Joj jakraz pastavili dyjahnaz «akne z utvareńniem kiełoidnych rubcoŭ». Kali pahuhlić preparat, adrazu ž źjavicca napamin: «Vykarystańnie źviazana z šeraham ryzyk i patrabuje strohaha kantrolu doktara».

Pierad pačatkam pryjomu Jula zdała ahulny analiz kryvi — bolš nijakich daśledavańniaŭ nie było. Retynoidy jana nie tolki nanosiła na skuru, ale i prymała ŭnutr u vyhladzie kapsuł z pastupovym pavieličeńniem daziroŭki.

Pavialičyć

— Kali ja ŭžo paźniej analizavała situacyju, mianie źbiantežyła, što ja kazała, što alerhik, ale nichto nie źviarnuŭ na heta ŭvahi. A ŭ mianie jość alerhija, u tym liku na morkvu, u jakoj źmiaščajecca vitamin A.

Efiekt ad lačeńnia dziaŭčyna zaŭvažyła davoli chutka, litaralna praź miesiac: pierastali źjaŭlacca novyja vysypańni i pačali zhasać staryja. Praŭda, nie abyšłosia biez tych samych pabočnych efiektaŭ: suchaści skury, hłybokich raskolin na vusnach, vypadzieńnia vałasoŭ. Praz paŭhoda vałasy paśla kožnaha dotyku zastavalisia ŭ rukach litaralna kamiakami. Jula zabiła tryvohu i pajšła da kaśmietołaha, kab zrabić płazmaliftynh u skuru hałavy. Pavodle jaje ŭłasnaha pryznańnia, lubych injekcyj u tvar jana jak aścierahałasia tady, tak praciahvaje aścierahacca i zaraz.

Da taho momantu Jula ŭžo prymała na pastajannaj asnovie supraćsutarhavy srodak i antydepresanty. U pryhniečanym psichałahičnym stanie jana taksama padazraje retynoidy — hety punkt taksama jość u śpisie pabočak.

— Heta ŭvohule vielmi niebiaśpiečny preparat. Kali ŭžyvać jaho padčas ciažarnaści, jon vyklikaje asablivaści raźvićcia płoda. Mianie papiaredžvali, što nielha naradžać na praciahu dvuch hadoŭ paśla jaho vykarystańnia.

Jula zhadvaje: jość nievialikaja vierahodnaść, što da ciažkich nastupstvaŭ jaje pryviało spałučeńnie preparataŭ abo vykarystańnie razam ź imi płazmaliftynhu, — ale asnovaj u lubym vypadku byli retynoidy.

«Vočy adkryvali śpiecyjalnymi instrumientami, tamu što pavieki mahli zraścisia»

Praz sutki paśla płazmaliftynhu ŭ Juli apuchli vočy, a ŭžo na nastupny dzień jana praktyčna nie mahła ich adkryć. Źjaviŭsia drobny čyrvony syp, jaki raspaŭsiudžvaŭsia źvierchu ŭniz pa ŭsim ciele. Paźniej kropki źlilisia razam i pieratvarylisia ŭ samyja sapraŭdnyja apioki. Tempieratura padniałasia da 40.

— Pamiataju, jak lažała na kanapie i ŭžo nie mahła padniacca. Vyklikała chutkuju, jana pryjechała, ale mnie skazali, što heta zvyčajnaja alerhičnaja reakcyja, niama padstaŭ chvalavacca. Kali mianie ŭbačyła niania majho dziciaci, jana skazała: treba terminova vyklikać chutkuju znoŭ. Mabyć, vyhladała ja vielmi drenna.

Jula vyrašyła paraicca ź piedyjatram svajho syna. Taja paćvierdziła aściarohi. Druhaja chutkaja paśla ŭhavoraŭ usio ž adviezła Julu ŭ balnicu — spačatku ŭ infiekcyjnuju, potym dziaŭčyna trapiła ŭ adździaleńnie hastraenterałohii, a ŭžo adtul — u reanimacyju.

