Skafandar i matyl (Le Scaphandre et le papillon)
Francyja – ZŠA, 2007, kalarovy, 112 chv.
Režyser: Džulian Šnabel
Roli vykonvajuć: Matje Amalryk, Emanuel Seńje, Mary-Žaze Kroŭz, Hanna Kansińji, Patryk Šesne? Maks fon Siudaŭ
Žanr: Bijahrafičnaja drama pavodle knihi Žana-Daminika Babi
Pryzy, festy: Premija “Sezar” najlepšamu aktoru Maćje Amalryku, premija “Lumjeraŭ” Džulianu Šnabelu i Maćje Amalryku, “Załaty hlobus” Džulianu Šnabelu, naminacyi na “Oskar” – usiaho 35 uznaharodaŭ i 29 naminacyj
Adznaka: 8 (z 10)
Žan-Daminik Babi, redaktar časopisa “Elle France” u 42 hady pieražyŭ insult. Ciapier jahonaje cieła całkam paralizavanaje – i ruchajecca tolki levaje vieka. Mirhajučy, kali jamu čytajuć litary, Žan-Daminik apavioŭ pra svoj unutrany śviet, pra pakuty źnieruchomlenaści – i fantazii matylka, pra luboŭ da žyćcia j svaje ŭspaminy. Napisanaja paralizavanym Žanam-Daminikam kniha była pastaŭlenaja Džulianam Šnabelem.
Kaštoŭnaść karciny Džuliana Šnabela nia tolki ŭ vydatnaj režysury j vynachodlivaj aperatarskaj pracy. Rasfokus, unutranyja manalohi, uspaminy j mary, amal “hipertekstavy” mantaž – jak u futurystyčnaje stužcy “Zakachany Tama” – i pieknata žyćcia, na jakoje zastałosia hladzieć adnym vokam. Režyser pahružaje nas u śviet nieruchomaha čałavieka, źniavolenaha ŭ skafandry chvaroby, ale talenavitaha j mocnaha ducham.
Ale karcina nie avanhard i nie eksperyment. Heta sama paŭnata žyćcia, ahornutaha luboŭju. Heta śviataść žyćcia j jahonaja Boskaść. Kali viartajecca kachańnie, prychodzić razumieńnie j spačuvańnie – i serca ahortvaje supakoj.
Vybar Žana-Daminika Babi, jaki, źniamohły, žyćcio ŭchvaliŭ – jość adkazam na druhi vybar, jaki žyćcio adkinuŭ. Hišpaniec Ramon Sampedra byŭ paralizavany – i patrabavaŭ sabie eŭtanazii. Historyju jahonaha samazabojstva razreklamavaŭ Alachandra Amenabar u stužcy “Mora ŭnutry” z Chaŭjeram Bardemam u hałoŭnaje roli.
Dva paralizavanyja čałavieki. Dźvie historyi – i dva filmy, pastaŭlenyja adnolkava talenavitymi režyserami.
Ale ja addaju pieravahu Džulianu Šnabelu i jahonamu hieroju – Žanu-Daminiku Babi.
Karcina demanstrujecca ŭ mienskim “Domie kino” na movie aryhinału z ruskimi subtytrami ŭ miežach prahramy “Kanamanii”.
«Vyskačyć na vulicu ŭ karotkich spadničkach — heta vy mahli. I ŭsich hvałtavali tam». Łukašenka ŭspomniŭ kinošnikam 2020-y i zaklikaŭ spynicca16
Kamientary