Танна, бязвіз, прыгожа. Беларуска каталася на лыжах у Казахстане і Кыргызстане — і ёй вельмі спадабалася
Калі вы любіце катацца на лыжах, то ў Беларусі не атрымаецца цалкам адчуць усю рамантыку гарналыжнага адпачынку. У нас лыжныя трасы ў асноўным размешчаныя на пагорках. Я вырашыла спазнаць сапраўдную горную атмасферу і паехала на два тыдні ў Казахстан і Кыргызстан. Падзялюся сваім маршрутам і распавяду пра лайфхакі, піша на Devby.io айцішніца Аляксандра Белазорава, цяпер жыве ў Гродне.
Чаму менавіта Цэнтральная Азія?
Прычын было мноства.
- Бязвіз.
- Не трэба веданне замежнай мовы.
- Адносна недарагія скіпасы.
- Шмат смачнай, разнастайнай ежы. І вялікія порцыі!
- Высокія і прыгожыя горы.
- Незвычайны адпачынак і забавы.
- Даступныя цэны на жыллё.
Казахстан: як дабрацца, які курорт, колькі каштуе?
Галоўны гарналыжны курорт Казахстана Шымбулак знаходзіцца на поўдні краіны, зусім недалёка ад Алматы. Але спачатку раскажу, як я туды дабіралася з Гродна.
- Спачатку «Белавіяй» даляцела да Астаны (па акцыі 50% «Белавіі» ў снежні 2024 года выйшла каля 650 BYN у абодва бакі). Палёт доўжыцца 4 гадзіны.
- Далей — у Алматы ўнутраным рэйсам, які абышоўся ў 300 BYN туды і назад.
Наколькі я ведаю, ёсць прамыя рэйсы ў Алматы з Масквы. Да самага Шымбулака можна даехаць за 15 хвілін ад Алматы (на таксі) або за паўгадзіны (на аўтобусе).
Важна: курорт увёў абмежаванне для транспарту з-за вялікай колькасці наведвальнікаў. Да самага Шымбулака вы не даедзеце — пасля канатнай станцыі праезд дазволены толькі электракарам. Такім чынам улады змагаюцца за захаванне экалогіі курорта.
Інфраструктура
Шымбулак — гэта добра ўладкаваны гарналыжны курорт. Працягласць трас складае 25 км, і яны разлічаныя на розны ўзровень падрыхтоўкі: ад зялёных і блакітных — для пачаткоўцаў і тых, хто катаецца ўпэўнена — да чырвоных і чорных для вопытных і прафесійных лыжнікаў.
Самая доўгая траса — 3620 метраў. Можна займацца фрырайдам (катацца па-за пазначанымі трасамі).
На Шымбулаку ўсяго пяць пад'ёмнікаў — усе новыя і выглядаюць самавіта. Да самой станцыі падымаецца панарамная гандола з раскошнымі відамі — гэта варта пабачыць!
Я не толькі каталася на лыжах, а яшчэ хадзіла на экскурсію на ледавік Багдановіча. Ён названы ў гонар прафесара Карла Багдановіча, а не ў гонар вядомага беларускага паэта. Ледавік размешчаны на вышыні 3500 метраў над узроўнем мора — віды цудоўныя!
Калі плануеце туды падняцца, абавязкова вазьміце спецыяльны рыштунак: «кошкі» — без іх вы не трапіце ў пячору, а таксама палкі для хады — яны зніжаюць нагрузку на ногі.
Увесь паход заняў у нас каля чатырох гадзін.
Тур каштаваў 24000 тэнге (каля 150 BYN) на аднаго чалавека. Аднак маршрут цалкам можна прайсці і самастойна. Ужо ў пячоры я бачыла, як людзі проста адпачывалі, пілі гарбату на скалах. Хтосьці прынёс дамбру — казахскі струнны інструмент, падобны да балалайкі, — і пачаў граць нацыянальную музыку!
Каля канатнай станцыі размешчаны каток Медэу. Гэта адзін з найбуйнейшых высакагорных лядовых комплексаў у свеце. Віды з яго — як у казцы! Квіток на сеанс абышоўся мне ў 2000 тэнге (~13 BYN).
Дарэчы, я там зняла нумар у гатэлі — цэны да 16000 тэнге за ноч (менш за 100 BYN), у некаторых варыянтах быў уключаны сняданак. Калі плануеце паездку вялікай кампаніяй, разумней будзе забраніраваць кватэру цалкам.
Гастранамічны рай
Будзеце ў Казахстане — абавязкова забяспечце сабе гастра-тур. Ежа смачная, цэны даступныя, а порцыі проста велізарныя!
У Алматы мне асабліва спадабалася сетка чайхан NAVAT. Як бы ні хацелася, больш адной порцыі я там ніколі адужаць не магла. Мне вельмі спадабаўся суп мастава (нагадвае вадкі плоў) і бешбармак з канінай (локшына з мясам і булёнам).