— Da taho momantu vočy ŭ mianie ŭžo praktyčna nie adkryvalisia. Zrabić heta možna było tolki z dapamohaj palcaŭ. Mnie było vielmi drenna. Było ciažka dychać. Jak ja potym daviedałasia, u mianie byŭ apiok trachiei, usich ślizistych abałonak nosa, vačej, rota. Naturalna, u hastraenterałohii dapamahčy mnie z hetym nie mahli.

Ale z dyjahnazam vyznačylisia: sindrom Łajeła. Inakš chvaroba nazyvajecca «taksičny epidermalny niekroliz». Heta adno z samych ciažkich zachvorvańniaŭ alerhičnaj pryrody, jakoje ličycca vielmi niebiaśpiečnym dla žyćcia. Pa sutnaści, arhanizm usprymaje svaje skurnyja pokryvy jak inšarodnyja i «spalvaje» ich. U Juli apiokami treciaj stupieni było pakryta 90% pavierchni skury.

— Kali mianie ŭžo vieźli ŭ reanimacyju, ja patelefanavała mužu. Jon na toj momant byŭ nie ŭ Biełarusi i nie pavieryŭ svaim vušam, bo paru dzion tamu ŭsio było ŭ poŭnym paradku. Jašče na stresie kazaŭ: «Jakaja reanimacyja? U nas praz dva dni vylet u Dubaj!»

Ale, viadoma, pajezdcy nie nakanavana było adbycca. Jula ŭspaminaje, što joj stanaviłasia tolki horš. Nie adkryvalisia ŭžo nie tolki vočy, ale i rot z-za raspuchłych vusnaŭ. Śpiecyjalnymi aftalmałahičnymi instrumientami joj raskryvali pavieki, kab jany nie zraślisia (takoje moža adbycca paśla mocnaha apioku). Ale forma vačej u budučyni ŭsio roŭna źmianiłasia: da chvaroby jany byli značna bolšyja. Dla kansultacyi ŭ reanimacyju zaprašali kambuscyjołahaŭ — śpiecyjalistaŭ apiokavaha adździaleńnia.

— Taki pracent apiokaŭ ličycca niesumiaščalnym z žyćciom. Ale mnie heta nichto nie ahučvaŭ. A ja sama navat dumki nie dapuskała, što nie vyžyvu. Muž sam atačyŭ mianie nievierahodnym kłopatam i paprasiŭ uvieś piersanał stavicca da mianie miakčej. Sapraŭdy, mianie vielmi padtrymlivali, łaskava źviartalisia, prychodzili prosta pahutaryć. Da hetaha času ŭdziačnaja kožnamu. Ja pamiataju ŭsich miedycynskich rabotnikaŭ pajmienna, ale asabliva mnie zapomniłasia adna miedsiastra, jakaja pracavała ŭ pieršaj pałovie dnia i, sychodziačy, zaŭsiody zachodziła da mianie, kab padtrymać i dapamahčy.

Juli pierabintavali ŭsio cieła. Jak jana moža žartavać praz čas, tady jana vyhladała ŭ dakładnaści jak mumija. Kožny dzień adrazu niekalki čałaviek sponžami zmačvali binty.

— Spačatku było adčuvańnie, jak byccam ciabie apuskajuć u pałonku: vielmi choładna. A potym binty sušyli z dapamohaj śpiecyjalnych fienaŭ, i zdavałasia, što ŭsio cieła skoŭvajuć u łancuhi.

Uvieś čas u reanimacyi Jula była prytomnaja. I, jak jana zaraz sama ŭspaminaje, praktyčna nie spała z-za najmocnaha bolu. Jaho ŭzrovień jana aceńvaje na 10 z 10 i paraŭnoŭvaje z «varkaj u kipiačym alei». Paŭnavartasna zasnuć joj udavałasia tolki pad preparatami.

