Архіў

Шляхетныя рэвалюцыі

Чэхія—Славаччына—Сэрбія—Грузія—Украіна. Беларусь?

Увосень 1989 г. рэвалюцыя вярнула Чэхію да сябе самой. Гэта быў першы прыклад, калі грамадзкае паўстаньне разваліла спарахнелы рэжым, які страціў энэргію, але па завядзёнцы разглядаў законы як праверку грамадзян на ляяльнасьць, а адзіным іхнім правам лічыў абавязак падпарадкоўвацца.

Чэхаславаччына была ценем Савецкага Саюзу — з камуністычнай партыяй, з правіламі без гульні і маразмам, падмацаваным акупацыяй. Чэхія хутка вызвалілася з імпэрыі нямогласьці, але Славаччына на кароткі час адбудавала сваю — каб потым праз ашаламляльныя выбары зь ёй разьвітацца.

Пояс аўтарытарных рэжымаў узьнік на руінах Савецкага Саюзу: Беларусь, Прыднястроўе, Абхазія, Паўднёвая Асеція. Такою была Сэрбія часоў Мілошавіча, зонай нямогласьці была і Грузія Шэварднадзэ. Бяскроўныя рэвалюцыі вырвалі гэтыя краіны зь міжчасься.

Правілы гульні

Палітолягі шмат раскажуць аб правілах аксамітных рэвалюцый: патрэбна згуртаваная апазыцыя, гатоўнасьць людзей выйсьці на вуліцы, фінансавая падтрымка, пераход сілавых структур на бок дэманстрантаў.

Але ва ўсіх аксамітных рэвалюцыях адбываецца вяртаньне грамадзянам права на выбар. Кланы, якія манапалізуюць уладу ў аўтарытарных дзяржавах, зводзяць правілы да тэхнічных інструкцый выканаўцам, аплятаюць іх «тэлефонным правам» і шантажуюць падуладных. Але аксамітная рэвалюцыя разбурае маналіт паслушэнства.

Паводле камуністычных нормаў чэскія студэнты ня мелі права на дэманстрацыю. Але як грамадзяне яны такое права мелі — і сьцьвердзілі яго сваім учынкам.

Каб устанавіць правілы, людзі мусяць спыніць выкананьне старых нормаў і абвясьціць пра правілы самі — на вуліцы. Людзі становяцца цэнтрам нормаў — грамадзянамі. Гэта і ёсьць зарукай бяскроўнасьці шляхетных рэвалюцый.

Ва Ўкраіне, якую затапіла аранжавая хваля надзеі, няма крывавых сутычак. Цімашэнка заклікае аранжавых Юшчанкі накарміць, адагрэць і пераагітаваць сініх Януковіча.

Поўны варыянт артыкулу глядзіце ў газэце "Нашa Ніва".

Андрэй Расінскі

Каментары

Цяпер чытаюць

Філіпенка расказаў, ад колькіх сваіх кніг адмовіўся б і чаму прадаў «Тэслу»2

Філіпенка расказаў, ад колькіх сваіх кніг адмовіўся б і чаму прадаў «Тэслу»

Усе навіны →
Усе навіны

Гладкая назвала Бондараву і Мірсалімаву чарвямі. Азаронак і Лук’янаў патрабуюць ліквідацыі14

У Нідэрландах забіты фінансіст, які расказаў пра адмыванне грошай, арганізаванае ў мінскім H Casino4

Памочнік Ціханоўскай Даніла Гаркавы і доля невядомых10

Дажджы, цяплынь, пасля замаразкі: вось што трэба ведаць пра надвор'е на выхадныя і пасля

Пакладзіце лімон у мікрахвалёўку — пяць хвілін кайфу гарантаваныя4

У Мінск сцягваецца вайсковая тэхніка1

У Валгаградзе катафалк уляцеў у падземны пераход1

Ціханоўская: Расійская апазіцыя павінна дыстанцыявацца ад імперыялістычнага наратыву21

Беларуская чыгунка збіраецца правесці аптымізацыю штату на 30%8

больш чытаных навін
больш лайканых навін

Філіпенка расказаў, ад колькіх сваіх кніг адмовіўся б і чаму прадаў «Тэслу»2

Філіпенка расказаў, ад колькіх сваіх кніг адмовіўся б і чаму прадаў «Тэслу»

Галоўнае
Усе навіны →

Заўвага:

 

 

 

 

Закрыць Паведаміць