Дарэчы, мне было зусім не гідка паспрабаваць каніну — проста было цікава, які ў яе смак. І мне вельмі спадабалася: мяса аказалася далікатным, не тлустым і літаральна раставала ў роце.
А вось што мяне сапраўды здзівіла — гэта бараніна. Я дала ёй два шанцы, але зразумела, што гэта мяса зусім не маё.
Кыргызстан: горы, коні, юрта, ежа!
Мне хацелася пабываць на двух гарналыжных курортах і параўнаць іх паміж сабой. Выбрала Каракол — горад ва ўсходняй частцы Кыргызстана, недалёка ад грады Цянь-Шань.
Алматы знаходзіцца недалёка ад мяжы з Кыргызстанам, таму доўга ехаць не прыйшлося. Зручней за ўсё ехаць наўпрост на аўтобусе ці на машыне. Аднак зімой гэта досыць рызыкоўна: горная, звілістая дарога, магчымыя лавіны. Затое, па паведамленнях у турыстычных чатах, віды па шляху — цудоўныя.
Я выбрала пералёт з Бішкека — усяго 40 хвілін у паветры, білет каштаваў 6300 сомаў (~226 BYN). Гэта аказалася хутка і зручна.
Каракол — маленькі, утульны горад. Тут адчуваецца хатняя атмасфера, традыцыйная гаспадарка, вясковы ўклад. Калі Алматы — гэта сучасны мегаполіс з развітай інфраструктурай і дынамічным гарадскім жыццём, то Каракол захоўвае цішыню, простасць і няспешнасць.
Як толькі выходзіш з аэрапорта — дух захоплівае ад панарамы гор. Іх відаць літаральна адусюль.
Да гарналыжнай базы можна дабрацца аўтобусам або таксі (прыкладна 20 хвілін у шляху, у залежнасці ад загружанасці). Я прыехала ў канцы лютага — аўтобусы ўжо не хадзілі, бо сезон падыходзіў да канца. Давялося шукаць таксі.
Дарога да базы — камяністая, месцамі недаробленая. Не кожны таксіст возьмецца ехаць туды: машына патрэбна паўнапрывадная і пажадана з высокім клірансам.
Каракол: цэны, турысты з усяго свету, захапляльныя віды
Каракол меншы і таннейшы, чым Шымбулак. Цяпер яго актыўна рамантуюць — здаецца, хутка адкрыецца новая база і курорт зможа прымаць больш турыстаў. Дарэчы, ён знаходзіцца недалёка ад возера Ісык-Куль — аднаго з самых вялікіх і глыбокіх у свеце.
У Кыргызстане я вырашыла ўзяць урокі з інструктарам, таму што зразумела: хачу лепш катацца на лыжах. Паслугі інструктара каштавалі 2000 сомаў (72 BYN) у гадзіну, хоць сустракаліся і прапановы ад 1800 сомаў. Гэта, падобна, самая нізкая цана з усіх, што я бачыла.
Мы трэніраваліся два дні на трасе для пачаткоўцаў, а на трэці перайшлі на сінюю — для больш упэўненых лыжнікаў.
Я не чакала ўбачыць столькі турыстаў у Караколе. У аэрапорце сустрэла двух падарожнікаў з Нідэрландаў, а ў гатэлі са мной адпачывалі немцы, карэйцы, сінгапурцы і брытанцы. Цікава, што я не сустрэла ніводнага беларуса.
Калі я пыталася ў турыстаў, што іх прыцягвае ў Кыргызстане, то мне часта казалі — неверагодная прырода, добры сэрвіс і вельмі даступныя цэны на жыллё. Пра цэны праўда: гатэлі ў сярэднім каштуюць ад 1500 да 2500 сомаў за ноч (54—90 BYN).
Ноч у юрце
Напэўна, самае незвычайнае месца, дзе я калі-небудзь начавала, — гэта юрта. Кыргызы ў штодзённым жыцці выкарыстоўваюць юрты толькі на святы. І здаюць турыстам для начлегу.
Я спынілася ў гасцявым доме ethno-chill. Юрта цалкам ацяпляецца, з цёплай падлогай і ванным пакоем. У суседняй юрце падаюць ежу. Гаспадыня гатуе традыцыйны сняданак і з радасцю адказвае на любыя пытанні.
Улетку ў юртах здымаецца купал для цыркуляцыі паветра, бо вокнаў у іх няма. Можна спаць проста пад зоркамі! Я спала настолькі моцна, што нават не заўважыла, як настала раніца — усярэдзіне было зусім цёмна.
Адна ноч са сняданкам абышлася мне ў 2500 сомаў (~90 BYN). Рэкамендую правесці там хоць бы пару начэй, каб дакрануцца да сапраўднай кыргызскай культуры.