— Pamianiać binty treba było prykładna na 10‑ty dzień. Ich nie prosta zdymali — adździrali razam sa skuraj. I praz hetuju praceduru mnie daviałosia prajści niekalki razoŭ. Praŭda, u druhi raz ich užo admočvali ŭ śpiecyjalnaj vańnie. Akramia inšaha, mnie rabili pieralivańnie kryvi i płazmafierez (praces ačyščeńnia kryvi, jaki možna paraŭnać z «filtravańniem» ad škodnych rečyvaŭ. — Zaŭv. Onlíner). A jašče kałoli antybijotyki: lubaja infiekcyja dla mianie była śmiarotna niebiaśpiečnaj. Majmu mužu prosta skazali, što ja nie vyžyvu. Nichto z daktaroŭ nie vieryŭ u stanoŭčy zychod. Ale sam muž nie hatovy byŭ zdavacca.

«Kali ja ŭpieršyniu siabie razhledzieła, raspłakałasia»

Praź miesiac Julu pieraviali ŭ adździaleńnie alerhii, dzie jana praviała jašče niekalki tydniaŭ.

— Bol na ciele pačaŭ ścichać, kali źniali binty. Ale ž byli abpalenyja jašče ślizistyja. Było baluča pić, jeści. Pieršyja 10 dzion u reanimacyi mianie karmili tolki praz kropielnicy, potym pačali davać želepadobnyja advary. Navat supčyki jeści było baluča. Ja tady važyła 45 kiłahramaŭ. Jak ja zrazumieła, što vielmi chudaja? Mnie było baluča lažać na łožku, tamu što kostački ŭpiralisia ŭ matrac. Ja była nastolki słabaj, što daviałosia nanova vučycca chadzić, i kožny krok davaŭsia mnie ź ciažkaściu.

Pa słovach Juli, uvieś hety čas jaje skura praciahvała vyhladać abvaranaj. U adnosna narmalny stan jana pryjšła tolki praz hod. Ale poŭnaha adnaŭleńnia paśla chvaroby nie nastupiła da hetaha času.

Pavialičyć

Tak, i zaraz hierainiu mučać boli ŭ vačach. U ich nie vydzialajecca naturalnaja zmazka — ich treba rehularna zakapvać, a pa viečarach zakładvać śpiecyjalnuju maź. Adčuvańni Jula paraŭnoŭvaje z pastajannym adčuvańniem piasku ŭ vačach. Jany chutka stamlajucca, čyrvaniejuć, źjaviłasia mocnaja śviatłabojaź — biez soncaachoŭnych akularaŭ na vulicu Jula starajecca nie vychodzić. Darečy, daktary prahnazavali spačatku poŭnuju, a potym častkovuju stratu zroku, ale, na ščaście, pamylilisia: zrok u Juli — amal adzinka.

— Zrok viartaŭsia pastupova. Spačatku ja praktyčna ničoha nie bačyła, potym mahła adroźnivać dzień i noč, niejkija siłuety, jarkija kolery. Tolki miesiacaŭ praź siem ja zmahła paŭnavartasna bačyć.

Što jašče ŭ śpisie abmiežavańniaŭ? Naturalna, nie moža być i havorki ni pra jaki zahar. A jašče — pra niepravieranyja kaśmietyčnyja srodki. Na ciele zastałosia mnostva rubcoŭ, ale ŭ zvyčajnych abstavinach jany nie zaŭvažnyja, a, naprykład, paśla sauny pačynajuć prajaŭlacca na skury. Za košt bintoŭ skura syšła praktyčna raŭnamiernym płastom — niečym praces nahadvaŭ łaziernuju šlifoŭku, jakuju vykarystoŭvajuć u jakaści kaśmietyčnaj pracedury.

Jašče adno nastupstva pieraniesienaj chvaroby — chraničny branchit i rynit. Kašal i nasmark zastalisia ź Julaj na ŭsio žyćcio. A jašče ŭ hieraini paškodžany paznohci na rukach i nahach. Jany «zhareli» razam sa skuraj i adnaŭleńniu nie padlahajuć.

— A ŭ vas byli pieražyvańni, źviazanyja sa źniešnaściu?