Конная экскурсія
Кыргызы — качэўнікі, таму коні адыгрываюць асаблівую ролю ў іх культуры. Я вельмі хацела правесці адзін дзень у гарах верхам на кані. Дамовілася з гаспадаром гатэля, і ён сабраў групу турыстаў. Сярэдняя цана такога тура на дзень — 4000 сомаў (~145 BYN) з чалавека.
Маршрут заняў каля 4,5 гадзін: мы перасякалі ручаі, праходзілі скрозь лясы, падымаліся ў горы. На вяршыні зрабілі прывал і паснедалі. Некаторыя ўдзельнікі групы вырашылі спускацца не конна, а на лыжах або сноўбордзе.
Улетку можна хадзіць у конныя паходы з начлегамі ў юртах і купаннем у гарачых крыніцах. Уяўляеце, як гэта выдатна?
Гэта быў самы запамінальны момант усёй паездкі. Я бачыла мноства фатаграфій з коньмі на фоне гор, але ніводная з іх не перадае тое, што я ўбачыла на свае вочы. Мой конь ішоў у канцы групы, і мне ўдалося злавіць дзіўны кадр: наперадзе — коннікі, злева — лес, знізу — абрыў, а ззаду — нікога. Конь быў выдатна навучаны і лёгка кіраваўся; на добрым кавалку сцежкі мы нават трохі прабегліся паўгалопом. Мы перасякалі ручаі і масткі, коні часам спыняліся папіць, а потым працягвалі шлях.
Я спрабавала разглядзець снежнага барса дзесьці ў гарах — разумела, што шанцаў мала, але ўсё адно шукала. Гэты драпежнік стаў сімвалам Кыргызстана, увасабляючы веліч і высакароднасць.
Наш маршрут вёў на невялікую вяршыню, дзе мы зладзілі сняданак: гарачы чай, бутэрброды, чыстае паветра і захапляльныя віды — такіх я яшчэ не бачыла. Конюх па дарозе расказваў нам пра традыцыйную кыргызскую гульню — Көк Бөрү, у якой коннікі імкнуцца закінуць тушу казла ў вароты суперніка.
Ежа ў Кыргызстане смачная і разнастайная. Я ўпершыню паспрабавала бешбармак з каніны і лагман. Установы — на любы густ, асабліва запомніліся Archa і Altyn Kumara, дзе можна паслухаць нацыянальную музыку. Цэны вельмі даступныя: лагман — у сярэднім 280 сомаў (~10 BYN), 1 кг плову — 2200 сомаў (~80 BYN), бешбармак — 490 сомаў (~18 BYN).
Агульны бюджэт
Як я згадвала, адна з прычын, чаму я абрала Цэнтральную Азію для адпачынку — даступныя цэны. Усяго я выдаткавала ў паездцы (без уліку квіткоў) каля $700-800.
Лавіце нагляднае параўнанне цэнаў на курортах. У інфаграфіцы — кошт скіпасаў на дзень і вечар, арэнда рыштунку на базе і ў горадзе, а таксама кошт карты. Цэны пазначаныя ў нацвалюце і пералічаныя ў BYN.
Роскід па катэгорыях — прыкметны: у Караколе танней амаль усе, а арэнда ў горадзе часам больш выгадная, чым на самой базе. Улічвайце гэта пры планаванні бюджэту.
Што я зразумела дзякуючы паездцы
Я зразумела, што горы напаўняюць мяне асаблівай энергіяй і дапамагаюць па-сапраўднаму расслабіцца. Я застаюся сам-насам са сваімі думкамі, а лыжы або сноўборд — толькі прыемны дадатак да гэтага.
Мне падабаецца назіраць, як мяняюцца пейзажы вакол: адчуваць холад ветру на твары, калі імчуся па схілах, і атрымліваць асалоду ад доўгіх трас, якія дазваляюць даўжэй любавацца прыродай.
Калі прыходзіць час зрабіць перапынак, я саджуся ў пад'ёмнік, адкрываю тэрмас з гарачай гарбатай і проста гляджу на горы, лясы і іншых лыжнікаў — убіраючы атмасферу гэтага месца.
Каракол даў мне магчымасць дакрануцца да прыроды і ўбачыць сельскае жыццё. Шымбулак жа, з яго развітай інфраструктурай, быў зручны і не патрабаваў лішніх высілкаў — усё неабходнае знаходзілася літаральна побач.
Старажытныя крэпасці, дзівосныя грузавікі і чайныя бары. Беларусы расказалі, як можна адпачываць у Пакістане
«Цяпер у нас ёсць ідэя паехаць калі-небудзь у Паўночную Карэю». Беларусы расказалі пра свае незвычайныя падарожжы
«У Інданезіі спаў у настаўніцкай, а ў Малайзіі мусульманін прапаноўваў месца разам з ім у ложку». Як беларус едзе вакол свету
Калінінград, Бялград, Дубай, Казахстан… Як беларусы едуць з Еўропы дадому праз трэція краіны
Муж Сямашкі быў не адзіным, хто атрымаў пашпарт прыкрыцця 13 лютага 2018 года39
Каментары