— Viadoma! Vočy vyhladali prosta žudasna. Aftalmołahi imknulisia mnie dapamahčy, viarnuć zrok i kałoli harmanalnyja preparaty pad vočy. U vyniku pad imi ŭtvarylisia takija apuchłyja kaŭbaski — sapraŭdnyja malarnyja miaški (u budučyni, kab ich prybrać, Juli daviałosia zrabić płastyčnuju apieracyju. — Zaŭv. Onlíner).

A jašče paśla harmanalnaj terapii moj tvar staŭ miesiacapadobnym. Ja važyła 45 kiłahramaŭ, była vielmi chudoj, ale ź niepraparcyjna vialikim kruhłym tvaram. Kali ja ŭpieršyniu zmahła siabie razhledzieć, raspłakałasia. U mianie nie było vałasoŭ, nie było paznohciaŭ, nie było narmalnych vačej, miaški vielizarnyja, apuchły tvar siniušna-bardovaha koleru. Heta było strašna. Ni pra jakija fota ŭ toj pieryjad nie moža być i havorki.

Kali ja narešcie ŭbačyłasia z synam (jamu było 6 hadoŭ), jon mianie spužaŭsia i navat nie zachacieŭ abniać. A ŭžo potym, kali ja vadziła jaho na hurtki, jon kazaŭ: «Mamačka, ty mianie adviadzi, ale sama tudy nie zachodź, kali łaska».

A što nakont akne? Paśla poŭnaha abnaŭleńnia skury prablema sapraŭdy źnikła. Praŭda, jana znoŭ viarnułasia praź piać hadoŭ — zaraz vysypańni Jula rehuluje tolki źmienaj charčavańnia.

— Ale ja viedaju, što toj samy preparat vielmi efiektyŭny. I navat siarod maich znajomych jość tyja, kamu jon dapamoh. Napeŭna, moj vypadak možna adnieści da vyklučeńniaŭ.

Pavialičyć

Užo paśla chvaroby Jula zdała analiz na panel alerhienaŭ. Śpis akazaŭsia ŭnušalnym: naprykład, amal usia sadavina (jabłyki, hrušy, ślivy, čarešnia, višnia, ałyča i inšyja z kostačkami), ćvicieńnie volchi i biarozy. Jana pryznajecca, što i zaraz u padśviadomaści jość strach, što ŭsio moža paŭtarycca.

Alerhołah: «Taki pabočny efiekt sustrakajecca radziej čym raz na 10 tysiač vypadkaŭ»

Z prośbaj padrabiaźniej raspavieści pra sindrom Łajeła žurnalisty źviarnulisia da doktara-alerhołaha-imunołaha miedycynskaha centra «Hravita» Volhi Hramady. Pa słovach doktara, za svaju 20‑hadovuju praktyku jana sustrakała ŭsiaho try-čatyry takija vypadki. Usia reč u tym, što heta nastolki ciažkija pacyjenty, što bolšaść ź ich traplajuć adrazu ŭ reanimacyjnyja adździaleńni, bo patrabujuć vielmi dbajnaha dohladu, jak chvoryja paśla apiokaŭ vysokaj stupieni. Na pryjom da alerhołaha jany zvyčajna prychodziać, kali skura adnaviłasia dla dalejšaj reabilitacyi i vyśviatleńnia asnoŭnaj pryčyny chvaroby i ryzyk uźniknieńnia alerhii ŭ budučyni.

— Taksičny epidermalny niekroliz (TEN) — heta ciažkaje skurnaje zachvorvańnie, jakoje nazyvajuć sindromam Łajeła ŭ honar doktara, jaki apisaŭ jaho asnoŭnyja simptomy. Usio pačynajecca ź lichamanki i raźvićcia jaskravych barvovych plam, jakija chutka źlivajucca adno z adnym, z nastupnym adsłajeńniem skury ŭ vyhladzie burbałak i ŭtvareńniem aholenych balučych ačahoŭ paśla ich samaadvolnaha ŭskryćcia. Pracent paškodžańnia skury pry sindromie Łajeła dasiahaje bolš za 30.

— Što moža pasłužyć katalizataram?

— Asnoŭnymi faktarami, jakija vyklikajuć sindrom Łajeła, źjaŭlajucca niekatoryja hrupy lekaŭ i infiekcyjnyja ahienty — virusy i bakteryi. Jany zdolnyja vyklikać parušeńnie ŭ pracy imunnaj sistemy, kali arhanizm pačynaje vypracoŭvać antycieły asablivaha kłasa, jakija atakujuć struktury skurnych tkanin, vyklikajučy ich adryńvańnie.

Pieravažna hetaja chvaroba — dola maładych aktyŭnych ludziej, čaściej chvarejuć žančyny. U pažyłych ludziej imunnaja sistema nie ŭ takoj aktyŭnaj fazie i nie zaŭsiody zdolnaja ŭ lišku sintezavać takoha vidu antycieły.

Da hrup lekaŭ, jakija čaściej vyklikajuć sindrom Łajeła, adnosiać supraćsutarhavyja preparaty, sulfaniłamidy, acetylsalicyłavuju kisłatu, niekatoryja hrupy antybijotykaŭ. Ź infiekcyjnych ahientaŭ heta stafiłakok i hierpietyčnaja infiekcyja, virus Epštejna — Bar. Adnak sindrom Łajeła moža być i idyjapatyčnym, heta značyć biez peŭnaj pryčyny.

— A retynoidy mohuć stać pryčynaj chvaroby?

— Retynoidy — heta vytvornyja vitamina A, jakija vykarystoŭvajucca dla lačeńnia aknie ciažkaj stupieni. Dla hetych preparataŭ apisana vielmi šmat pabočnych efiektaŭ, adznačanych jašče ŭ pracesie rehistracyi. Akramia inšaha, u instrukcyi pakazany i TEN jak vielmi redkaja pabočnaja źjava ź nieŭdakładnienaj častatoj, heta značyć radziej čym 1:10 000 vypadkaŭ. Hetyja preparaty i da ciapierašniaha momantu prachodziać kliničnyja daśledavańni. Redkija źjavy daktary adsyłajuć u Respublikanski centr vyprabavańniaŭ i ekśpiertyz, zapoŭniŭšy śpiecyjalnuju formu, kab taki vypadak byŭ viadomy kampanii-vytvorcu.

— U čym hałoŭnaja niebiaśpieka sindromu Łajeła?

— Akramia taho, što heta vyklikaje rezki bol u pacyjenta, adkrytyja rany paśla ŭskryćcia burbałak źjaŭlajucca ŭvachodnymi varotami dla infiekcyj i mahčymaha zaražeńnia kryvi z zychodam u ciažkaje ŭskładnieńnie — siepsis. Vialikija eraziŭnyja defiekty na skury pryvodziać da straty vilhaci, źnižeńnia abjomu kryvi, parušeńnia pracy nyrak i serca. Pry drennym i doŭhim hajeńni skury ŭtvarajucca rubcy, što moža pryvieści da raźvićcia kantraktur (parušeńnia ruchomaści sustavaŭ) z-za źnižeńnia ełastyčnaści skury.

Prahnoz šmat u čym zaležyć ad stupieni paškodžańnia, najaŭnaści infiekcyjnych uskładnieńniaŭ, svoječasovaści i abjomu akazanaj miedycynskaj dapamohi.

Siaredni ŭzrovień latalnaści — 25—30%, u ciažkich vypadkach moža dasiahać 65—70%.

U ludziej, jakija pieranieśli takoje zachvorvańnie, raźvivajecca pavyšanaja tryvožnaść. U ich dalejšym žyćci pryjom lubych lekaŭ, lubaja infiekcyja mohuć usprymacca jak patencyjny faktar dla alerhičnaj reakcyi. Tamu hramatna padabranaja reabilitacyja pavinna ŭklučać u siabie dakładny płan pa adnaŭleńni pracy ŭsich orhanaŭ i sistem, a taksama pracu ź psichołaham.

• 0
• 0
• 0
• 1
• 5
• 2
• 0
• 0